Neft va gaz




Download 187,18 Kb.
bet3/6
Sana18.06.2024
Hajmi187,18 Kb.
#264205
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Azamat

Maxsulotlar nomlari

Sifat ko’satkichi (tekshirish uchun)

Tashkilot standarti GOST bo’yicha nomlari

Ishlatilish joyi

1.

GSD bloki.
Xom-ashyo gazoyili to’g’ridan-to’g’ri haydalgan dizel
yoqilg’isi

I. To’g’ridan-to’g’ri haydalgan gasoil
1.Fraksiya tarkibi, °С
N K

AI B C


GDS qurilmasi xom-ashyosi

1 %

200 210 180

5 %

– – 195.6

10 %

– – 223.4

30 %

215 225 235.4

60 %

245 255 262.7

80 %

280 290 –

90 %

305 315 328.2

96 %

335 355 –

99 %

– – 370.8







2. Kimyoviy tarkibi
nafta

70

GDS qurilmasi xom-ashyosi

Nafta

10

Aromatika

20

3. Umumiy3 %

1 ÷ 1.5

4. Umumiy N %

0.03dan k.e.

5. Qotish harorati

10 dan k.e.

6. 20°С dagi zichligi

820 ÷ 840







II. Engil koks gazoil
1.Fraksiya tarkibi.

А В С




N K

187 197 170

1 %

– – 170

5 %

– – 183

10 %

204 217 206, 7

30 %

223 234 233.1

60 %

254 262 –

90 %

308 313 337.1

99 %

– – 417.2

2. Kimyoviy tarkibi
Olefinlar

44.3

3. umumiyS. %

1.3 ÷ 1.7

4. 20°С dagi zichligi

835 ÷ 870

5. Chaqnash harorati

42 dan k.e.

2

Dizel yoqilg’isi ditelat (ONQIZ)

1. Xaydash harorati

247 ÷ 267

GDS qurilmasi xom-ashyosi

2. Umumiy S. %

0.7 ÷ 1

3. 20°С dagi zichligi

820 ÷ 835

4. ChaqnashТi

40 dan k.e.

5. Knematik qovushqoqlik

30 dan k.e.

3.

VTG (to’yintirilgan)

1. Н2 miqdori%

70 dan kam emas

Reforming ustanovkasidan keladi

2. СН lar miqdori

Normasiz aniqlash zarur

3. Н2S miqdori

500 dan yuqori emas

4.

Umumiy VTG

1. Analiz tarkibi
Н2

71.2


Reaksiya seksiyalash hom-ashyosi

С1

19

С2

7.2

С3

1.9

С4

0.4

СО

–

СО2

–

N2

–

2. H2S miqdori

300dan k.e.

3. H2О miqdori

0.1

5

Sovuq separator gazi

1. Analiz tarkibi




С-155 аbsorber hom-ashyosi

Н2

67.3

С1

21.2

С2

7.4

С3

1.8

С4

0.3

2. Н2S miqdori

250 dan k.e

3. H2О miqdori

0.017

6.

Tozalangan reserkulyat gazi С-106

1. Analiz tarkibi
Н2

68.5


К-152 А/В kampyuter zagruskasi

С1

21.5

С2

7.5

С3

1.8

С4

0.3

СО

–

СО2

–

N2

–

2. H2S miqdori

500 dan k.e

3. H2О miqdori

0.2

7

Tiklash gazi (regeneratsiya)

1. Oz miqdori
1.Forma

1.3 ÷ 3
3 listli

Regeneratsiya gazi

8

Katalizator НОР – 463

1. Forma

3 listli

Reaksiyasi aktivlashtirish uchun

2. O’rtacha razmerli

1.25

3. Kimyoviy tarkibi

Al2O3 – 76.92
MoO6 – 14.69
CoO – 3.81
P2O5 – 4.58

9

Katalizator НОР-412

1. o’rtacha uzunligi

3.9

Gidratozalash jarayoni reaksiyani aktivlantirish uchun (S sizlantirish)

2. o’rtacha demetri

2.3

3. Erkin V miy tezligi kg/m3

790

4. forma

3 листли

5. razmer

1/10

6. kimyoviy tarkibi




Ni

3.1

CO

–

Mo

11.9

Tushuvchi Р

(Al2O3) 2.5

10

Katalizator НК-621

1. o’rtacha uzunligi

7.1




2. o’rtacha demetri

4.8

3. Erkin V miy tezligi kg/m3

470

4. forma

Yumaloq

5. razmer

3/10

6. kimyoviy tarkibi




Мо

3.1

Р

–

Tashuvchi

(Al2O3)

11

Ifloslangan suv

1. Sulfidlar

0.8

Nordon suvni bug’latish bloke hom-ashyosi

2. Amiak og;irligi

0.7

12

Stabil bo’lmagan nafta С-161

1. Fraksiya tarkibi







Н2

0.2

С1

0.7

С2

2.7

С3

3.7

С4

2.9

С5 + massa

88.3

13

Nordon gaz

1. Analiz tarkibi
Н2

39.6

VAD bloki hom ashyosi

С1

29.7

С2

19.6

С3

8.6

С4

2.9

С5 + massa

1.2

14

Mahsulot gazoyili С-166

1. Umumiy S? %

0.05 dan keyin




2. CHaqnash Тi. °С

50 dan keyin

3. H2О miqdori

–

4. Fraksiya tarkibi

Xom ashyodan xo’l emas

5. Qotish Ti.

10 dan keyin

15

Karroziya ingibatori

1. Texnalogik nisbati bilan oqimi

10

Karroziyani kamaytirish uchun

16

Aktivlangan ko’mir

1. Turi

donador

DEA ni
Filtrlash uchun

2. Diametri

1.5 – 1.7

3. Zichligi

510

4. Berilgan yuza m2/gr

950 ÷ 1050

Texnologik jarayon
tavsifi
Dizel yoqilg’isini tozalash vazifasi, disel yoqilg’isini gidrotozalash jarayonini nazariy asoslari.
GDS (gidrodisulfirizatsiya) qurilmasi dizel yoqilg’islarini tarkibidagi oltingugurt (s) miqdorini kamaytirish uchun xizmat qiladi. Xam ashyo sifatida AVT – 1,2,3,4; AT-5 qurilmalaridan to’g’ridan – to’g’ri xaydalgan dizel yoqilg’isi va VTG ishlatiladi.
Qurlma 1999 – yili ishga tushirilgan. Qurilmaning yillik quvvati 1700 000 tonna dizel yoqilg’isini qayta ishlashga mo’ljallangan.
Qurilma quyidagi blok va seksiyalardan iborat:

  1. Gazaylni gidrodisulfirizatsiyalash (GDS) bloke (150 – blok)

  2. Aminlarni tozalash BAO bloke (200 – blok)

  • Sho’r gazdan tozalash seksiyasi

  • Aminlarni regeneratsiyalash seksiyasi

  1. Suvni demenirizatsiyalash va yoqilg’ gazlarni aminlardan tozalash bloke (6101 – 4900 bloki)

  2. Nordon suvni bug’latish bloke (300 – blok)

  3. Oltingugurtni ajratish BIS bloke ( 400 – 450 – bloklar)

  4. Qoldiq gazlarni tozalash bloke (500 – blok)

  5. Oltingugurtni (S) tabletkalash va qoplash bloke (600 – blok)

  6. Vodorodni ajratish BIV bloke ( 800 – blok)

Reaktsiya blokida alyumo – kobalt – molibden katalizatoridan : NK – 621, NOR – 412, NOR – 463 dan foydalaniladi.
Oltingugurtni ajratish farayonida super – Klaus – 99 texnologiyasida okis – alyumin asosli katalizatorlardan foydalaniladi. CR – 35, AM, D-1640, T – 1,8.
Vodorodni ajratish blokida zamonali membranali texnologiya “POLISER” dan foydalaniladi.
Qurilma “Toyo Injenering” korporeshen” ko’rparatsiyasi tomonidan qurilgan.
Kimyoviy reaksiyalarning GDS blokidagi zanjiri. Gidrodisulfirizatsiya reaksiyasi termodinomik chegaralanmagan, lekin katalizatorning deaktivlanganligi chegaralangan.

  1. Oltingugurtli birikmalarni vodorodga (H2) to’yintirish reaksiyasi: R – SH + H2  R – H + H2S

Azot va kislorod tutgan birikmalarni H2 ga to’yintirish reaksiyasi.

  1. Azotli birikmalarni (H2) ga to’yintirish (gidrogeulash):

R – NH2 + H2  R – H + NH3
+ 5H2  C5H12 + NH3

  1. Kislorodli birikmalarni H2 ga to’yintirish:

R – OH + H2  R – H + H2O
R – COOH + H2  R – COH + H2O
R – COH + 2H2  R – CH3 + H2O.
Bu ekrotermik reaktsiya bo’lib, termodinamik chegaralangaishlash bosimida xororatni ko’tarish paytida reaktsiya tezligi pasayadi. Ishlash xaroratida H2 qisman bosim ko’tarilishi gidrogenlash tezligi ortadi.
Olefinlarni gidrogenizatsiyalash; bosim ortirishi bilan gidrogeniratsiyalash tezligi ortadi.

  1. Olefinlarni H2 ga to’yintirish ( gidrogenlash):

R – CH = CH2 + H2  R – CH2 – CH3
Gidrokreting: bu reaksiya jarayoni yengil fraksiyalarni ko’p H2 bilan to’yintirishda boradi.
R – CH = CH2 + H2  R – CH2 – CH3
Metalni ajratish: molekula – metan birikmalari – yengil ajraladi va metal katalizatorda ushlab qolinadi. Bu jarayon gazoyl tarkibidagi metal miqdorini chegaralash uchun zarur.
Tehnologik jarayonni to’liq bayoni.
Dizel yoqilg’isini 437, 438, 439, 440 va 441 rezervuarlardan 12 kg P va 20 – 60 oC T da GDS qurilmasining G – 160 A/B nasoslari yordamida x – 151 A/B filtrlarigakeladi. Bu yerda xom ashyo turli mehanik aralashmalardan tozalanib E – 152 A/B dan issiqlik almashtirgichiga borib C – 161 bug’latish kalonnasining maxsuloti xisobiga 170 oC gacha isitiladi. E – 152 A/B dan chiquvchi xomashyo Ti Tic – 003 pribori yordamida rostlanadi.
Qizdirilgan xom ashyo C – 152 da 4 kg kuch/sm2 P da ushlab turiladi. C – 152 dagi sath Fic – 001 oizutsuya asbobi bilan 50  70 % rostlab tuziladi. C – 152 pastidan G – 151 A/B xom ashyo nasosi orqali xaydaladi.Nasosning so’rishdagi Pi 4,4 kg kuch/sm2 ga teng. Nasosdan chiqayotgan xom ashyo 2 ta liniyaga ajralib. K – 152 A/B kompressorlardan chiqayotgan gizdirilgan resirkulyatsion gaz (VT9) bilan aralashim E – 153 A/B va E – 152 C/D issiqlik almashtirgichlarida reaktordan chiqayotgan maxsulot xisobiga 230 – 290 oC gacha qizdiriladi, song E – 151 A/B xom ashyo pechiga tushib, 280 – 340 oC gacha qiziydi.
Pechning konvektiv kamerasida xom ashyo tutun gazlar issiqligi xisobiga qizib, radiant kamerasida nurlanish xisobiga qiziydi. Pech gaelkalariga berilayotgan yoqilg’I gazning miqdori TiCA – 031 A/B pozitsiyadagi F – 152 A/B pechidan chiqayotgan xom ashyo songra xom ashyo 52 – 58 kg  k / sm2 P bilan C – 151 A/B reaktorlarining yuqorisiga berilib, u yerda .S li, N li, O2 li, olefinli va alyumokobaltmolibden katalizatori ishtirokida boradi.
Reaktordagi kabolizator 2 ta ketma – ket polkalarga ajratilgan 1 – si 4 m, 2 – si 8 m. Ikkala reaktordagi katalizatorning Fid an ximoya qilish va gaz oqimini teng taqsimlanishi uchun reaktorlarning yuqori va pastki polkalardan turli diametrdagi inert sharlardan iborat bolgan ximoya qatlamiga ega. C – 152 A/B pastidan chiqayotgan maxsulot 290 – 370  va 58 kg  k /sm2 P da E – 153 A.B/C.D issiqlik almashtirqichlarning quvurlararo boshlig’iga tushib o’z issiqligini C – 152 dan kelayotgan xom ashyoga berib, o’z 215 – 230  gacha soviydi. C – 151 A/B dan chiqayotgan maxsulot Ti TiCA – 021 A/B pozitsiyadagi asbob yordamida E – 153 A.B/C.D issiqlik almashtirgichning baypasi orqali rostlanadi.
Reaktordan chiqishdagi T ni 370  gacha ushlab turish uchun E – 155 issiqlik almashtirgichdagi Fica – 031 A/B pozitsiya orqali ( rostlab reserkulyatsiya qazi beriladi.) K – 152 A/B kompressordagi sovutilgan reserkulyatsiya gazi beriladi. E – 153 A/B va E – 153 C/D dan keyin 2 ta oqim berlashadi. Va maxsulotni ajratish sistemasi C – 153 seporatoriga tushadi. C – 153 issiqlik separatoridagiga tushgan gazoyl 55 – 57 kg kuch/sm2 P bilan C – 161 bug’latish kalonnasiga tushadi. C – 153 separatori gaz fazasi yuqorisidan chiqib ketadi va E – 155 issiqlik almashtirgichida kelayotgan resirkulyatsiya gaziga o’z issiqligini berib, 157 – 167 oC gacha soviydi.
E – 155 dan so’ng gaz E – 154 issiq separator bug’larning kondensatorga tushadi. Issiq separator bug’ kondensatordan 2 fazali oqim C – 154 ga kirishdan tushadi. E – 155 va E – 154 ga kirishdan oldin amyak tuzlarini yoqotish kistallanishni yoqotish uchun G – 150 A/B nasosi orqali C – 159 injeksiya bakidan 10 – 12 m3/soat sarfda yuvuvchi o suv berilishi ko’zda tutilgan FI – 061 pozitsiyasi.
C – 154 spvuq separatordagi gazoylni sathini LI CA – 081 pozitsiyadagi rostlagich bilan rostlab turiladi.gazoyl (540 kg/sm2) ortqicha bosim bilan C – 161 bug’latish kalonnasiga tushadi. Nordon suv sathi Li CA – 081 pozitsiya asbobi bilan ushlab turiladi.
Nordon suv C – 154 ning pastidan C – 302 tenglashtiruvchi yomkostga tushadi, C – 154 ning yuqorisidan gaz C – 155 reserkulyatsion gaz absorberining pastidan tushadi. Absorberning yuqorisiga 18 – tarelkaga 50 oC Ti G – 152 A/B va G – 201 A/B nasoslari orqali C – 204 pozitsiya regeneratordan 25% li DE A eritmasi beriladi, absorber tarelkalarga N2S yutilishi va kimyoviy reaksiya sodir bo’ladi.
R2NH + H2S  R2NH2 – HS
H2S dan tozalangan gaz 45 – 50 oC da C – 156 separatoriga tushadi. C – 156 dan gaz K – 152 A /B resirkulyatsiya gaz kompressoriga va X – 800 H ni ajratish qurilmasiga beriladi. P – 54 kg K/sm2 ostidagi resirkulyatsiya gazining bir qismi P bilan K – 152 A/B ga bir qismi esa C – 151 A/B reaktoriga sovuq baypas liniyasi orqali beriladi.
Reforming qurilmalardan va X – 800 blokidagi resirkulyatsiyalangan H2 E – 156 sovutqichiga tushadi C – 157 separatori orqali 40 oC da gaz kompressori K – 151 A/B ning 1- pog’onasiga tushadi, kompresorning 1 va 2 – pog’onalarining orasida oig;onalararo sovutgich E – 155 va C – 158 separatori joylashga.Kompressorning 2 – pog’onasidan H2 reserkulyatsiya gazi bilan aralashishi uchun xoydaladi.
Zarur paytda gDS ning mavjud 2 ta oqimidan bittasi ishlash imkoniga ega. Bu xolatda oqimlarning biri uziladi, ya’ni qopqoqlari yopiladi.

  • G – 152 A/B nasosidan gazoyl tarmog’I boylab HZV – 105 cheklagichdan so’ng turadigan qopqoqdan keyin chiqishdi.

  • E – 155 issiqlik almashtirgich kyin turadigan qopqoqdan keying miqdoriy gaz chizig’ida.

  • E – 153 A/B yoki E – 153 C/D issiqlik almashtirgichdan kyingi qopqoqgacha, C – 153 chekinayotgan gaz chizig’ida.

  • FV – 031 A/B klapandan keying qopqoqgacha C – 151 A/B ga sovutish gaz chizig’ida

  • HZV – 182, 182 A/B cheklagichlari orasidagi F – 151 A/B yonilg’I gazi chizig’ida..

Shundan so’ng xom ashyo A yoki B oqimlardan biri bo’ylab yo’naltiradi.
Dastlab gazoyl K – 151/152 A yoki B kompressorlardan resirkulyatsion isitilgan oqimi bilan aralashtirilgan va VTG gazoyl qotishmasi quyidagi sxemasi bo’ylab yo’naltiriladi: 1 – oqim: E – 153 A/B  F – 151 A  C – 151 A  C – 153
2 – oqim. E – 153 C/D  F – 151 B  C – 153 va undan so’ng Gds blokini texnologik sxemasi bo’ylab bir oqimni yo’qlash, bir oqimini loyixa yo’qlashdan 60% dank am bo’lmasligi kerak.

Download 187,18 Kb.
1   2   3   4   5   6




Download 187,18 Kb.