2.2. GAZ QUDUG’INI OQIMGA TEKSHIRISH
O’zgarmas statsionar rejimda (barqaror) rejimdagi gaz udug‘ini tekshirish neft qudug‘ini tekshirishga o‘xshash o‘tkaziladi.
Statsionar rejimdagi tadqiqot natijalarini tahlil qilish asosida quyidagi tenglama yotadi:
(2.8)
bu yerda – g‘ovak muhitda gaz sizilishida ishqalanishdagi bosim yo‘qotilishini ifodalovchi va o‘lchamga ega koeffitsiyent, sut ∙ MPa /m3; – bosimning inersion yo‘qotilishini ifodalovchi va o‘lchamga ega bo‘lgan koeffitsiyent, sut2 ∙ MPa2/m6; – gaz debiti, m3/sut.
(2.8) tenglamani uni gaz debitiga bo‘lish bilan linearizatsiya o‘tkaziladi:
(2.9)
Statsionar rejimda gaz quduqlarini tekshirish natijalari koordinata o‘qida qayta ishlanadi. Bu koordinatalarda tadqiqot natijalari to‘g‘ri chiziqni hosil qiladi, uning o‘qigacha ekstrapolyatsiya qilinib, unda A bo‘lakni ajratadi. Bu to‘g‘ri chiziqning V koeffitsiyent burchagi quyidagicha hisoblanadi:
. (2.10)
2.3-masala. Quduq uchun gaz oqimi tenglamasi A va V koeffitsiyentlarini hisoblang, statsionar rejimda o‘tkazilgan tadqiqot natijalari quyidagi jadvalda keltirilgan.
Quduqdagi qatlam bosimi = 22 MPa.
|
Quduqning ishlash rejimi…….....
|
1
|
2
|
3
|
4
| |
Quduq debiti, 106 m3/sut ...............
|
2
|
1,85
|
1,2
|
0,56
| |
Quduq tubi bosimi, MPa……….....
|
7,5
|
10,6
|
18
|
21
|
2……………..
|
427,75
|
371,64
|
160
|
43
| |
106 sut∙MPa2/m3
|
213,875
|
200,886
|
133,333
|
78,182
|
Bu yerda va hisoblash natijalari ham keltirilgan. To‘g‘ri chiziqni ordinata o‘qi bilan kesishgunga qadar ekstrapolyatsiya qilib, quyidagini olamiz: A = 25 ∙ 10-6 MPa2 ∙ sut/m3.
2.4-rasm. Gaz qudug‘ining indikator chizig‘i.
V koeffitsiyentini 1 va 2 nuqta uchun (2.10) formula yordamida aniqlaymiz:
2 ∙ sut2/m6.
Shunday qilib, ushbu quduqdagi gaz oqimi tenglamasi:
. (2.11)
Masalan, quduq tubi bosimini (2.11) formula bilan hisoblaymiz, agar quduq debiti 0,75 ∙ 106 m3/sut teng deb qabul qilinsa:
|
