Namangan Institute of Engineering and Technology
nammti.uz
10.25.2023
Pg.473
масаласи тадқиқот ишида қаралган. Бундан ташқари, инсонлардаги турли хил касалликларни
олдиндан аниқлаш ва даволаш учун амалий ёрдам бериш муҳим саналади. Шу боис, ишда
инсон организимининг фрактал ўлчовларини аниқлаш ва ташхислаш масалалари қаралган.
Инсон тана аъзоларининг фрактал ўлчовларини аниқлаш учун дарахт шохларининг фрактал
ўлчовини қиёслаб катакчаларни санаш усуллари қўлланилди. Р.В.Генни ва бошқа дунё
олимлари тамонидан инсон ўпкасининг фрактал ўлчови векторлар усулида аниқланган бўлиб,
мазкур ишда эса инсон ўпкасининг фрактал ўлчови катакчаларни санаш усули ёрдамида
аниқланган. Томирларнинг жойлашуви фрактал тузилишга эга эканлигини билган ҳолда,
инсон кўз тўр пардаси ва ўпкасидаги қон томир тизимларининг фрактал ўлчовлари
аниқланган.
Асосий қисм.
Фракталлар тиббиётда бир нечта амалий йўналишларда қўлланилади,
жумладан: тиббий тасвирлар асосида беморларни ташхислаш, Гамма-нурларида, МРТ
сканерлари, органлар, тўқималарда, шу жумладан ўсмалар ва ултратовуш тасвирларида
тиббий тасвирларни фрактал таҳлил қилиш орқали ҳамда бошқа касалликларда
анормалликларни аниқлашга ёрдам беради [1]. Бундан ташқари, дори воситаларини этказиб
беришда энг оптимал мақсад функцияларини ишлаб чиқишда, фрактал геометрия дори
воситаларини мақсадли ҳужайралар ёки тўқималарга янада самарали этказиб берадиган
дори воситаларини этказиб бериш тизимларини лойиҳалаш учун кенг қўлланилмоқда.
Беморларнинг касалланган тўқималарини аниқлашда фрактал ўлчовлар, табиий
тўқималарнинг тузилишини тақлид қиладиган ва янада самарали даволанишга ёрдам
берадиган усулларни лойиҳалаш учун ишлаб чиқишда қўлланилади [2].
