Müasir dövrdə istehsalatda hər hansı səviyyədə qəbul edilən qərar və təlimatlar, işçilərin




Download 1,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet91/113
Sana01.12.2023
Hajmi1,28 Mb.
#109072
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   113
Bog'liq
M asir d vrd istehsalatda h r hans s viyy d q bul edil n q ra

Şəkil 2. Neytralı yerləbirləşdirilmiş şəbəkədə insanın dövrəyə qoşulması
Bu hal üçün insan bədənindən keçən cərəyan aşağıdakı düsturla hesablanır:
J
h
=
U
f
R
h
+
R
a
+
R
d
+
R
0
(2)
burada R

– ayaqqabının müqaviməti, Om;
R

– döşəmənin müqaviməti, Om;
R

– neytralı yerləbirləşdirənin müqavimətidir, Om.
Daha çox əlverişsiz şəraitdə (cərəyan keçirən ayaqqabı və döşəmə) – R

= 0, R

=0, R


10 Om 
J
h
=
U
f
R
h
=
220
1000
=
,22 A=200 mA
Yəni, insan bədənindən keçən cərəyan 2 fazalı qoşulmaya nisbətən bir fazalıda 1,73 dəfə 
azdır, lakin, bu hal ölüm təhlükəli hesab edilir.
Cərəyan keçirməyən ayaqqabıların (rezin qaloş, R
a
=45 kOm) və izoləedici döşəmənin 
(taxta, R

=100 kOm) olması zamanı
I
h
=
220
1000+45000+100000
=
0015 A=1,5 mA
Belə cərəyan insan üçün təhlükəli deyil. 
Neytralı izolə edilmiş şəbəkədə insan bədəni vasitəsilə yerə ötürülən cərəyan şəbəkə 
naqillərinin izolyasiyası ilə cərəyan mənbəyinə qayıdır. Naqillər zədəli olmadıqda sistemdə 
yüksək müqavimət olur (şəkil 3.).
U
f
U
x
U
f
F
F
F
0
R
0
J
h
J
h
J
h
U
f
x


Şəkil 3. Neytralı yerdən izolə edilmiş 3 fazlı şəbəkədə insanın bir fazaya qoşulması
J
h
=
U
f
R
h
+
R
a
+
R
d
+
(
R
iz
/
3
)
(4)
burada R
iz 
– şəbəkənin 1 fazasının izolyasiyasının yerə nisbətən müqaviməti, Om.
R

= 0, R
d
= 0 olduqda: 
J
h
=
U
f
R
h
+
(
R
iz
/
3
)
=
220
1000+30000
=
,007 A=7 mA
Belə cərəyan insan üçün təhlükəli deyildir. 
R
üm 
= 45 kOm və R

= 100 kOm olduqda
I
h
=
220
1000+45000+100000+30000
=
000125 A=125mA
Belə cərəyan insan üçün təhlükəsizdir, lakin, neytralı izoləedilmiş şəbəkədə insanın 1 
fazaya qoşulması neytralı yerləbirləşdirilmiş şəbəkəyə nisbətən az təhlükəli hesab edilir.
Qəza zamanı fazanın yerə qapandığı halda neytralı yerdən izolə edilmiş şəbəkə daha 
təhlükəli sayılır, çünki zədələnməmiş fazalarda torpağa nisbətən gərginlik faza gərginliyindən 
xətti gərginliyə qədər yüksələ bilər. Bu halda neytralı yerləbirləşdirilmiş şəbəkədə gərginliyin 
artması cüzi miqdarda ola bilər.
Elektrik avadanlığının gərginlik altında olmayan metal hissələri (məsələn, maşının gövdəsi
və aqreqatı) sistemdə izolyasiyanın zədələnməsi nəticəsində gərginlik altına düşə bilərlər. Bu 
halda gövdə yerləbirləşdirilərsə yerə qapanma baş verəcək və insanın gövdəyə qoşulması 
təhlükəsiz olacaqdır. Əgər insan yerlə əlaqələndirilməyən və gərginlik altında olan gövdəyə 
toxunarsa, bu zaman bədəndən keçən cərəyan 1 fazalı qoşulma halı ilə eyni olacaqdır. Belə 
olduqda insan bədənindən keçən cərəyan (R
a
, R
d
, R
iz
-in kiçik qiymətlərində) təhlükəli qiymətə 
çata bilər.

Download 1,28 Mb.
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   113




Download 1,28 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Müasir dövrdə istehsalatda hər hansı səviyyədə qəbul edilən qərar və təlimatlar, işçilərin

Download 1,28 Mb.
Pdf ko'rish