|
Mustaqil ishi elektr zanjiri elementlarida sinusoidal tok Topshirdi: Qabul qildi
|
| bet | 1/6 | | Sana | 29.05.2024 | | Hajmi | 285,04 Kb. | | #256960 |
Bog'liq mustaqil ish elektronika va sxemalar
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
“Kompyuter injiniringi” fakulteti
Kompyuter injiniringi yo’nalishi
“Elektronika va sxemalar 1” fanidan
MUSTAQIL ISHI
Elektr zanjiri elementlarida sinusoidal tok
Topshirdi: ________________________
Qabul qildi: _____________________________
TOSHKENT – 2023
Reja:
Sinusoidal E.Yu.K., kuchlanish va toklar.
Sinusoidal E.Yu.K. va toklar manbalari.
Sinxron generatorlar turlari va ularning ishlash tamoyili.
Davriy elektr yurituvchi kuch, kuchlanish va tokning o‘rtacha va joriy qiymatlari.
Sinusoidal E.Yu.K., kuchlanish va toklar.
Ma’lumki, chiziqli elektr zanjirda bir xil T davrga ega bo‘lgan davriy E.Yu.K. ta’siri ostida yetarli darajadagi vaqt o‘tishi
bilan (ushbu E.Yu.K. ta’sir qila boshlagach) zanjirning hamma qismlarida ana shu T davrga ega davriy toklar va davriy kuchlanishlar hosil bo‘ladi. 1- rasmda T – tebranishlarning to‘liq davri; Am va –Am lar esa
A Sinusoidal tebranishlarning amplituda kiymatlari sifatada kursatilgan. f =
kattalik E.Yu.K., tok va kuchlanishning chastotasi deb aytiladi. Chastota son
0 jihatidan bir vaqt birligi oraligidagi tebranishlar sonini anglatadi va gers (Gs)
larda ulchanadi.
1-rasm.
Vaqtning sinusoidal funksiyalari bo‘lgan davriy E.Yu.K. davriy kuchlanish va davriy toklar katta qiziqishga egadir:
e = em sin (t + e; (10.1)
U = Um sin (t u); (10.2)
i = Im sin (ti) (10.3)
Bunda e, u, i lar – mos holda oniy E.Yu.K., kuchlanish va tok. Em, Um, Im – mos holda E.Yu.K., kuchlanish va tokning amplituda qiymatlari. 2 f - burchak chastota, e, u, i – mos holda E.Yu.K., kuchlanish va tokning boshlang‘ich fazalari.
Kuchlanish va tok fazalari o‘rtasidagi ayirma =u-i ni, shuningdek, tokning kuchlanishga nisbatan burchak siljishi deb ham aytiladi. =0 bo‘lganda tok va kuchlanish faza bo‘yicha mos tushadi. = bo‘lganda ular faza bo‘yicha
o‘zoro qarama-qarshi va
bo‘ladilar.
2
bo‘lganida o‘zoro kvadraturada bir chorakda
Ko‘pchilik hollarda elektr zanjirlarida tok va kuchlanishlar sinusoidal qonuniyat asosida o‘zgarishiga harakat qiladi, chunki, ushbu qonuniyatdan chetga
chiqilgan holda, keraksiz holatlarga olib keladi. Jumladan zanjir elementlarida qo‘shimcha isroflar hosil bo‘ladi, yuqori quvvatli elektr o‘zatish liniyalarining qo‘shni aloqa liniyalariga ta’siri ortadi va hokazo. Garmonik funksiyalarning yana bir qulay tomoni shundaki, ularni har xil chastotali sinusoidal funksiyalar qatoriga (Fure qatori) tarqatib chiqish mumkinligidir. Shuning uchun sinusoidal (garmonik) toklarni ko‘rib chiqish kelgusida yanada murakkabroq davriy E.Yu.K., toklar va kuchlanishlarni urganish imkonini beradi. Sanoatda odatda 50 Gs chastota qo‘llaniladi.
|
| |
