Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Nurafshon fililali “Kompyuter injineringi” fakulteti 610-21 Kto’ talabasi Qosimova Dilnozaning Fizika fanida “Gazlarda tovush tezligi” mavzusida tayyorlagan mustaqil

Tovushning havoda tarqalish tezligini birinchi marta 1636-yilda fransuz olimi M. Mersen o‘lchagan. Tovushning 20°C dagi tezligi 343 m/s yoki 1235 km/soat ga teng. Bu kattalik miltiq o‘qining tezligidan taxminan ikki barobar kam. Tovushning tezligi havo temperaturasi ko‘tarilishi bilan ortadi. Tovush tezligi 10°C da 337,3 m/s, 0°C da 331,5 m/s, 30°C da 348,9 m/s va 50°C da 360,3 m/s ga teng. 

• Tovushning havoda tarqalish tezligini birinchi marta 1636-yilda fransuz olimi M. Mersen o‘lchagan. Tovushning 20°C dagi tezligi 343 m/s yoki 1235 km/soat ga teng. Bu kattalik miltiq o‘qining tezligidan taxminan ikki barobar kam. Tovushning tezligi havo temperaturasi ko‘tarilishi bilan ortadi. Tovush tezligi 10°C da 337,3 m/s, 0°C da 331,5 m/s, 30°C da 348,9 m/s va 50°C da 360,3 m/s ga teng. 

Aniq bir chastotali tovush chiqaradigan asbobga kamerton deyiladi. Kamertonni 1711-yilda ingliz musiqachisi J. Shorom ixtiro qilgan bo‘lib, musiqa asboblarini sozlashda foydalangan. Kamerton ikki shoxli metall ster jendan iborat bo‘lib, o‘rtasida tutqichi bor

• Aniq bir chastotali tovush chiqaradigan asbobga kamerton deyiladi. Kamertonni 1711-yilda ingliz musiqachisi J. Shorom ixtiro qilgan bo‘lib, musiqa asboblarini sozlashda foydalangan. Kamerton ikki shoxli metall ster jendan iborat bo‘lib, o‘rtasida tutqichi bor

Xulosa

• Xulosa
• Gazlarda tovush tarqalish tezligi gaz turiga va uni temperaturasiga bog’liq ekan
• Tovush tarqalishi uchun muhit malekula bolishi kerak
• Tovush tarqalishi muhit malekulalarining bir biriga urilib tebranishidan hosil boladi

Foydalanilgan adabiyotlar

• Foydalanilgan adabiyotlar
• 1. 6-sinf darslik
• 2. Umumiy fizika kursi
• 3.https://qomus.info/oz/encyclopedia/t/tovush-tezligi
• 4. https://azkurs.org/kegl-cc-pechat-indd-v2.html
• 5. https://uz.m.wikipediya.org
• 6. Q.P.Abduraxmanov, O’.Egamov “Fizika” darslik Toshkent 2015-yil