Bilamizki shaxsiy komp‘yuterlar,mikro eXM kontrollerlar, funktsional bloklar
modulli ko`rinishda tuzilgan bo`lib ularning kirish va chiqishlari yagona talab
buyicha tuzilgan, ya`ni ularning
kirish/ chiqishlari past qarshilikli, yuqori qarshilikli, xamda yuqori impendansli
xolatlarni olish imkoniyatiga ega. Bu elektron bloklar bir-biri bilan yagona
ma`lumotalr shinasi (magistrali) orqali bog‘lanishadi.
SHuning uchun xam ona platalar va boshka modullarni bir-biri bilan boglash uchun
slotlar, shinalar o`rnatilgan.
Har
xil
vazifalarni
bajaruvchi
modullarga
kerakli
mikrosxemalar,
mikroprotsessorlar, tranzistorlar joylashtirilgan bo`lib, bu funktsional elementlar
murakkabligiga va qanday darajada integratsiyalangan mikrosxemaga (kichik, o`rta,
katta va juda katta darajada integratsiyalangan) bog‘liq xolda, mikrosxemalar
o`rnatiladigan maxsus podstavkaga (kolodkalarga) olinadigan (almashtiriladigan)
qilib yoki shundayligicha plataga o`rnatiladi. Tez-tez ishdan chiqish xavfi bor xamda
programmalashtiriladigan mikrosxemalar, odatda, maxsus podstavkalarga o`rnatiladi,
lekin ularni oyoqchalarini kolodkalarni bargchalari (lepistoklari) bilan doimo yaxshi
kontaktda bo`lishga kafolat yo`q. SHuning uchun xam modullarni ishlash
ishonchligini oshirish va unga etarli kafolat berish uchun mikrosxemalarni chiqishlari
platalarga payvand qilinadi.
Agarda, bunday sharoitda shu platada (modulda) nosozlik chiksa,bu nosozlik katta
mikrosxemaga bog‘lik bo`lsa, u xolda uning o`rniga yangi ishchi modul qo`yib nosoz
modul maxsuslangan laboratoriyada ta`mirlanadi.
Bulardan tashqari avtomatlashtirilgan qurilmalarni bloklarida ma`lumotlar
almashinuvidan tashqari, ular kuchlanish ta`minotlariga ulanishlari kerak.
SHu kunlarda deyarli, xamma mikroprotsesorlar, kontrollerlar va boshqa
elementlar standart bo`lgan stabillashgan ta`minot blokining kuchlanishlaridan
ishlaydi. Bu kuchlanishlar ta`minot blokining chiqishidan standart ko`rinishdagi
raz`yomlar, adapterlar orqali diskovodlarga, sistemali platalarga, xotira qurilmalariga
xamda tashqi periferiya yoki qo`shimcha qurilmalariga beriladi. Quyida
avtomatlashtirilgan mikroprotsessorli qurilmalarida, shaxsiy komp‘yuterlarda xamda
programmalashtiriladigan logik kontrollerlarda ishlatiladigan ichki modullarni,
platalarni bir-biri bilan ma`lumotlar almashinuvini tashkil etadigan turli raz‘yomlarni
tuzilishlari, kontaktlarini vazifalari, kabellar va ularni ko`rinishlari keltirilgan
[3,9,10,12].
