O c h I q kon ishlari t e X n o L o g I y a s I, m e X a n I z a t s I y a s I va




Download 8,39 Mb.
Pdf ko'rish
bet67/139
Sana16.02.2024
Hajmi8,39 Mb.
#157908
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   139
Bog'liq
ochiq kon ishlari texnologiyasi mexanizatsiyasi va kon ishlarini

a, b - ochiq kelish;
v, 
g
-
lugunli qaytib olishli kelish; d, e
-
oxiri berk qaytib olishli kelish.
Bir vaqtning o ’zida zaboyda joylashgan avtosamosvallar soniga ko’ra ularni 
yuklashga bittalik yoki juft o ’matish qo’llaniladi. Avtosamosvallaming bittalik 
o ’m atilishi zaboy o ’qiga parallel holda (keng bo’lmagan zaxodkalarda) yoki 
qaytib olish bilan (kengroq zaxodkalarda) o ’matiladi. Avtosamosvallarni qaytish 
bilan o ’m atish ekskavatoming qaytish burchagini kamaytirishi mumkin. 
Avtosamosvallaming juft o ’matilishi unumdorlikni oshiradi. Juft bir tomonli 
o ’matishda avtosamosvallaming harakatlanishi bir qancha murakkablashishi 
mumkin (asosan kechki payt). Juft ikki tomonli o ’matish ekskavatoming vaqt 
davomida foydalanilishini oshiradi. Bu keng va oxiri berk zaboylarda 
q o ’llaniladi. Lekin juft o ’matish bir qancha ekskavator parkini oshirishni talab 
qiladi. Barcha hollarda avtosamosvalni zaboyga o ’matishda minimal harakatlar
161


amalga oshirilishi kerak, minimal burilish burchagi bo’lishi va yuklash vaqtida 
ekskavator m ashinistiga avtosamosval kuzovi yaqqol q o ’rinishi kerak.
K aryerlarda avtomobil transportidan unumli foydalanilishida shuningdek 
karyerda qo ’llaniladigan ekskavator va avtosam osvallaming ishchi o ’lchamlari 
mos kelishi kerak. Avtosamosvallar kuzovining sig’imi 
Vt
ekskavator cho’michi 
sig’imi £ bilan 4-10 nisbat oralig’ida b o ’lishi kerak.
Avtomobil transportidan foydalanadigan mahalliy karyerlarda lt/km ga 
b o ’ladigan xarajatlar keng oraliqlarda b o ’ladi. Avtomobil transportiga umumiy 
holatda xarajatlar amortizatsion ayirm alarga va ish haqiga mos ravishda 30-40 
va 20-30% oralig’ida b o ’ladi. Avtosamosvallam ing yuk k o ’tarish qobiliyati 
oshishi bilan karyem ing ishchi k o ’satkichlari oshadi (4.9-jadv.).
4.9-jadval
A v to s a m o s v a lla r
Y u k k o ’ta r is h
q o b iliy a ti, t
Ish v a q ti, y illa r
B osib o ’tish
m a so fa si, km
KrAZ-256B
12
4.5-5.0
180-200
BelAZ-540A
27
5.0-6.0
200-220
BelAZ-548A
40
5.0-6.0
200-220
BelAZ-549
75
6.0-7.0
250-300
BelAZ-7519
110
5.0-6.0
200-220
4,- jadval (davomi)
A v to sa m o sv a l­
l a r
2 k m ta s h ish m a so fa sid a
a v to s a m o sv a ln in g
u n u m d o rlig i (t)
1 0 0 k m b o sib o ’tilg an
m a s o fa g a y o q ilg ’i s a rfi, 1
so a tli
a lm a s h in u v li
y o z d a
Q ish d a
KrAZ-256B
30-40
250-300
55-237
61-261
BelAZ-540A
60-70
550-600
155-175
125-447
BelAZ-548A
80-90
750-800
138-544
166-654
BelAZ-549
140-160
1200-1300
260-930
290-1020
BelAZ-7519
220-240
2800-3000
-
-
Y oqilg’i sarfi qiyalik va tashish masofasiga bog’liq b o ’ladi.
162


4.9. 
LENTALI KONVEYERLARNING TUZILISHI VA TEXNOLOGIK 
XARAKTERISTIKALARI. KARYERLARDA KONVEYER T R A N S P O R T IN G
Barcha 
konveyerlardan 
(lentali, 
lenta-kanatli, 
lentali-zanjirli 
va 
plantinkali) karyerlarda asosan lentali konveyerlar qo’llaniladi (4.8-rasm.). Ular 
ishlatilishda va yasalishda oddiy va yuqori unumdorlikka ega. Lentali konveyer 
lenta, metall konstruktsiyalarda mustahkamlangan rolikli ustunlar, yurgizish 
stantsiyasi, lentani tortish uskunasi va yuklash uskunasidan iborat. Konveyer 
lentasi bir vaqtda yuk tashish va tortish uskunasi hisoblanadi. Karyerlarda 
asosan to ’qimali ko ’p qatlamli lentalar qo’llaniladi. To'qimalar asosan belting, 
ju d a qattiq belting va lavsandan yasaladi. Hozirgi kunda kapronli va anidli 
qatlamli lentali konveyerlar keng qo’llanilmoqda. Yuqori quvvatli turg’un 
konveyerlar uchun rezinatrosli lentalar qo’llaniladi, ularda qatlam o ’mida 2.5-10 
mm diametrli troslar q o ’llaniladi.
4.8 - rasm . L en tali k o n v ey er sxem asi:

Download 8,39 Mb.
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   139




Download 8,39 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O c h I q kon ishlari t e X n o L o g I y a s I, m e X a n I z a t s I y a s I va

Download 8,39 Mb.
Pdf ko'rish