|
Niyazova n. A, Ximmataliyev
|
| bet | 14/78 | | Sana | 16.02.2024 | | Hajmi | 2,91 Mb. | | #157845 |
Bog'liq DZwWQ1RQ5RjXoFIzijQp7faOQzd17hCLJY0v7gEQ Kirish qurilmalari.
Kirish qurilmalari tashqi muhitdan ma'lumotlarni (grafik ma'lumotlar, ovozli ma'lumotlar, foydalanuvchi manipulyasiyasi va boshqalar) va turli xil taqdimot shakllarini kompyuter tizimiga tushunarli bo'lgan shaklga-raqamli shaklga aylantirish uchun mo'ljallangan.
Klaviatura-Klaviatura asosiy qurilmalardan biridir. Klaviaturalarning quyidagi asosiy turlari mavjud:
83 tugmachali kompyuter va XT klaviaturasi; 84 tugmali AT klaviaturasi;
101 kalitli kengaytirilgan klaviatura;
1.6-rasm
Hozirgi vaqtda 101 va 104-tugmachalar klaviaturalari eng keng tarqalgan. Noutbuklar klaviaturasi o'rtasidagi farq yordamchi raqamli klaviatura yo'qligidir. Ularning ko'pchiligida yordamchi klaviaturaning standart alfavit qismiga kiritilgan. Odatda klaviatura kompyuterga USB yoki PS/2 portiga simli ulanish orqali ulanadi. Ma'lumot uzatish uchun simsiz klaviaturalarda interfeys simini infraqizil tarmoqli, radio interfeysi yoki Bluetooth simsiz interfeysi qabul qiluvchisi va
uzatuvchisi bilan almashtiriladi.
Sichqoncha. Sichqoncha klaviatura bilan bir qatorda operatsion tizimlar va amaliy grafik ilovalarning grafik qobiqlari uchun joylashishini aniqlash bilan bir qatorda asosiy kirish moslamalaridan biridir.
Sichqoncha harakatlar printsipiga ko'ra quyidagilarga bo'linadi:
optik-mexanik (to'p tipidagi sichqonlarda);
Ical optik.
Hozir eng ommabop optik sichqonchadir. Joylashtirish uchun harakatlanuvchi qismlar mavjud emas. Yorug'lik chiqaradigan diod ma'lum bir davriylik bilan harakatlanuvchi sirtni yoritadi. Fokusli linzalar tizimi orqali harakatlanuvchi sirtdan aks ettirilgan yorug'lik sensor tomonidan tasvirni qayta ishlash uchun qabul qilinadi.
1.7-rasm
Trekbol-bu sichqonchaning bir turi. Optik-mexanik (to'p) sichqonchadan farqli o'laroq, u sichqoncha tanasi emas, balki to'pning o'zi, shuning uchun trekbol kompyuter tizimida joylashtirish va ishlash uchun kamroq joy talab qiladi.
Sensorli panel (touchpad)-bu sensorli panel, bu barmog'ning harakati, kursorni harakatga keltiradi. Zamonaviy noutbuklarning aksariyat qismida sensorli
panel ishlatiladi, chunki unda harakatlanuvchi qismlar yo'qligi uning yuqori ishonchliligini aniqlaydi.
Sensorli panel, shuningdek, ish stoli tizimlari uchun klaviaturada birlashtirilgan. Ekrandagi kursorni joylashtirish uchun barmog'ingizni sensorli panel bo'ylab siljitishingiz va ekrandagi tugmachani bosishingiz kerak, sensorli panelni barmog'ingiz bilan urishingiz kifoya. Sensorli ekran ostidagi tugmalar sichqonchaning chap va o'ng tugmachalari kabi ishlaydi.
Trackpoint–bu qo'pol ustki yoki ozgina chiqadigan tugma shaklida 5-8 mm diametrli miniatura dastagi. Nazorat nuqtasi klaviaturada "G", "H", "B" tugmachalari orasida joylashgan va barmog'ingiz kursor harakati yo'nalishi bo'yicha boshqariladi. Sichqonchaning chap va o'ng tugmachalariga o'xshash tugmalar kompyuterning bo'sh joy ostida joylashgan.
1.8-rasm. Manipulyatorlar: trekbol, sensorli panel, trekpoint.
Manipulyator deyarli klaviaturada joy egallamaydi, u harakatlanuvchi qismlarga ega va ko'r-ko'rona bosib chiqarishda qo'llaringizni tugmachalardan olib tashlamaslikka imkon beradi.
|
| |
