MReja: O’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmasi

Mavzu:O’zgarmas kuchlanish sathini siljitish
qurilmasi. Ikki taktli chiqish kaskadlari.
mReja:
1. O’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmasi.
2 / Ikki taktli dvigatel
3. Ikki taktli chiqish kaskadlari.
O’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmasi.
Integral 
kuchaytirgichlar 
bevosita bog’langanbosqich 
sxemalari 
ko’rinishida quriladilar. Bu vaqtda bosqichdanbosqichga o’tgandasignal 
doimiy tashkil etuvchisining o’zgarishi kuzatiladi. Bu holat esa keyingi 
bosqichlarni ishlab chiqarishda qiyinchiliklar tug’diradi. Bu kamchilikni

bartaraf etish maqsadidao’zgarmas kuchlanish sathini siljitish qurilmalari 
qo’llaniladi. Ular sath transformatorlari deb ham ataladilar. Bu vaqtda sath 
siljitish qurilmasi signalo’zgarmas tashkil etuvchisini keyingi bosqichga 
o’zgarishlarsiz uzatishi kerak, ya‘ni kuchlanish bo’yicha kuchaytirish 
koeffisienti Kn~1 bo’lishi kerak.
Operatsion kuchaytirgichlarda Uchiqsathini siljitish VT1 tranzistorda 
bajarilgan emitter qaytargich asosida amalga oshiriladi. Uning emitter 
njiriga Ri rezistor va VT2 hamda VT3 tranzistorlarda bajarilgan barqaror 
tok generatorlari ulanadi (5.1 - rasm). Signal mavjud bo’maganda Ukirkirish 
potensiali oldingibosqich chiqish kuchlanishining o’zgarmas tashkil 
etuvchisi qiymatiga teng bo’ladi.
Uchiq chiqish potensiali siljitish sxemasi hisobiga kattalikka kamayadi. 
tok barqaror bo’lganligi sababli siljish kuchlanishi ham o’zgarmas bo’ladi. 
Ixtiyoriy Ukir qiymatida Uchiq chiqish potensiali nisbatlarni to’g’ri tanlash 
natijasida nolga teng qilinishi mumkin. BTG dinamik chiqish qarshiligi Ri

dan ancha katta bo’lganligi sababli, siljish sxemasida signal deyarli 
so’nmaydi.
O‘zgarmas tok
— tok kuchi va yo‘nalishi vaqt o‘tishi bilan 
o‘zgarmaydigan elektr toki. O‘zgarmas tok o‘zgarmas elektr yurituvchi kuch 
ta’sirida o‘tkazgichdan yasalgan berk zanjirda vujudga kelishi mumkin. 
Agar elektr zanjiri tarmoqlanmagan bo‘lsa, uning hamma qismlaridan 
o‘tayotgan tok kuchi bir xil bo‘ladi. O‘zgarmas tokning asosiy qonunlari Om 
onuni va Joul — Lens qonunidan iborat. Ishtirok etayotgan qarshiliklar va 
elektr yurituvchi kuchlardan foydalanib, zanjir tarmoqlarining har biridan 
oqayotgan tok kuchi va yo‘nalishi Kirxgof qoidalari asosida hisoblanadi. 
O‘zgarmas tokdan turli sanoat tarmoqlarida, mas, elektrometallurgiya, 
transport, aloqa, avtomatika va boshqalarlarda foydalaniladi.

I
Rt
RJ
{ = }
r
:
C D -
I
11
112
КЛ
О
13
R4 L L .
CZF
o
c
f S
R)
— >
C D -
r . t y