|
Faqatgina optik signallarning tarqalishini ta’minlash uchun
|
| bet | 2/24 | | Sana | 19.05.2024 | | Hajmi | 15,81 Mb. | | #243747 |
Faqatgina optik signallarning tarqalishini ta’minlash uchun
uzatish muhiti sifatida optik kabel tolasi ishlatiladi.
TOATning tuzilish sxemasi tarkibiga quyidagilar kiradi [4];
KHQU - kanal hosil qiluvchi uskuna;
MvQ — muvofiqlashtiruvchi qurilma;
OUz — optik uzatkich;
ONM - optik nurlanish manbayi;
MQ — moslashtiruvchi qurilma;
UzOM - uzatuvchi optik modul;
OT - optik tola; OR - optik retranslyator;
OQq - optik qabul qilgich;
QqOM - qabul qiluvchi optik modul;
ONQq — optik nurlanish qabul qilgichi.
TOATda signallar optik tola orqali yo'naltirilganligi uchun ularda
OOATga xos kamchiliklar mavjud emas.
Shuning uchun telekommunikatsiya tarmoqlarida, asosan,
TOATdan foydalaniladi. Keyingi bo'limlarda TOAT haqida bayon
etiladi.
Tolali optik uzatish tizimi tushunchasini ta’riflang.
Ochiq optik aloqa (OOA) tizimlari qanday kamchiliklari sababli keng qo‘llanish topmagan?
Atmosferali OOATda to'lqinlaming tarqalish xarakteristikasi yetarii darajada ob-havo sharoitlariga bog'liq. Atmosfera va suvosti uzatish muhitlarining fizik nuqtayi nazaridan nobirjinshgi va ular tarkibidagi begona zarrachalarning uzatilayotgan nurlanish to'lqini bilan o'zaro ta’sirda bo'lishidan elektromagnit to'lqinlar buziladi. Zarracha o'lchamlarining to'lqin uzunligi bilan taqqoslanadigan darajada yoki katta bo'lishi buzilishlarni oshiradi. Shu sababli atmosfera buzihshlari optik diapazonda turh xarakterga ega. Shu tarzda uzatish m uhitlarini tahlil qilish, aloqa tizim larine loyihalashtirishda yuzaga keladigan eng muhim masala hisoblanadi. To'lqinlaming tarqalish yo'nalishiga tushib qoladigan zarrachalar,asosan, optik nurlanishni yutadi va sochadi. Bu omillarning ta’sir darajasi muhit turiga (suvosti, toza havo, turbulent atmosfera va boshqalar) bog'liq. Bu tizimlarda buzilishlarni kamaytirish va talab etiladigan ishonchlilikni ta’minlash uchun retranslyatsiya uchastkasi uzunligini kamaytirish kerak bo'ladi. Kosmik OOATning uzatish muhiti bu atmosferadan hoh bo'lgan ochiq fazodir. Kosmik muhitda atmosfera muhitlariga xos bo'lgan buzilishlar hosil bo'lmaydi, ular barqaror bo'lib, aloqaning yuqori ishonchliligini ta’minlaydi. Lekin nurlanishning tarqalish yo'nalishi faqatgina antennaning yo'nalish diagrammasi bilan aniqlanadi. Shuning uchun kosmik muhitlarda asosiy yo'qotishlar bu tarqalishda hosil bo'ladigan yo'qotishlar hisoblanadi. OATlarining uzatish va qabul qilish antennalarining aniq yo'naltirilishiga qaratilgan yuqori talablar, optik nurlanish manba larining foydali ish koeffitsiyentining kichikligi, qabul qihshda shovqin sathining yuqoriligi, atmosfera xarakteristikalarining aloqa sifatiga ta’siri kabi bir qator muammo va kamchiiiklari sababli OAT telekommunikatsiya tarmoqlari va umumiy foydalanish tizimlarida keng qo'llanish topmagan.
Tolali optik aloqa tizimlari qanday tasniflanadi?
TOATda elektro magnit nurlanishlarning tarqalish yo‘lini tashkil etish uchun maxsus optik yorug'hk uzatkich - optik tolalar qo'llaniladi. Hozirgi vaqtda uzatish xarakteristikalari yuqori darajada bo'lgan yorug'hk uzatkichlar, optik tolalar ishlab chiqilgan.
Optik signallarni uzatishda yorug’likning qaysi to’lqin uzunliklaridan foydalaniladi? Ularni ta’riflang.
Ko'rinuvchi spektr 4-10''* dan 0,75-10'^ Hz (0,75 — 0,4 mkm) sohani egallaydi. Demak, inson ko'zi 0,4 - 0,75 mkm spektrdagi nurlarga sezgir. Quyosh spektri 0,3 dan 1,5 mkm diapazonda joylashadi. Ultrabinafsha diapazon juda kichik to'lqin uzunliklariga ega. Ko'pincha optik aloqa tizimlarida to'lqin uzunligi 0,8-1,5 mkm oraliqli üifraqizü diapazon qo'Uaniladi, chunki shisha tola ko'ri
|
| |
