2
ANNOTATSIYA
Dastur 5A320901 - Tо‘qimachilik mahsulotlari texnologiyasi (yigirish
texnologiyasi) magistratura mutaxassisligiga kiruvchilar uchun 5320900 –
Yengil
sanoat buyumlari konstruksiyasini ishlash va texnologiyasi (yigirilgan ip ishlab
chiqarish) ta’lim yо‘nalishining 2017-2018 о‘quv yilida tasdiqlangan о‘quv
rejasidagi asosiy fanlar asosida tuzilgan.
TUZUVCHILAR:
O.O.Rajapov
- TTESI, “Yigirish texnologiyasi” kafedrasi
mudiri, PhD, dotsent
S.L.Matismailov
- TTESI, “Yigirish texnologiyasi” kafedrasi, t.f.n.,
dotsent
SH.R.Fayzullayev
- TTESI, “Yigirish texnologiyasi” kafedrasi, t.f.n.,
dotsent
Dastur “Tо‘qimachilik sanoati texnologiyasi” fakultetining 2021 yil ___
iyundagi ___ - sonli Kengashi yig‘ilishida muhokama qilingan va tasdiqlashga
tavsiya etilgan.
3
KIRISH
Respublikamizda iqtisodiy muammolarni hal etish,
ichki va tashqi bozorlar
ehtiyojlarini qondirish uchun faqat yuqori sifatli, raqobatbardosh bо‘lgan
mahsulotlar ishlab chiqarish zarurdir.
Istimolchilarning talablari kundan-kunga nafis matolarga, bejirim liboslarga,
trikotaj buyumlariga, dekorativ matolarga ortib bormoqda,
bu talablarni
tо‘qimachilik sanoati muhandislari bilimlari asosida, ilg‘or tajribalarga suyanib,
yangi texnologiyalarni boshqarish orqali qanoatlantirishi mumkin.
Mahsulot sifatini ta’minlash, faqat texnika va texnologiyaga bog‘liq bо‘lmay
kо‘p jihatdan xizmat kо‘rsatayotgan mutaxassislarga bog‘liqdir. Mahsulot sifatini
hal etish uchun texnologik jihozlar va kompyuter texnikasi sohasidagi yutuqlardan
foydalanish muhim ahamiyatga ega. Bundan tashqari mahsulotning bozordagi
о‘rnini mustahkam ushlab turish uchun texnika va
texologiyalar rivojlanishi
yо‘nalishini va undagi yangiliklarni baholash о‘ta muhim masaladir.
Ip ishlab chiqarish jarayonlari murakkab jarayonlardan hisoblanib, asosan
yigirish tizimiga, ya’ni
tola turiga, ipning chiziqiy zichligiga, uning nima
maqsadda ishlatilishiga qarab texnologik mashinalar va ularning ketma-ketligiga
bog‘liq holda baholanadi. Mazkur dasturda yigirish texnikasi va texnologiyasining
taraqqiyyoti holati ularning rivojlanish yо‘nalishidagi yangiliklari yigirish asoslari,
ya’ni texnologik jarayonlar nuqtai nazaridan baholangan.
Yigirish texnikasi va
jihozlariga tegishli ma’lumotlar ham shu tarzda kо‘rilgan. Ayrim о‘timlar kengroq,
ayrimlari esa qisqaroq tahlil qilinadi. Ipni sifatli qilib tayyorlashga katta ta’sir
kо‘rsatuvchi texnologik о‘timlar mashinalari yaniliklariga alohida e’tibor berib
bayon etilgan.
Aerodinamik tozalagichlar va changsizlantiruvchi separatorlar ahamiyati
kengroq yoritilgan.
Tarash jarayoni samaradorligi qisqa vaqtda keskin oshganligi asosini tashkil
etuvchi omillar tahlil etilib, tarash mashinasi
konstruktiv va texnologik
yangiliklarga keng о‘rin berilgan. Yigirishgacha bо‘lgan о‘timlarning ishlab
chiqarish samaradorligini oshirishda qо‘llanilayotgan yangiliklar batafsil
yoritigan. Yigirish о‘timida mashina unumdorligi urchuq tezligini ip sifatini
pasaytirmay
oshirish, avtosyemniklarni joriy etib, qayta о‘rash avtomatlariga
tutashtirish kabilar yangiliklar tariqasida izohlangan.
Ta’lim yо‘nalishi negizidagi mutaxassisliklarning vazifasi - talabalar
bilimlarini chuqurlashtirish tо‘qimachilik matolarini
ishlab chiqarish texnologik
jarayonlarini tuzish, ishlab chiqarish bazasida chiqindilarning miqdorini
kamaytirishni
intensifikatsiyalash,
ishlab
chiqarishning
qisqa
jarayonlar
texnologiyasi, texnologik jarayonlarni avtomatlashtirishni nazarga olgan holda
EHM uskunalaridan ratsional foydalangan holda bilimlarini oshirish va kо‘nikma
hosil qilishdan iboratdir.
4
5320900 - Yengil sanoat buyumlari konstruksiyasini ishlash va
texnologiyasi (yigirilgan ip ishlab chiqarish) ta’lim yо‘nalishi
negizidagi
5A320901-Tо‘qimachilik mahsulotlari texnologiyasi (yigirish texnologiyasi)
magistratura mutaxassisliklariga kiruvchi talabalar uchun ta’lim yо‘nalishi о‘quv
rejasiga asosan 1 ta umumkasbiy fanlar blogi bо‘yicha “Tо‘qimachilik
mahsulotlari texnologiyasi va jihozlari” va 3 ta ixtisoslik fanlar blogi bо‘yicha
“Xom ashyoni yigirishga tayyorlash”, “Yigirish texnologiyasi” “Ikkilamchi iplar
texnologiyasi” fanlaridan test savollari shakllantirilgan. Bu fanlar bо‘yicha о‘z
negizida qamrab olingan ma’lumotlar quyida batafsil keltirilgan.
