)
,
(
)
,
(
5
11
1
5
1
1
t
S
M
t
S
N
чик
кир
→
2.10 – rasm. 16x16 turidagi FKB
Har bir MS axborot kirishlariga, adresli kirishlarga, boshqarish kirishlariga va
axborot chiqishlariga ega. 16x16 turidagi FKBni hosil qilish uchun 16 ta MS
kirishlari parallellashtiriladi. Axborot chiqish raqami
boshqarish kirishiga signal
berish yo‘li bilan tanlanadi, ya’ni MS korpusi tanlanadi.
Adres kirishlariga
boshqarish qurilmasidan (BQ) berilgan signal bo‘yicha axborot kirish raqami, vaqt
kanali raqami aniqlanadi va kommutatsiya jarayoni amalga oshiriladi.
Fazodagi kommutatsiyani bajarish uchun, boshqaruv qurilmadan MS
16
multipleksorning adres kirishiga t
3
intervalda 1-
kirish traktining adresi
)
(
a
f
i
berilishi kerak, natijada 1 - kirish traktining 3 - kanalidagi axborot 16 - chiqish
traktning 3- kanaliga uzatiladi.
Shunga o‘xshash t
5
vaqt intervalida boshqaruv qurilmadan MS
1
ning adres
kirishiga
)
(
a
f
i
beriladi va 16 - kirish traktining 5 - kanalidagi axborot 1 - chiqish
traktining 5- kanaliga beriladi.
2.2. ifodaning tahlili shuni ko‘rsatadiki, har funksiyani amalga oshirish
)
(
a
f
i
adresi bo‘yicha boshqariladigan 1xm turidagi tanlash
sxemasi orqali amalga
oshirilishi mumkin. Bunday misol tariqasida:
M
j
a
Xf
S
Z
P
j
j
,
1
,
)
(
=
=
funksiyani amalga oshiruvchi demultipleksor bo‘lishi kerak. Bu erda:
S
- bosh-
qaruv signali,
j
i
t
a
f
−
)
(
- chiqish adresi,
X - shu bilan kommutatsiyalanadigan
kirish.
Х
1
MS
А
0
А
1
А
2
Х
2
.
.
.
АШ
1 ахборот
чиқиши
Х
1
MS
А
0
А
1
А
2
Х
2
.
.
.
АШ
16 ахборот
чиқиши
БШ
БШ
16
1
16 ахборот
кириши
2.11 – rasmda FKB ni demultipleksor negizida qurish misoli kelti-rilgan.
2.11 – rasm. FKB ni demultipleksor asosida qurilishi
FKBda faqat bir xil nomli (sinfazli) kanallarni kommutatsiyalash imkoni bor.
Shu sababdan faqat FKB negizida qurilgan kommutatsiya maydonlari
amaliyotda keng qo‘llanilmaydi
78.Vaqt kommutatsiyasi nima?. Kiruvchi va chiquvchi liniyalar o‘rtasida vaqt
kanallarini qayta guruhlash uchun vaqt kommutatsiyasi bloklari (VKB) ishlatiladi.
Raqamli kanallarning vaqt bo‘yicha kommutatsiyasi bitta t
i
vaqt oralig‘ida,
boshqa t
j
vaqt oralig‘i davomida kelib tushuvchi axborotlarni uzatish imkoniyatini
ta’minlanishidan iborat bo‘ladi. Axborotlarni kelib tushishi
va chiqarilishi vaqt
bo‘yicha qayd qilinganligi uchun kommutatsiya jarayoni albatta axborotlarni
i
j
t
t
t
−
=
vaqti davomida saqlashni ham o‘z ichiga oladi.
Raqamli uzatish va axborotlarni yo‘q bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaslik tamoyillariga
muvofiq
bu vaqt
i
T
t
bitta davr davomiyligidan ortib ketmasligi kerak. Vaqt
bo‘yicha kommutatsiya jarayoni 2.11a - rasmda ko‘rsatilgan. Raqamli kanallarning
vaqt bo‘yicha kommutatsiyasi VKB da bajariladi, (2.11b - rasm), u boshqaruvchi
adresli axborot
)
(
5
1
y
y
ni kelib tushishida kiruvchi
X traktning istalgan
1
,
1
,
c
i
k
j
=
kanalining chiquvchi Z kanalining istalgan
2
,
1
,
c
j
k
j
=
kanali bilan
kommutatsiyasi amalga oshiriladi (
2
1
,
c
c
– kiruvchi
va chiquvchi traktlar
kanallarining tegishli soni). Demak VKB o‘zining kommutatsiya imkoniyatlari
bo‘yicha
2
1
c
х
c
kommutatoriga ekvivalentdir. VKB ning tarkibiy ekvivalenti va
shartli belgilanishi 3.10v va g - rasmlarda keltirilgan.
DMS
X
АШ
БШ
1
АШ БШ
1
1
M
M
DMS
DMS
АШ БШ
N
ВКБ
t
i
t
j
t
i
t
j
а)
ВКБ
б)
г)
С
2
С
1
в)
Х
1
Х
N
y
s
Z
2.11 – rasm. Vaqt kommutatsiya jarayoni
Kommutatsiyaning zamonaviy raqamli tizimlari
VKB idan axborotlarni
saqlash vazifasi, ma’lumotlarni saqlashga erkin (to‘g‘ridan–to‘g‘ri) kirish bilan
xotiralovchi qurilma (XQ) yordamida amalga oshiriladi.
77.RKTda KMning qurilish uslubining o‘ziga xos xususiyatlarini tushuntiring.
80.VKBda xotira qurilmalarining element bazasi.
81.Raqamli ATSlarning tuzilishi, vazifasi.
82.Analog abo nent liniya moduli- BORSCHT funksiyasini tushuntiring.
