• Marketing tizimida sotish siyosati
  • Sotishni rag’batlantirish




    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet148/175
    Sana22.05.2024
    Hajmi4,58 Mb.
    #250503
    1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   175
    Bog'liq
    Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh

    Sotishni rag’batlantirish
    – marketingning vazifalaridan biri bo’lib, bozorga 
    chiqarilgan tovarni rejalashtirilgan sotish darajasini ta’minlashga imkon beradi. Bu 
    ishlab chiqarish xarajatlarini qoplash va foyda olish demakdir. Sotishni 
    rag’batlantirishning quyidagi faol shakllari mavjud – ko’rgazma savdo, yarmarkalar, 
    maxsus savdo xizmatidan foydalanish va arzon baholar.
     
    Marketing tizimida sotish siyosati
    – bu tovar davriy harakatini tashkil etish 
    jarayonidir. U tovar massasining ishlab chiqaruvchidan to iste’molchigacha bo’lgan 
    harakatining har bir bosqichida qabul qilinadigan qarorlarga ta’sir qilishning aniq 
    tahlilini talab qiladi. Bu holda sotish deganda ishlab chiqarish bilan savdo orasidagi 
    barcha aloqalar tushuniladi. U ulgurji va chakana savdoni, tashish va saqlashni o’z 
    ichiga oladi. Bizning iqtisodiy sharoitimizda marketingning tovar siyosati kabi 
    vazifasi ham muhim ahamiyatga ega. Har tomonlama o’ylab yuritilgan tovar siyosati 
    resurslardan samarali foydalanish imkonini beradi. Tovar siyosati har bir ishlab 
    chiqarilgan mahsulotning aniq iste’molchilar guruhiga mo’ljallangan bo’lishini 
    ta’minlaydi. Ya’ni har qanday tovar aniq iste’mol manziliga ega bo’lishi kerak. 
    Bizning ichki bozorimiz, unga chiqarilgan tova assortimentining, amalga mavjud 
    bo’lmagan “o’rtacha” deb ataluvchi iste’molchiga mo’ljallanganidan juda ham 
    yutqazadi. Chunki xaridor qiziqishi va didiga qarab taqsimlangan tovarlar tanlash 
    imkonini bermaydi. Marketingli yondashuvda bunday vaziyatlar yuz berishidan 
    mustasno.
     


    276 
    Yuqorida sanab o’tilgan marketing harakatlarining barchasidan bir vaqtda 
    foydlanish lozim. Mana shundagina marketingli faoliyat iste’molsidan sanoat 
    korxonalariga va savdoga, ulardan esa qarama-qarshi yo’nalishdagi uzluksiz axborot 
    oqimini ta’minlaydi. Bu esa o’z vaqtida ishlab chiqarishda, tovar assortimentiga. 
    Sotish shartlariga , xizmat ko’rsatish sohasiga o’zgartirishlar kiritishga imkon 
    beradi. Marketingning sanab o’tilgan maqsadlari va vazifalari bozor faoliyatini 
    tashkil qilish to’g’risida to’liq tushuncha bera olmaydi. Chunki bozor muammolarini 
    to’liq halqilish uchun tayyor retseptning o’zi bo’lishi mumkin emas. Marketingni 
    qo’llashdan oldin avvalombor sharoitni, eng asosiy ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyot 
    darajasini hisobga olish lozim. Chunki marketing – murakkab, harakat va sabr-toqat 
    talab qiluvchi, shu bilan birga tez samara beruvchi ishdir. U bir tomondan aholining 
    yetarli darajada yuqori bo’lgan ehtiyoji va talabiga, uning xarid qobilyatiga, ikkinchi 
    tarafdan tovar va xizmatlarni tanlashdagi erkinlikka javob berishi kerak. Bozor 
    harakatining katta radiusini ta’minlash erkinlikka javob berishi kerak. Bozor 
    harakatining katta radiusini ta’minlash uchun tovar assortimentini tez o’zgartirish , 
    uni ommaviy ravishda o’zlashtirishga javob beradigan bo’lishi lozim. Bularning 
    barchasi talab va taklifni muvozanatlashtirishga imkon beradi. Bunda tashqari 
    marketingli faoliyatyuritish uchun, korxonani boshqarish va rejalashtirish tizimidan, 
    taqsimot, ichki bozordagi va tashqi savdodagi aloqalar, yuqori darjada jihozlangan 
    bozor kanallari orqali realizatsiya qilishdan iborat tashkiliy masalalarni hal qilish 
    zarur.
     
    Bugungi kunda barcha tovar ishlab chiqaruvchilar, iste’molchilar va shu bilan 
    birga boshqa soha xodimlari ham marketing nuqtai nazaridan fikrlay olishlari va 
    undan samarali foydalanishlari lozim.
     

    Download 4,58 Mb.
    1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   175




    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish