O c h I q kon ishlari t e X n o L o g I y a s I, m e X a n I z a t s I y a s I va

Konveyer lentasining harakatlanish tezligi tashiladigan to g ’ jinsining fizik- 
texnik k o ’rsatkichlaridan kelib chiqadi va lenta kengligiga k o ’ra 0.7-6 m/s ni 
tashkil qiladi (4.10-jadv.).
M umkin b o ’lgan qiyalik burchagi tashiladigan tog’ jinsining xususiyallariga 
k o ’ra belgilanadi v a mos ravishda maydalangan tog’ jinsi, ezilgan qoyasimon 
tog’ jinsi va sh a g ’al uchun 20-22°, 16-18° va 13-15° ni tashkil qiladi. 
konveyeming pastlikka tushishdagi mumkin b o ’lgan qiyaligi balandlikdagidan 
ko ’ra 2-3° kichik b o ’ladi.
Rolik ustunlar konveyer lentasini ushlab turish uchun xizm at qiladi. Yuk 
qismini ushlab turish uchun uchtalik rolik ustunlar q o ’llaniladi, pastki qismni 
ushlab turish uchun esa ikkita rolikli ustunlar. Pastki qismni ushlab turishga 
xizmat qiladigan roliklar lentani yopishib qolgan tog’ jinsidan tozalashga 
moslashgan m axsus uskuna bilan jihozlandi.
4.10-jadval
O ’lc h a m la r
K o n v e y e rla r
K L -5 0 0
K L M -8 0 0
S-160
K L M Z
N K M Z
Lenta 
kengligi, 
mm
1000
1200
1600
1200
1800
Lentaning 
harakatlanish 
tezligi, m/s
2.26
2.58
1.6-3.15
3.6
4.35
Soatli
unumdorlik, t
500
800
1600-
3150
1950 
m
>
5000 
m
1
Gorizontal 
tarkibning 
uzunligi, m
400
800
1100
800
500
Uzatgich 
kuchi, 
kVt
75
150
400-800
400
1500
Uzatish stantsiyasi konveyer lentasiga tortish kuchini berish uchun xizmat 
qiladi. Uzatish stansiyasining asosiy elementi bu uzatish barabani hisoblanadi, u 
reduktor orqali elektr dvigatel yordamida harakatga keltiriladi. Quvvatli 
konveyerlarning uzatish stantsiyasi bir necha uzatish barabanlariga ega b o ’ladi.
164

Barabanning lenta bilan yaxshiroq ishqalanishi uchun baraban ustiga maxsus 
elastik material bilan qoplanadi.
Tortish stantsiyasi lentaga boshlang’ich tortilishni berishga xizmat qiladi, bu 
uzatish barabani orqali tortish kuchini berishga kerak bo’ladi va ishlatish vaqtida 
lentaning cho’zilishini oldini olishga xizmat qiladi. Tortish uskunasining asosiy 
elementi baraban hisoblanadi.
Yuklash uskunalari konveyerga yuk kelish tushadigan joylarda o ’matiladi. 
Ular tog’ jinsini lentaga to ’kilmasdan uzatilishini ta’minlashi kerak, shuningdek 
lenta tezligi bilan bir xil bo’lgan tezlik berishga xizmat qiladi. Yuklash 
uskunasining asosiy elementlari bu voronka, lotok va yuklagich hisoblanadi.
4 .9 -rasm .. Ik k i b a ra b a n li b o ’shatish uskunasi sxem asi
Harakatlanadigan bo’shatish uskunalari konveyemi kerakli joyda bo’shatish 
uchun m o’ljallangan (4.9-rasm.). Ular qoidaga ko’ra ikkita barabanga ega 
b o ’ladi va konveyer o ’matilgan shpallarda o ’matilgan relslarda harakatlanadi. 
B a’zida bo ’shatish uskunalari zanjirli harakatda bo’ladi. Konveyer uskunalariga 
shuningdek transport-ag’darma ko’priklar, konsol ag’darma hosil qilgichlar va 
konveyer qayta yuklagichlar kiradi (4.10-rasm.).
4 .1 0 -ra sm . T ra n s p o rt- a g ’d a rm a k o 'p r ik (a), konsol ag ’d a rm a hosil qilgich (b) va 
k o n v ey erli q a y ta y u k lag ich (v) sxem asi.
' 

Download 8,39 Mb.