106
7.Tashqi qurilmaga ma’lumotlarni yozish.
8.Uzilishni bajarish sikli.
9.Protsessor to‘xtash rejimida turganda uzilishni bajarish.
10.To‘xtash sikli.
Har qanday buyruqni bajarilishida birinchi bo‘lib, buyruq kodini
xotiradan protsessorning buyruqlar registriga yozish sikli bajariladi.
K580BM80 protsessorining buyruqlar to‘plami
244-ta
turli xil
buyruqlardan tashkil topgan. Ushbu buruqlarni beshta guruhga ajratish
mumkin:
1. Ma’lumotlarni bir joydan boshqa joyga ko‘chirib yozish buyruqlari.
Ular yordamida, ma’lumotlarni biron-bir registrdan - boshqasiga, registrdan
- xotiraga yoki xotiradan - registrga ko‘chirib
yozish amalga oshirilishi
mumkin.
2.Arifmetik buyruqlar.
Ular yordamida, qo‘shish, ayrish, registrda
yozilgan sonni birga orttirish yoki birga kamaytirish kabi amallarini bajarish
mumkin.
3.Mantiqiy buruqlar. Ular yordamida, mantiqiy qo‘shish, mantiqiy
ko‘paytirish, taqqoslash va siljitish kabi amallarni bajarish mumkin.
4.Boshqarishni uzatish buruqlari. Bunday buyruqlar sirasiga – shartli va
shartsiz o‘tish
buyruqlari, dastur osti dasturlarini chaqirish va dastur osti
dasturlaridan qaytish kabi buyruqlar kiradi.
5.Stek bilan ishlash va uni boshqarish buyruqlari.
O‘quv kompyuterining xotirasi har biri o‘zining o‘n olti razryadli
adresiga ega bo‘lgan, sakkiz razryadli yacheykalardan iborat ko‘rinishda
tashkil qilingan. Shunday qilib protsessor 65536 -ta bayt, ya’ni 64
Kbayt
hajmga ega asosiy xotira bilan ishlay oladi.
Bitta buyruq, bir baytdan uch baytgacha uzunlikka ega bo‘lishi mumkin.
Ikki va uch baytli buyruqlar xotiraning ketma-ket joylashgan yacheykalariga
yoziladi. Buyruqning birinchi bayti har doim – bajarilishi kerak bo‘lgan amal
kodidan iborat bo‘ladi. Uch baytli buyruqning ikkinchi va uchinchi baytlariga
107
ma’lumotlar (adres) yozilgan bo‘ladi. Bunda ma’lumotlarning (adresning)
kichik bayti, buyruqning ikkinchi baytga, ma’lumotlarning katta bayti esa
buyruqning uchinchi baytiga yoziladi.
Protsessorda xotira yoki registrlarni adreslashning
to‘rtta xili
mavjud:
1.
To‘g‘ridan-to‘g‘ri adreslash
– buruqning ikkinchi va uchinchi baytlari
xotira adresidan iborat bo‘ladi. Bunda adresning kichik bayti buyruqning
ikkinchi baytiga, katta bayti esa buyruqning
uchinchi baytiga yozilgan
bo‘ladi.
2.
Murojaat qilinadigan registrni ko‘rsatib adreslash
. Buyruqning o‘zida
ma’lumot yozilgan registrning yoki bir juft registrlarning adreslari yozilgan
bo‘ladi.
3.
Registrlar yordamida bilvosita adreslash
. Buyruqda,
xotira adresi yoki
ma’lumotlar yozilgan bir juft registr ko‘rsatiladi.
4.
Bevosita adreslash
. Ma’lumot buyruqning o‘ziga yozilgan bo‘ladi.
Uzilishlar, shartli yoki shartsiz o‘tish buyruqlari bo‘lmagan taqdirda,
protsessor buyruqlarni – xotiraning ketma-ket joylashgan yacheykalaridan
o‘qib olish bilan dasturni bajarishni yo‘lga qo‘yadi.
