120
180. Monoxromatik yorug‘lik dastasi (
λ = 490 nm) sirtga normal
tushib, unga
P = 4,9 µPa bosim beradi. Ushbu sirtning birlik sirtiga
birlik vaqt ichida qancha foton tushadi? Sirtning yorug‘likni qaytarish
koeffitsienti
ρ = 0,25 ga teng.
181. Elektr lampochkaning kolbasi
R = 3 cm radiusli shar bo‘lib,
lampochka devorining bir qismi ichkaridan kumush bilan qoplangan.
Lampochkaning iste’mol
quvvati N = 60 W bo‘lib, uning
80 % li
radiatsiyaga sarflanadi. Lampochkadagi gaz bosimi (
P = 13,3 µPa)
lampochkaning kumush bilan qoplangan qismigadagi yorug‘lik
bosimidan necha marta kam ekanligini aniqlang.
Kumush bilan
qoplangan qismning yorug‘likning qaytarish koeffitsiyenti
ρ =
0,8 ga
teng.
182. Agar yer atrofida harakatlanadigan sharsimon sun’iy yo‘ldosh
sirtiga quyosh nurlari beradigan bosim kuchi
F=11,2 mN ga teng bo‘lsa,
uning diametrini aniqlang. Sun’iy yo'ldosh sirtining yorug‘likni
qaytarish koeffitsienti
ρ = 1 ga , quyosh doimiysi
C = 1,4
ga teng.
Atmosferada quyosh nurlarining yutilishini inobatga olmang.
183. Yuzaga tushayotgan yorug‘lik oqimining zichligi
I = 7
ga
teng. Agar yuza 1) tushayotgan barcha nurlarni to‘liq qaytarsa; 2)
tushayotgan barcha nurlarni to‘liq yutsa, yorug‘likning yuzaga
ko‘rsatadigan bosimini aniqlang.
184. Qizdirilgan tola uzunligi
l = 10 cm va radiusi
R = 5 cm bo‘lgan
silindrning o‘qi bo‘ylab o‘tgan,
Toladan quvvati N = 600 W bo‘lgan
yorug‘lik oqimi chiqmoqda. Yorug‘lik oqimi tola bo‘ylab simmetrik
taqsimlangan deb hisoblab, yorug’likning silindr yuzasiga ko‘rsatadigan
121
bosimini aniqlang. Silindrning yorug‘likning qaytarish koeffitsienti
ρ = 0,1 ga teng.
185. To‘lqin uzunligi
λ = 600 nm bo'lgan monoxromatik nurlar
dastasi
qaytarish koeffitsiyenti ρ = 0,2 bo‘lgan plastinkaga normal
tushmoqda. Agar plastinkaga yorug‘lik nurlari ko‘rsatadigan bosim
P = 10
-7
Pa ga teng bo‘lsa, plastinkaga
1 sekundda qancha foton
tushmoqda?
186. Yuzasi
S = 0,8 m
2
bo‘lgan ko‘zgusimon
sirtga sekundiga
ta kvant tushmoqda. Agar yorug‘likning sirtga
ko‘rsatayotgan bosimi
P=10
-8
Pa ga teng bo‘lsa, tushayotgan
yorug‘likning to‘lqin uzunligini toping.
187. Yorug‘lik oqimi (
λ = 0,56 µm) qora yuzaga normal ravishda
tushmoqda va unga
P=4 µPa bosim bermoqda.
Sirt yaqinidagi
fotonlarning konsentratsiyasini aniqlang.
188. Yuzasi
S = 100 cm
2
bo’lgan qora yassi sirtga intensivligi
I = 0,3
bo’lgan yorug‘lik ko‘rsatadigan bosim kuchini aniqlang.
Yorug‘lik sirtga perpendikulyar tushmoqda
189. Intensivligi I = 0,5
bo‘lgan yorug‘lik to‘lqini
qaytarish koeffitsiyenti
=0,8 bo’lgan
yassi yuzaga α = 60°
burchak ostida tushganda beradigan bosimini aniqlang .
190. Quvvati
N = 100 W boʻlgan elektr chiroqning lampochkasi,
radiusi
R = 5 cm bo‘lgan sharsimon idishdan iborat. Lampochkaning
devorlari ularga tushayotgan yorug‘likning
10 % ini qaytaradi. Iste’mol
qilinadigan barcha quvvat nurlanishga sarflanadi deb faraz qilsak,
yorug‘likning lampochka devorlariga ko‘rsatadigan bosimini aniqlang.
122
191. Intensivligi
I = 0,2
bo’lgan yassi yorug‘lik to‘lqini
yuzasining qaytarish koeffitsiyenti
=
0,8 ga teng
(ko‘zgu)
bo‘lgan sharga tushmoqda. Tushish burchagi
α=45°. Yorug‘lik bu
sirtga ko‘rsatadigan normal bosimni aniqlang.
192. Intensivligi
I = 0,7
bo‘lgan yassi yorug‘lik to‘lqini
yuzasi absolyut qaytaruvchi ko ‘zgu bo‘lgan sharni yoritmoqda.
Sharning radiusi
R = 0,03 m. Sharga ta’sir etayotgan yorug‘likning
bosim kuchini toping.
193. U = 2 V kuchlanish uchun mo‘ljallangan cho‘g‘lanma
lampa
tolasining uzunligi
l = 10 cm va diametri
d = 0,03 mm. Tola absolyut
qora jismdek nurlantiradi deb faraz qilib, tolaning harorati va nurlanish
spektridagi maksimal energiyaga mos keluvchi to‘lqin uzunligini
aniqlang. Issiqlik o‘tkazuvchanligi sababli, lampa elektr quvvatining 8%
