Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universititeti Telekomunikatsiya texnologiyalari fakulteti

Download 0,71 Mb.
bet	6/8
Sana	08.02.2024
Hajmi	0,71 Mb.
	#152917

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
DBM001-1

SELECT *FROM <jad_nomi> // jadvalni to’liq chiqarish
SELECT <ustun_nomi> FROM _nomi> // jadval ustunlarini chiqarish

INSERT – SQL da barcha satrlar ushbu buyruq yordamida kiritiladi.
Sintaksisi esa quyidagicha:
INSERT INTO <jad_nomi> VALUES (“ustun_info”, “ustun_info”, … );

DELETE – satrlarni jadvaldan o’chirish buyrug’i.
Sintaksisi esa quyidagicha:
DELETE FROM <jad_nomi> WHERE qidiruv_sharti;

UPDATE – Maydon qiymatlarini o’zgartirish buyrug’i.
Sintaksisi esa 2 hil:
UPDATE _nomi> SET column=expression;
UPDATE _nomi> SET column=expression
WHERE qidiruv_sharti;

Ishni bajarish tartibi
Avvalo 3-laboratoriya ishida tuzgan jadvallarimizni esga olamiz. Endi o’sha jadvallarni MYSQL da yuqorida sintaksisini keltirib o’tganimizday komandalardan foydalanib yaratamiz.
1.Jadval ob’yektlariga qiymatlar beramiz:
So`rov: Insert into xodimlar(tr, ism_familiya, lavozim) values(1, ‘Casar’, ‘Bolderoe’);
Natija:

2. Jadvalni tanlaymiz va SELECT operatori orqali ekranga chiqaramiz.
So`rov: Select * from xodimlar;
Natija:

Create table fan (tr int, nomi varchar(100));

So`rov: update fan set nomi = “Math” where tr = 4;
Natija:

4. DROP operatori orqali jadvalni o’chiramiz:

So`rov: drop table fan;

5 - LABORATORIYA ISHI
Mavzu: AND, OR, NOT mantiqiy standart so‘zlardan foydalanish
Ishdan maqsad: Talabalarda AND, OR, NOT mantiqiy stanndart so‘zlardan foydalanish va shu orqali relyatsion MB da ishlash ko’nikmasini hosil qilish.
Masalaning qo’yilishi: AND, OR, NOT, IN, BETWEEN, LIKE operatoridan foydalanib avvalgi mashg’ulotlarda yaratilgan jadvallar ustida amallar bajarish.
Uslubiy ko`rsatmalar:SQL tilida shart ifodalarini tuzish uchun solishtirish va mantiqiy operatorlardan tashqari yana bir qator maxsus operatorlar qo‘llaniladi. Bu operatorlar dasturlash tillarida mavjud emas. Bu operatolar:

Operator

Ta`rifi

=

teng

>

katta

<

kichik

>=

katta yoki teng

<=

kichik yoki teng

<>

teng emas

IN

biror qiymatlar to‘plamiga tegishliligini tekshirish

BETWEEN

biror qiymatlar diapozoniga tegishliligini tekshirish

LIKE

namuna bilan mosligini tekshirish

IS NULL

qiymat mavjudmasligini tekshirish

NOT

Mantiqiy inkor operatori

AND

VA mantiqiy operatori

OR

YOKI mantiqiy operatori

5.1-jadval. WHERE buyrug`i bilan ishlovchi operatorlar

Misol: Imtihonlarda kamida bitta 2 yoki 3 baho olgan talabalarni identifikatorini tanlab chiqarish so`rovi.
SELECT id_st, mark
FROM mark_st
WHERE mark IN (2,3)
BETWEEN amali maydon qiymatini berilgan intervalga kirganligini tekshirish uchun ishlatiladi. Yuqoridagi natijani BETWEEN operatoridan foydalanib olish mumkin:
SELECT id_st, mark
FROM mark_st
WHERE mark BETWEEN 2 AND 3
Birorta xam 2, 3 olmagan talaba haqidagi ma’lumotlar olish uchun NOT IN yoki NOT BETWEEN ishlatiladi.
Misol: Familiyalari A xarfi bilan boshlanuvchi talabalar ro‘yxatini tanlab olish.
Bunday xolatda LIKE operatoridan foydalanish qulay hisoblanadi. LIKE operatori faqat simvolli maydonlar uchun qo‘llaniladi va maydon qiymati operatorda ko‘rsatilgan namunaga mosligini tekshirish imkonini yaratadi. Namuna quyidagi maxsus simvollardan tashkil topadi:

_ (tagiga chizish belgisi) – bitta ixtiyoriy simvolni bildiradi;

% (foiz belgisi) – ixtiyoriy miqdordagi simvollar ketma – ketligini bildiradi.

SELECT id_st, surname
FROM student
WHERE surname LIKE 'A%'

Ishni bajarish tartibi

Oyligi 4 000 000 dan ko’p yoki id 2 dan katta Xodimlar Idsini, FISHini lavozimini esa katta harflarda chiqaramiz;

So`rov: SELECT *FROM fan;
Natija:

5.1-rasm. Zavod_xodimlari jadvalidagi ma’lumotlarni ko’rish
So`rov: select tr, upper(nomi) from fan where tr > 5;

5.2-rasm. UPPER funksiyasini qo’llanishi natijasi

So`rov: Select tr, substr(nomi,1,1), length(nomi) from fan;

Natija:
5.2-rasm. Substr va mantiqiy amallarning qo’llanishi

So`rov: Select tr, substr(nomi,1,1), length(nomi) from fan where tr>5 and tr<10;

Natija:

Select tr, substr(nomi,1,1), length(nomi) from fan where tr<5 or tr>15;

Download 0,71 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Download 0,71 Mb.