No`kis 2023 mazmuni

Jazba soraw-juwap ko`birek adamdi qamtiw mu`mkinshiligin beredi. Onin` ken` tarqalg`an formasi-anketa. Biraq onin` kemshiligi, anketani qollana otirip juwap beriwshinin` reaktsiyasin aldinnan bilip, demek oni o`zgertip te bolmaydi.

Erkin soraw-juwap-awizsha ha`m jazba soraw-juwaptin` bir tu`ri, bunda berilip atirg`an sorawlar ha`m mu`mkin bolg`an juwaplardin` dizimi aldinnan sheklenbegen. Bunday usildag`i soraw-juwapta izertlew taktikasin, berilip atirg`an sorawlar mazmunin o`zgertiw ha`m olarg`a standart bolmag`an juwaplar aliw mu`mkin. O`z gezeginde standartlastirilg`an soraw-juwapta soraw ha`m ku`tilip atirg`an juwaplar aldinnan belgili, sonliqtan erkin soraw-juwapqa salistirg`anda waqit ha`m materialliq jaqtan tejemli.

Testlar psixodiagnostikaliq izertlewdin` arnawli usili esaplanadi, olardi qollana otirip u`yrenip atirilg`an qubilistin` aniq sanliq ha`m sapaliq sipatlamasin aliwg`a boladi. Testtin` izertlewdin` basqa usillarinan o`zgesheligi sonnan ibarat bunda baslang`ish mag`liwmatlardi jiynaw ha`m qayta islewdin` aniq protsedurasi, sonday-aq olardin` son`g`iliqli interpretatsiyasi ha`r qiyli. Testlar ja`rdeminde ha`r qiyli adamlardin` psixologiyasin o`z-ara salistiriw, differentsiyalang`an ha`m salistirmali bahalar beriw mu`mkin.

Testlar varianti-soraw-juwap testi ha`m tapsirma test. Test-soraw-juwapta sorawlar aldinnan oylang`an, iqsham saylap aling`an ha`m tekserilgen sistemag`a tiykarlang`an bolip, olarg`a qaytarilg`an juwap boyinsha sinalip atirg`an adamnin` psixologiyaliq qa`siyetleri haqqinda pikir aytiwg`a boladi.

Tapsirma-testta adamnin` ne islep atirg`anina qaray onin` minez-qulqi ha`m psixologiyasina baha beredi. Bunday tiptegi testta sinaliwshig`a arnawli tapsirmalar tu`rkimi beriledi, olardi orinlap bolg`an son`, onda u`yrenilip atirilg`an qa`siyetlerdin` bar yamasa joq ekenligi, onin` rawajlaniw da`rejesi haqqinda pikir ju`ritedi. Soraw-juwap testi ha`m test-tapsirma ha`r qiyli jastag`i ha`m ma`deniyattag`i, bilim da`rejesi, ka`sibi, turmisliq ta`jiriybesi ha`r qiyli bolg`an adamlarg`a qollaniwg`a boladi. Bul onin` unamli ta`repi. Al, kemshiligi bolsa sonnan ibarat, bunda sinalip atirg`an adam o`z qa`lewi boyinsha, a`sirese eger ol testtin` qalay qurilg`anlig`i, onin` na`tiyjeleri boyinsha onin` psixologiyasi ha`m minez-qulqi qalay bahalanatug`inlig`in bilse sanali tu`rde test na`tiyjelerine ta`sir etiwi mu`mkin. (Bul kemshilik, o`zi qadag`alawg`a tiykarlang`an, yag`niy so`z ha`m qiliqlar menen sanali tu`rde qadag`alawg`a bolatug`in izertlewdin` barliq usillarina tiyisli).