Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universiteti Iqtisodiyot fakulteti Miroiqtisodiyot va makroiqtisodiyot” fanidan Mustaqil ish Mavzu: noaniqlik va tavakkalchilik bajardi: Fayziyeva Ozoda Tekshirdi

1-Rasim. Xavf darajasi.

• 
  favqulodda yuz beradigan tabiiy ofatlarning (yer qimirlashi, yong‘in, suv toshqini, jala, do‘l, dovul, qurg‘oqchilik va boshqa) xavfi;
  
• 
  tabiiy-iqlimiy sharoitlar, ob-havoning keskin o‘zgarishi bilan bog‘liq xavf-xatarlar va boshqalar.
  

• 
  ishlab chiqarish jarayonining izdan chiqishi yoki to‘xtab qolishi xavfi;
  
• 
  moddiy resurslar bo‘yicha ta’minotdagi uzilishlarning xavfi;
  
• 
  texnologik asbob-uskunalarning jismoniy va ma’naviy eskirishi, ishdan chiqishi va buzilish xavfi;
  
• 
  bino-inshootlarning yemirilishi, cho‘kishi va qulashi bilan bog‘liq xavflar;
  

• 
  sifatsiz xom ashyo oqibatida yaroqsiz mahsulot ishlab chiqarish xavfi;
  
• 
  mehnat xavfsizligiga rioya etmaslik oqibatida xodimlarning jarohat olishi xavfi va boshqalar.
  

• 
  transport vositalarida yuklarni tashish jarayonida ro‘y berishi mumkin bo‘lgan yo‘qotishlar va nobudgarchiliklar;
  
• 
  mahsulotlarni asrash jarayonida yuz berishi mumkin tabiiy me’yordagi va undan yuqori bo‘lgan buzilishlar va nobudgarchiliklar xavfi;
  
• 
  tovar-moddiy qiymatliklarni o‘g‘irlash va talon-taroj qilish oqibatida ko‘rilishi mumkin bo‘lgan zararlar.
  

• 
  Tadbirkorlik faoliyati bilan bog‘liq tavakkalchiliklarning turlari
  
• 
  Tashqi omillarga bog‘liq bo‘lmagan tavakkalchilik ko‘pincha quyidagi sabablarga ko‘ra vujudga kelishi mumkin:
  
• 
  boshqaruv xodimlarining ishlab chiqarish, tijorat, moliyaviy va boshqa sohalarda noto‘g‘ri o‘arorlar qabul qilishi;
  
• 
  xodimlarni tanlash va joy-joyiga qo‘yishdagi xatoliklar;
  
• 
  xodimlarning o‘z xizmat vazifasiga mas’uliyatsizlik bilan yondoshuvi;
  
• 
  subyektni rivojlantirish strategiyasi va biznes rejasini noto‘g‘ri shakllantirish;
  
• 
  o‘zini qoplamaydigan va aniq hisob-kitoblar qilinmagan loyihalarga qo‘l urish;
  
• 
  daromadlar va xarajatlarni doimiy nazorat ostiga olmaslik;
  
• 
  biznesdagi tashqi sheriklarni tanlashga mas’uliyatsizlik bilan yondoshuv;
  
• 
  buxgalteriya hisobini to‘g‘ri va aniq yuritmaslik;
  

• 
  milliy mojarolar, harbiy to‘qnashuvlar, g‘alayonlar, terrorizm xavfi;
  
• 
  ish tashlashlar, korrupsiya va jinoyatchilik xavfi;
  
• 
  kutilmaganda soliq‘, bojxona va boshqa me’g‘riy qonunchilik hujjatlarining o‘zgarishi;
  
• 
  iqtisodiy beqarorlik va o‘sish sur’atlarining pasayishi;
  
• 
  eksport va import tartibini murakkablashtirish xavfi
  
• 
  tijorat faoliyatiga oid konyukturasidagi o‘zgarishlar xavfi;
  
• 
  iste’molchilar talabining tushib ketishi xavfi;
  
• 
  bozorda taklif hajmining keskin oshib ketishi xavfi;
  
• 
  mahsulotning sotilmay qolishi xavfi;
  
• 
  raqobat ko‘rashiga bardosh berolmaslik xavfi;
  
• 
  mahsulot bahosining keskin pasayishi xavfi va boshqalar.
  

• 
  pulning qadrsizlanishi va inflyatsiya xavfi;
  
• 
  valyuta hisob rao‘amidagi mablag‘larning salbiy farqlanishi xavfi;
  
• 
  investitsion sarflarning o‘zini o‘oplamasligi xavfi;
  
• 
  pul oo‘imlari va aylanma mablag‘larning yetishmasligi xavfi;
  
• 
  debitor va kreditor o‘arzlarning ko‘payib ketishi xavfi;
  
• 
  noto‘lovlar xavfi;
  
• 
  qimmatli qog‘ozlar qiymatining tushib ketishi xavfi;