60
Amortizatsiya ajratmalari miqdori uch usulda hisoblanadi: bir maromli;
bajarilgan ish hajmiga nisbatan sonlar so’mmasi bo’yicha va qiymatni hisoblab
chiqarish (kumulyativ) tezlashtirilgan usullar.
Amortizatsiya ajratmalari miqdorini bir maromli usulda hisoblash asosiy
fondlarning bir maromda jismoniy va ma’naviy eskirishiga mo’ljallangan 3.1-
jadvalga qaralsin.
Amortizatsiya ajratmalari miqdorini bir maromli usulda hisoblash tartibi
3.1-jadval
Asosiy fondlar
ko’rinishlari
O’rtacha balans
qiymati,
mln. so’m
Amortizatsiya
ajratmalarining
yillik normasi, %
Amortizatsiya
ajratmalari-ning
yillik miqdori,
mln.so’m
(gr.2xgr.3)
1
2
3
4
Uskunalar
60
12
7,2
Binolar
350
5
17,5
Тransport
7
20
1,4
Jami:
26,1
Hozirgi kunda uskunalar qiymatining katta qismini dastlabki yillardayoq
ishlab chiqarish xarajatlariga o’tkazishni ta’minlaydigan notekis amortizatsiya keng
qo’llanilmoqda. Masalan, birinchi yil - 50%, ikkinchi yil - 30%, uchinchi yil - 20%
o’tkaziladi. Bu korxonalarga inflyatsiya sharoitida qilingan xarajatlarni tezroq
qoplash va uskunalarni yangilash imkonini beradi.