Namangan 2023 Mavzu. Yo'l harakatini tashkil etish fanining maqsad va vazifalari

1 2 3 4 5

1. Dunyo miqiyosida va O'zbekistonda avtomobillashtirish va yo'l harakati
2. Yo'l harakatini faoliyat ko'rsatishining tizimli xarakteri
3. YHTE tashkil etuvchi omillari
4. YHTE sohasida me'yoriy hujjatlaini ishlab chiqish, transport vositalarini ishlab chiqish, ko'cha-yo'l tarmoqlarini loyihalash, qurish va ekspluatatsiya qilish jarayonlarida qonun hujjatlari talablarini amaliy qo'llanilishi. to‘gʻrisida tushuncha
5. Ko'cha yo tarmoqlarining barcha komponentlari faoliyati ishonchliligini nazorat qilishni tashkil etish.

1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasida belgilangan inson va fuqarolarning asosiy huquqlari, erkinliklari va burchlari yo‘llarda harakatni amalga oshirish, xavfsizlikni ta’minlash jarayonida vujudga keladigan barcha ijtimoiy munosabatlarni tartibga solish uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. Harakat xavfsizligini ta’minlash yo‘nalishdagi me’yoriy hujjatlar O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi talablariga muvofiq ravishda ishlab chiqilgan.
Hozirda «Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi qonuni (10.04.2013 O‘RQ-348-son), harakat xavfsizligining huquqiy mezonini ta’minlovchi asosiy me’yoriy hujjat bo‘lib xizmat qiladi. Bu qonun yo‘l harakati xavfsizligi sohasida yuzaga keluvchi munosabatlarni tartibga solish hamda fuqarolarning hayoti, sog‘ligi va mol-mulkini muhofaza etishni ta’minlashga, ularning huquqlari va qonuniy manfaatlari, shuningdek, atrof-muhitni himoya etishga qaratilgan.

O‘zbekiston Respublikasi hududida harakatlanish xavfsizligini ta’minlash yo‘l-transport hodisalarning oldini olish va bu borada yagona davlat siyosatini yuritish, yo‘l harakati qoidalarini xalqaro «Yo‘l harakati haqidagi» Konvensiya talablariga muvofiqlashtirish maqsadida hamda «Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risida»gi qonunning 6-moddasiga asosan Vazirlar Mahkamasi muntazam ravishda «Yo‘l harakati qoidalari»ni ko‘rib chiqib, takomillashtirilgan variantini tasdiqlaydi. Hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022 yil 12 aprel 172-sonli qaroriga muvofiq «Yo‘l harakati qoidalari» asosida vazirliklar, davlat qo‘mitalari, korporatsiyalar, uyushmalar, konsernlar va boshqa tashkilotlar va muassasalar, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar kengashi, viloyatlar, shahar hokimliklari yo‘l harakatini tashkil etish bilan bog‘liq bo‘lgan barcha ishlarni amalga oshirish chora-tadbirlarini belgilaydilar hamda u yo‘l harakati tartiblarini belgilovchi asosiy hujjat bo‘lib hisoblanadi.
Yo‘l harakati xavfsizligi deganda yo‘l harakati qatnashchilarining halok bo‘lishi yoki og‘ir jarohatlanishining oldini olish uchun qo‘llaniladigan usullar va choralar tushuniladi. Yo‘l harakatining odatiy foydalanuvchilariga piyodalar, velosipedchilar, avtomobilchilar, transport yo‘lovchilar, ot minuvchilar va yo‘lda jamoat transporti (asosan avtobuslar va tramvaylar) yo‘lovchilari kiradi.

Xavfsiz tizim yondashuvining asosiy strategiyasi halokat sodir bo‘lgan taqdirda zarba energiyasining o‘lim yoki jiddiy shikastlanishga olib kelishi mumkin bo‘lgan chegaradan past bo‘lishini ta’minlashdan iborat. Bu chegara yo‘l foydalanuvchilariga taqdim etiladigan himoya darajasiga bog‘liq.
Yo‘l harakati xavfsizligi darajalari uchun barqaror yechimlar aniqlanmaganligi sababli, ayniqsa mehnat xavfsizligi va sog‘lig‘ini yaxshilash uchun ishlatiladigan tasniflarga o‘xshash nazorat iyerarxiyasini qo‘llash kerak. Eng yuqori darajada jiddiy jarohatlar va o‘lim holatlarining barqaror oldini olish, barqarorlik esa barcha asosiy natijalar sohalarini hisobga olishni talab qiladi. Real vaqt rejimida xavfni kamaytirish, jiddiy xavf ostida bo‘lgan foydalanuvchilarga ularni yumshatish choralarini ko‘rish imkonini beradigan maxsus ogohlantirishni taqdim etishni o‘z ichiga oladi. yo‘lni loyihalash standartlari va yo‘riqnomalarini qo‘llashni, haydovchilarning xatti-harakatlarini yaxshilashni va ularga rioya qilishni o‘z ichiga olgan halokat xavfini kamaytirishga qaratilgan.

Yo‘l harakati xavfsizligi asoslari fanining asosiy maqsadi talabalarga umumiy foydalanishdagi avtomobil yo‘llarida harakat xavfsizligini takomillashtirish, yo‘lovchilar va yuklar tashishdagi harakat xavfsizligini ta’minlashni, xavfsiz harakatni tashkil etish bo‘yicha muammolarni tahlil qilishni, yo‘l transport hodisalarini sonini kamaytirish usullarini o‘rgatish hamda shunga mos bilim, ko‘nikma va malakani shakllantirishdan iboratdir.

1 2 3 4 5

Download 7.72 Mb.