uskunasiga ega kranlardan foydalaniladi. Temiryo’l kranlar karyerlardagi barcha
y o ’l ishlarida qo’llaniladi. Harakatlanish qadami mos ravishda bevosita va ikki
qavatli qayta joylashtirishda 14-15 va 26-28 m ni tashkil qiladi.
4.12-jadval
O 'lc h a m la r
K ra n la r
R eis h a ra k a tid a g i
Z a n jirli h a ra k a td a
K D E-251
K JD E -425
E-1258
E-2058
Yuk k o ’tarish kuchi,
kN
250
250
200
120-600
O ’qning maksimal
chiqishi, m
14
14
4-7.5
12-30
Harakatlanish tezligi
Kranning, km/s
O ’z harakati bilan
Poezdda
8.3
5
115
1.34
1.79
Platforma uzunligi,
m
9.2
-
-
-
Massa, t
69
70.5
40.8
82
Elektr
yuritigichlaming
kuchi, kVt
85
85
88
202
Kranlar yordamida yo’llami qayta
joylashtirish jarayoni
quyidagi
operatsiyalami o ’z ichiga oladi: bog’langan aloqalami ajratish, qatlamni ushab
olish uchun kranni o ’matish, qatlamni yangi yo’lga o’tkazish, ushlash
uskunasini ajratish va kranning keyingi qatlamga harakatlanishi. Y o’llami qayta
joylashtirish ishlarini tashkil qilish boruvchi yoki qaytuchi yo’l bilan amalga
oshirilishi mumkin (4.14-rasm.). Boruvchi qayta joylashtirishda yo’llami qayta
joylashtirish pog’onadan chiqish joyidan boshlanadi, qaytuvchi holatda esa -
qarama-qarshi tomondan. Birinchi usulning kamchiligi bu oldinga harakat
qiladigan yo’lning yotqizib borilishining talab etilishida
va kranning yaxshi
b o ’lmagan ish sharoitlarida yo’ldan chiqib ketishi (qatlamning o ’qning
maksimal chiqishida chiqib ketishi) bilan unumdorlikning past bo’lishi (200-
300m almashinuvga). Usulning qulayliklari - pog’onadagi qayta tashlash
ishlarining yakunlanishiga qadar yangi zaxodkada ishlash qobiliyati. Ikkinchi
171
usulda yo’lni qayta joylashtirish almashinuvga 500-700m ni tashkil qiladi. Bu
usulning kamchiligi, bu y o ’lning to ’liq qayta yotqizmasligi bilan ekskavator o ’z
ishini boshlay olm aydi. Elektrlashtirilgan yo’llarda yo’llami qayta tashlash
aloqa ustunlari bilan birga am alga oshiriladi. Agar qayta tashlish qadami o ’q
uzunligidan uzun b o ’lsa qayta tashlash ikki martada amalga oshiriladi (4.14-
rasm.).
Katta qayta tashlash hajm iga ega yangi y o ’llarda
va bevosita kranli qayta
yuklash mumkin b o ’lm aganda (eski va yangi trassa orasidagi y o ’l bant b o ’lsa)
yo’llami qayta tashlash uchun maxsus mexanizatsiyalangan qayta tashlash
poezdlari q o ’llaniladi, ular lokomotiv va 5-6 ta yig’ilgan qatlamli platformadan
tashkil topgan (6-8 har bir platformada). Y o’llami qayta joylashtirish bu holda
zaxodkani qazib olish tugallangandan keyin amalga oshiriladi.
Y o’llami qatlam larga ajratmasdan amalga oshirish plugsimon ag ’darmalarda
yo’l qatlami
qadami uncha katta b o ’lmaganda amalga oshiriladi (2.5-4 m).
Davriy harakatga ega yo ’l qayta joylashtirgich ikki o ’qli
platform aga ega, unda
ichki yonuv dvigateli, rels bosh qismini ushlashga moslashgan ko ’tarish
mexanizmi va boshqaruv pulti o ’matilgan. Y o’llami bunday uskunalar bilan
qayta joylashtirish 10-15m uzunlikdagi uchastkalar bilan ish fronti siljishi
tomonga nisbatan am alga oshiriladi. Y o’llami katta m asofalarga tashish bir
nechta harakatlanishda am alga oshiriladi. Y o’l
qayta joylashtirgichlam ing
almashinuv unumdorligi 450-550
