|
Nazariy qsim
|
| bet | 19/36 | | Sana | 17.03.2023 | | Hajmi | 0.82 Mb. | | #45904 |
Bog'liq Lokal tarmoqlar haqida ma`lumot Dasturlash, quvvat-koeffisiyentini-oshirib-elektr-energiya-tejamkorligiga-erishish, Practice and assessment of teaching vocabulary to young learners, 5 2 мавзу YURTIMIZ ME’MORCHILIGI TARIXI XONADON INTERERI HAMDA JIHOZLANISH, LOYXALASH MUSTAQIL ISH NARGIZ, Қуйма 10-маъруза, 8- Маъруза, Maktabgacha ta’limni tashkil etish va rahbarning tashkilotchilik, ����⨥ 29.2, Oʻroqaliyev Oybek, жахон 2, 2-Mavzu JIXIM, Kun tartibi., Maqola 1Kompyuter dasturlari
Kompyuterda mavjud dasturlarni uchta turga bo`lish mumkin.
a) amaliy dastur – foydalanuvchi bevosita ishlashi uchun mo`ljallangan dasturlar, masalan, matn va rasm muharrirlari va h.k.;
b) tizimli dasturlar – kompyuter qurilmalarining ishchi holatini nazorat qiluvchi va boshqaruvchi dasturlar;
v) instrumental qizimlar – kompyuter uchun yangi dasturlar tuzishni ta`minlah tizimi.
IBM PC kompyuteri uchun yuz minglab har xil maqsadda ishlatiladigan amaliy dasturlar yaratilgan va ulardan samarali foydalanib kelinmoqda. Xususan, matn muharrirlari (WORD, LEXICON, WD, ChiWriter), jadvalli ma`lumotlarni qayta ishlash (Super Cslc, Excel va h.k.), ma`lumotlar bazasini yaratish (KAPAT, dBASE, Acess va h.k.), ko`rgazmali qurollar tayyorlash (slayd-shou) dasturlari, moliya-iqtisod maqsadida ishlatiladigan dasturlar (C – 1 ish haqini hisoblash dasturlari), multifilm va videofilmlar yaratish uchun ishlatiladigan dasturlar, avtomatlashtirilgan loyihalash dasturlari (Avto cad, Paint – inshoot qismlarini chizish va loyihalash), kompyuter o`yinlari, o`qituvchi dasturlar, ma`lumot tizimlari va h.k. maqsadda ishlatiladigan dasturlar mavjud.
Tizimli dasturlarning keng sinfi qobiq dasturlar bo`lib, u foydalanuvchining kompyuter bilan qulay va yaqqol muloqotini ta`minlaydi. Xususan, Noton Commander qobiq dasturi, Windows 3.1 va Windows 95, Windows 98 uchun qulay qobiq dasturlari shular jumlasidandir.
Tizimli dasturlarning asosiy sinfi bu drayverlar bo`lib, u operatsion tizim bilan, xususan tashqi yoki ichki qurilmalar bilan ishlash imkoniyatini beradi.
Tizimli dasturlar tarkibiga yordamchi ayrim dasturlarni, masalan, antivirus, arxivator, kompyuterni diagnostika qilish, diskka joylarni maqbullashtirish dasturlari ham kiradi.
Kompyuter tarmoqlari va to`rlari
Kompyuterlararo o`zaro ma`lumotlar almashinuvini ta`minlash uchun local tarmoq ishlatiladi. Local tarmoq foydalanuvchilarga ommaviy ravishda kompyuterga ishlash va ma`lumot almashish, dasturlarni ishlatish, ommaviy ravishda model, printer va boshqa qurilmalarini ishlatish imkonini beradi. Local tarmoqqa kompyuterni birlaqshtirish uchun har bir ulanuvchi kompyuterga tarmoqli adapter (plata), kerakli miqdorda maxsus shtikerli sim (kabel) lozim. Local tarmoqning faoliyatini to`g`ri yuritish maqsadida bosh kompyuter (o`qituvchi) ajratiladi, unga local tarmoqlar bilan birlashtirilgan ishchi kompyuterlar (o`quvchilar) birlashtiriladi.
Agar tarmoqda 20-25 ta kompyuter mavjud bo`lsa, ular albatta bosh kompyuterga ega bo`lishi lozim.
Local tarmoqlar faoliyatini yuritish uchun maxsus dasturiy ta`minot mavjud. Windows 3.1, Windows-95 operatsion tizimlarida local tarmoqqa boshqa maxsus dasturlarsiz ham kompyuterlar ulanishi mumkin.
Maxsus tarmoqlar uchun dasturlar tarkibiga Novell Net Ware yoki Windows NT Server kiradi. Bazan UNIH ning turli xil variantlardan foydalaniladi.
Local tarmoqlar vazifasi bo`yicha biror korxonada joylashgan kompyuterlarni birlashtiradi.
Millionlab kompyuterlarning o`zaro birlashtiruvchi tarmoqlardan biri Iter Net xalqaro tarmog`idir. Uning dastlabki variznti AQSh mudofaa vazirligining buyurtmasiga muvofiq 60-yilllarning oxirlarida ARPAnet nomi bilan maskur vazirlik kompyuterlarni bog`lash maqsadida yaratilgan.
Ayni vaqtda Inter Net tarmog`idan 4 million foydalanuvchi ma`lumot olmoqda. Inter Net yagona markazdan boshqarilmaydi, lekin electron manzillar guruhini ta`minlovchi ommaviy qo`mitalar mavjud. 1995- yilgacha Inter Net tarmog`idan asosan, electron pochta (matnli, fayllarni almashish) teleanjumanlar, ilmiy va ommaviy yangiliklar, qidiruv xizmatlari maqsadida foydalanildi. Bu esa o`z navbatida Inter Net tarmog`iga ommaviy qiziqishni uyg`otdi va yangi WWW (World Wide Web) butun jahon matnli ma`lumot bazasining yaratilishiga sabab bo`ldi. WWW dasturi yordamida foydalanuvchi Inter Net tarmog`iga ulangan kompyuterda Web – kep – vera electron manzilni ko`rsatib kirishi mumkin.
|
| |
