9-Buxgalteriya hisobida xalqaro tashkilotlar
Buxgalteriya hisobida xalqaro tashkilotlar buxgalterlik standartlari, sertifikatlash va amaliyotlarini belgilashda muhim rol o'ynaydi. Bu tashkilotlar buxgalteriya hisobini tartibga soluvchi xalqaro standartlarni ishlab chiqadi va ularga rioya qilinishini ta'minlaydi. Quyida buxgalteriya hisobida asosiy xalqaro tashkilotlar keltirilgan:
### 1. Xalqaro Buxgalterlar Federatsiyasi (IFAC)
IFAC (International Federation of Accountants) buxgalteriya sohasida jahon miqyosida faoliyat yurituvchi professional tashkilot bo'lib, uning vazifalari quyidagilardan iborat:
- Global Standartlarni Rivojlantirish: Xalqaro buxgalteriya standartlarini ishlab chiqish va qo'llab-quvvatlash.
- Professional Etika: Buxgalterlar uchun xalqaro etika kodeksini ishlab chiqish.
- Ta'lim va Malaka Oshirish: Buxgalterlarning malakasini oshirish uchun ta'lim standartlarini belgilash.
- Qonuniy Muhit: Buxgalteriya faoliyatining xalqaro qonunchilikka mosligini ta'minlash.
### 2. Xalqaro Moliyaviy Hisobot Standartlari Fondi (IFRS Foundation)
IFRS Foundation xalqaro moliyaviy hisobot standartlarini (IFRS) ishlab chiqish va tarqatish bilan shug'ullanadi:
- Xalqaro Standartlarni Ishlab Chiqish: IFRSni ishlab chiqish va yangilash.
- Muvaffaqiyatli Joriy Etish: Standartlarning global miqyosda joriy etilishini kuzatish va qo'llab-quvvatlash.
- Moliya Bo'yicha Ta'lim: IFRS bo'yicha ta'lim dasturlari va materiallarini tayyorlash.
### 3. Xalqaro Buxgalteriya Standartlari Kengashi (IASB)
IASB (International Accounting Standards Board) xalqaro moliyaviy hisobot standartlarini ishlab chiqish va yangilash bilan shug'ullanadi:
- Standartlarni Rivojlantirish: Moliya hisobotlarini tayyorlash uchun xalqaro standartlarni ishlab chiqish.
- Maslahat va Hamkorlik: Global moliyaviy hisobot sohasidagi muammolarni hal qilish uchun tashkilotlar va hukumatlar bilan hamkorlik qilish.
- Sifatli Hisobot: Moliya hisobotlarining sifati va ishonchliligini ta'minlash.
### 4. Xalqaro Buxgalterlar Assotsiatsiyasi (ACCA)
ACCA (Association of Chartered Certified Accountants) xalqaro miqyosda tan olingan buxgalteriya tashkiloti bo'lib, uning asosiy vazifalari:
- Professional Ta'lim: Buxgalterlar uchun malaka oshirish va sertifikatlash dasturlarini taqdim etish.
- Xalqaro Sertifikatlash: Global miqyosda tan olinadigan ACCA sertifikatlarini taqdim etish.
- Etika va Standartlar: Buxgalterlar uchun etika kodeksi va amaliyot standartlarini belgilash.
### 5. Amerikada Sertifikatlangan Buxgalterlar Instituti (AICPA)
AICPA (American Institute of Certified Public Accountants) AQShdagi buxgalterlar uchun professional tashkilot bo'lib, uning faoliyati quyidagilarni o'z ichiga oladi:
- GAAPni Rivojlantirish: AQShning umumiy qabul qilingan buxgalteriya tamoyillarini (GAAP) ishlab chiqish va yangilash.
- CPE Dasturlari: Buxgalterlar uchun doimiy professional ta'lim (CPE) dasturlarini taqdim etish.
- CPA Imtihonlari: Sertifikatlangan davlat buxgalteri (CPA) imtihonlarini o'tkazish va nazorat qilish.
### 6. Boshqa Muhim Tashkilotlar
- CIMA (Chartered Institute of Management Accountants): Boshqaruv buxgalteriya sohasida xalqaro standartlarni ishlab chiqish va sertifikatlash.
- CMA (Certified Management Accountants): Boshqaruv buxgalterlari uchun malaka oshirish va sertifikatlash dasturlarini taqdim etish.
- ISACA (Information Systems Audit and Control Association): Axborot tizimlari auditi va nazorati bo'yicha standartlar va sertifikatlash dasturlarini ishlab chiqish.
### Xulosa
Ushbu xalqaro tashkilotlar buxgalteriya hisobotining global standartlari, etika va professional rivojlanishni ta'minlashda muhim rol o'ynaydi. Ular orqali buxgalterlar o'z malakalarini oshirib, xalqaro miqyosda tan olinadigan sertifikatlarga ega bo'lishlari mumkin. Bu esa, o'z navbatida, buxgalterlarning professional o'sishini ta'minlaydi va ularning xalqaro bozorda raqobatbardoshligini oshiradi.
| 