BIA-73 talabasi Usmonov Jahongir Reja: - Asosiy makroiqtisodiy ko’rsatgichlari.
- Daromad manbalari va xarajat yo’nalishlari.
- Tashqi iqtisodiy faoliyati.
- Iqtisodiy salohiyati
- Xizmat ko’rsatish sohasi
1.Asosiy makroiqtisodiy ko’rsatgichlari. - Yalpi hududiy mahsuloti
- Sanoat mahsuloti
- Is’temol tovarlari
- Qishloq xo’jaligi
- Asosiy kapitalga investitsiyalar
- Qurilish ishlari
- Chakana savdo Tovar aylanmasi
- Tashqi savdo aylanmasi
2.Daromad manbalari va xarajat yo’nalishlari. - Daromad manbalari:
- Tog’-kon sanoati
- Qora va rangli metallurgiya
- Elektr-energiya sanoati
- Erkin iqtisodiy hududlar
- Qurilish xo’jaligi
- Xarajatlari:
- Shaharlashish xarajatlari
- Investitsiyalar (sohalar va tarmoqlar bo’yicha)
- Ichimlik suvi
3.Tashqi iqtisodiy faoliyati. - Eng yirik hamkor davlatlari:
- Xitoy
- Fransiya
- Hindiston
- Turkiya
- Rossiya
- Qozog’iston
- Afg’oniston
Tashqi savdo - 2023 yil yanvar- sentyabr oylarida viloyatning tashqi savdo aylanmasi 1 029,8 mln. dollarga yetdi va 2022 yilning yanvar- sentyabr oylariga nisbatan 139,5 mln. dollarga yoki 15,7% ga o‘sgan. Eksport hajmi 499,1 mln. dollarga va import hajmi 530,7 mln. dollarga yetdi.
- Navoiy viloyati jahonning 66 ta mamlakatlari bilan savdo aloqalarini amalga oshirib kelmoqda. TSAning nisbatan salmoqli hissasi Fransiya (29,8%), Rossiya Federatsiyasida (16,2%), Xitoy Xalq Respublikasida (14,7%), Qozog‘istonda (5,1%) va Hindiston (4,7%) qayd etilgan.
- 2023 yilning yanvar- sentyabr oylarida, Navoiy viloyati tashqi savdo aylanmasining 23,6% ulushi MDH davlatlariga to‘g‘ri kelgan.
- Viloyatning boshqa xorijiy davlatlar bilan TSA 2023 yilning yanvar- sentyabr oylarida 2022 yilning mos davriga nisbatan 41,3% ga ko‘paydi va jami TSAdagi ulushi 76,4% ni tashkil etgan
- Viloyat tashqi savdo aylanmasi tarkibida eng yuqori ulushni Navoiy shahri 63,0 % bilan 648,3 mln. doll. tashkil etdi. Viloyat tashqi savdo aylanmasi tarkibida eng quyi ulushni Tomdi tumani 0,1 % bilan 1 046,7 ming AQSh dollarini tashkil etdi
2022 yil yakunlariga ko‘ra Navoiy viloyati YaHM hajmi 66 685,4 mlrd. so‘mni tashkil etgan holda o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 5,5% ga o‘sgan, shuningdek, YaIM tarkibida viloyatning hissasi 7,5%ni tashkil etgan. Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan YaHM hajmi esa 63 832,1 ming so‘mni tashkil qilgan (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 3,4% ga oshgan) - 2022 yil yakunlariga ko‘ra Navoiy viloyati YaHM hajmi 66 685,4 mlrd. so‘mni tashkil etgan holda o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 5,5% ga o‘sgan, shuningdek, YaIM tarkibida viloyatning hissasi 7,5%ni tashkil etgan. Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan YaHM hajmi esa 63 832,1 ming so‘mni tashkil qilgan (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 3,4% ga oshgan)
- Hudud iqtisodiyotining barcha tarmoqlarida yaratilgan yalpi qo‘shilgan qiymat hajmi YaHMning 98,1%ini tashkil etgan bo‘lsa, mahsulotlarga sof soliqlar esa 1,9%ini tashkil etgan.
- YaHMning tarmoqlar bo‘yicha tarkibida sanoat ulushi qurilishni qo‘shgan holda 73,3% (2021 yilda 72,8%), qishloq xo‘jaligi ulushi 13,9% (2021 yilda 14,9%) va xizmat ko‘rsatish ulushi 12,8% (2021 yilda 12,3%)ni tashkil qilgan.
- Respublika makroiqtisodiy ko‘rsatkichlarining shakllanishida viloyatning hissasi ahamiyatli hisoblanadi. YaIMda viloyatning hissasi 7,5%ni tashkil etib huddudlar ichida 3-o‘rin, respublika sanoat mahsulotlari ishlab chiqarishdagi hissasi 15,3%ni tashkil etib 3- o‘rin, asosiy kapitalga investitsiyalar kiritish 7,2%ni tashkil etib 5-o‘rinni egallagan
- 2022 yilda kichik tadbirkorlikning hajmi 17,6 trln. So‘mni tashkil etib(2021 yilda 15,6 trln.), YaHMdagi ulushi 26,8%ni tashkil qildi(2021 yilda 27,1%) Kichik tadbirkorlikning YaHMdagi ulushining o‘tgan yilga nisbatan pasayishi yirik korxonalar ulushining oshishi bilan bog‘liq.
XULOSA
Xizmat ko’rsatish sohasi - Dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, 2023 yilning yanvar-sentyabr oylarida viloyatda xizmatlar sohasining umumiy hajmi 8 164,3 mlrd. so‘mni, shu jumladan, kichik tadbirkorlik sohalarida ko‘rsatilgan xizmatlar – 56,4% va jami korxonalarda xizmatlar sohasidagi korxonalar ulushi 68,0% tashkil etib, 2022 yilning mos davriga nisbatan 110,4%ga o‘sishga erishdi
- Hisobot davrida viloyat ko‘rsatkichidan yuqori o‘sish sur’atlari Navoiy (114,5%), Zarafshon (111,7%), G‘ozg‘on (110,6%) shaharlarida kuzatilgan bo‘lsa, Karmana (105,6%) va Tomdi (105,9%) tumanlarida aksincha, o‘sish sur’atlari pastligi qayd etilgan.
- Shahar va tumanlar kesimida xizmatlar sohasining eng yuqori hajmi Navoiy (3 194,4 mlrd. so‘m) va Zarafshon (1 066,9 mlrd. so‘m) shaharlari, Karmana (1 160,0 mlrd. so‘m) va Qiziltepa (759,0 mlrd. so‘m) tumanlarida qayd etildi. Aksincha eng kam hajmga ega hududlarga G‘ozg‘on (25,4 mlrd. so‘m) shahar va Tomdi (92,9 mlrd. so‘m) tumanini keltirib o‘tish mumkin.
- Aholi jon boshiga ko‘rsatilgan xizmatlarining hajmi 7 680,5 ming so‘mni tashkil etib, 2022 yilning mos davriga nisbatan 108,3%ga o‘sishga erishdi.
Thank you for your attention!
|
