O
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR
VAZIRLIGI
‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
TERMIZ MUHANDISLIK-TEXNOLOGIYA
INSTITUTI
5310200 – Elektr energetikasi (elektr ta’minoti)
bakalavrlik yo`nalishi bo`yicha
«LOYIHALASH JARAYONLARINI
AVTOMATLASHTIRISH ASOSLARI»
fani uchun ma`ruzalar matni
Termiz – 2023
Kirish
Yangi sanoat korxonalarini yaratish va amaldagilarini zamon talablari
darajasiga keltirish ishlab chiqish jarayonlarini avtomatlashtirishni ham qamrab olib,
u mehnat unumdorligini oshirish,
mahsulot sifatini yaxshilash, sarf-harajatlar
miqdorini kamaytirish, ishlab chiqarish sharoitlarini talab
darajasiga keltirish kabi
ijobiy samaralarga olib keladi. Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish to`xtovsiz
rivojlanib, u fan-texnikaning ko`pchilik sohalari bilan bevosita bog‘langandir.
Moddiy ne`matlarni ishlab chiqarishda yangi texnologiyalarni qo`llash,
ma`naviy eskirganlarini yangilash va amaldagi avtomatika vositalarini yanada
zamonaviy hamda takomillashganlari bilan almashtirish uzluksiz davom etadigan
jarayondir. Har qanday avtomatlashtirish sistemalarining
hayotiy tsiklini shartli
tarzda to`rt bosqichga ajratish mumkin, bular: loyihalash,
montaj qilish, sozlash
ishlari va foydalanish (ekspluatatsiya) bosqichlaridir. Ushbu fanda asosan
avtomatlashtirish sistemalarini loyihalash bosqichi o`zlashtiriladi. Bu fanni o`rganish
natijasida talabalar quyidagilarni bilishlari kerak: me`yoriy, standart va ko`rsatma
hujjatlar
tarkibi bilan
avtomatlashtirish sistemalari loyiha hujjatlarining mazmuni
bilan
loyihalash uchun zarur bo`lgan topshiriqlarni tuzish
ishchi
va texnik
loyihalash
bosqichlarida
hisoblash
ishlari
texnologik
jarayonlarning
avtomatlashtirish darajasini oshirish va uni baholash
Bu fanni o`zlashtirish o`quv rejasida nazarda tutilgan quyidagi fanlar bilan
uzviy bog‘langan: avtomatik boshqarish nazariyasi
sanoat
elektronikasi
avtomatikaning texnik vositalari
metrologiya, texnologik parametrlarni o`lchash
usullari va asboblari
soha texnologik jarayonlarini avtomatlashtirish.