|
nuvchi yorug'likka nisbatan infraqizil nurlanishlarga shafíbfroq
|
| bet | 3/24 | | Sana | 19.05.2024 | | Hajmi | 15,81 Mb. | | #243747 |
nuvchi yorug'likka nisbatan infraqizil nurlanishlarga shafíbfroq.
To'lqin uzunligi 1,55 mkm va uzatish tezligi 35 Mbit/s dan yuqori bo‘lsa, bir OTdan qarama-qarshi yo‘nahshli slgnaUarni uzatuvchi TOATda o‘tish shovqinlari kam boMib, optimal ish rejimiga ega bo'ladi. To'lqin uzunligi bo'yicha zichlashtirilgan (bir tolali, ko'p polasah, bir kabelli) TOATda bir optik tola bo'ylab bir vaqtda
to'lqin uzunligi bo'yicha zichlashtirilgan bir necha optik tashuvchilar uzatiladi. Bunday tizimlarni tuzish, qo'llaniladigan spektr oralig'ida optik kabelning so'nish koeffitsiyentini optik tashuvchi chastotasi (yoki to'lqin uzunligi)ga nisbatan kam bog'liqligiga asoslanadi. Shuning uchun bir optik tola bo'ylab, axborotlarni uzatishning natijaviy tezligini oshirib, bir necha keng oraliqli optik kanallarni tashkil etish mumkin.
Ikki tomonlama tolali optik aloqa tizimlarini tuzishning qanday usullarini bilasiz? Ularni qisqacha ta’riflang.
Ikki tomonlama tolali optik aloqa tizimini tashkil etishning
quyidagi usullari mavjud:
- ikki tolali, bir polosah, bir kabelli (to'rt o'tkazgichli, bir
polosali, bir kabeUi);
-bir tolali, bir polosali, bir kabelli (ikki o'tkazgichli, bir
polosali, bir kabelli);
-bir tolali ko'p polosali bir kabelli yoki to'lqin uzunligi
bo'yicha zichlashtirilgan tizimlar.
To‘lqin uzunligi bo‘yicha ajratilgan tolali optik aloqa tizimining sxemasi qanday tuzilgan? Uni ta’riflang.
Tolali optik aloqa liniyalarini zichlashtirishning qanday asosiy usullarini bilasiz? Ularni qisqacha ta’riflang.
TOAT liniyalarining quyidagi zichlashtirish usullari mavjud: vaqt bo'yicha, chastota va to'lqin uzunligi bo'yicha.
Tolali optik aloqa liniyalarini vaqt bo‘yicha zichlashtirish usulini tushuntiring.
10-savolda
Tolali optik aloqa liniyalarini chastota bo‘yicha zichlashtirish usulini tushuntiring.
Chastota bo'yicha zichlashtirish usulining afzalligi shundaki, signallarni bunday qabul qilish hisobiga regeneratsiyalash uchastkasi uzunligi 200 km gacha uzayadi va optik tolaning o'tkazish qobiliya tidan samarali foydalanish koeffitsiyenti ortadi. Bu usulning kamchiligi shundaki, bunda qutblanishi saqlana- digan optik uzatish va qabul qilish traktlari, shuningdek, bir qator qo'shimcha qurilmalar, chastota surgichlar, optik ventillar, qutb lanish nazoratgichlari, optik kuchaytirgichlar va boshqa qurilmalar talab etiladi. Bu TOATni murakkablashtiradi va narxini oshiradi.
Tolali optik aloqa liniyalarini to‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirish usulini tushuntiring.
Tolali optik aloqa liniyalarini zichlashtirish usullaridan qaysi biri maksimal axborot sig‘imiga ega? Uni ta’riflang.
Optik tolaning o‘tkazish qobiliyatidan samarali foydalanish koeffitsiyentini oshirishning istiqbolli yo‘nalishlaridan biri to‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlash- tirishdir. 1.8 -rasmda to‘lqin uzunligi bo‘yicha zichlashtirish usuli tasvirlangan edi. Bunda liniya kabelidagi bir optik tola orqah ko‘plab axborotlarni uzatish hisobiga sezilarli darajada iqtisodiy samara- dorlikka erishiladi. Bundan tashqari, bu usul qo‘shimcha qurilish ishlarisiz tarmoq rivojlanishini ta'minlash, shuningdek, tarmoq- langan daraxtsimon va halqali tarmoqlarni tuzish imkonini beradi. Bunda har xil tezlikli, raqamli va analog turli modulyatsiyali (telefon, televideniye, telemetriya, boshqarish) signallarni uzatish imkoniyati kengayadi. Bu esa iqtisodni tejovchi ko‘p funksiyali aloqa tizimlarini tashkil etishni ta’minlaydi. Optik tolaning spektral o‘tkazish oralig‘idan birmuncha to‘liq foydalanish bu usulning eng muhim afzalliklaridan biri hisoblanadi. Hozirgi kunda 0,8.... 1,8 mkm diapazon oralig‘i o‘rganilgan. Agarda spektral kanalning kengligi 10 nm ni tashkil etsa, u holda belgilangan diapazonda 100 tagacha spektral kanallarni joylashtirish mumkin.
Tolali optik aloqa tizimlari qanday afzalliklarga ega?
Optik tola qanday tuzilgan? Uni ta’riflang.
Optik tola qanday materiallardan tayyorlanadi? O‘zak va qobiqning kerakli sindirish ko‘rsatkichlari qanday olinadi?
Bir modali va ko’p modali optik tolada o’zak va qobiq diametrlari necha mkm ni tashkil etadi?
Qaysi shartlar bajarilsa yorug‘lik nuri faqatgina o‘zak bo‘ylab tarqaladi? Ularni ta’riflang.
Sonli apertura va burchak aperturasi tushunchalarini ta’riflang.
Ko‘p modali va bir modali optik tolalarning farqi nimada, ular qanday xususiyatlarga ega?
Ko‘p modali optik tolalarning qanday turlarini bilasiz, ular qanday xususiyatlarga ega?
Tolali optik aloqa kabellarning tuzilishi, konstruktiv elementlari va ularning turlarini ta’riflang.
Optik tolada signal so‘nishlari qanday omillar tufayli yuzaga keladi?
Dispersiyaning qanday turlarini bilasiz? Ularni ta’riflang.
Dispersiyani kamaytirish maqsadida qaysi usullardan foydalaniladi?
Dispersiya tushunchasini ta’riflang.
Optik signalni uzatish sifatiga qanday omillar ta’sir qiladi?
Optik tolaning xususiy (sochilish va yutish) yo‘qotishlari qanday hosil bo‘ladi?
Optik tolaning makro va mikro bukilish yo‘qotishlari qanday hosil bo‘ladi?
28-savolda javob
Optik signal optik tola bo’ylab uzatilganida so’nish qiymati qaysi formula va o’lchov birligida o’lchanadi?
Optik tolada ro’y beradigan dispersiyani ta’riflang, u qaysi o’lchov birligida o’lchanadi?
Odatda, dispersiya bir kilometr hisobida me’yorlashtiriladi va
ps/km da o‘lchanadi.
Tolali optik kabellar vazifasi, tuzilishi va tayyorlangan materialiga bog‘liq ravishda qanday turlarga bo‘linadi?
Optik signallarni uzatuvchi nurlanish manbalariga qanday talablar qo‘yiladi?
Optik nurlanish manbalari qanday asosiy parametrlar bilan tavsiflanadi va qanday yarim o‘tkazgich materiallardan tayyorlanadi?
Yorug’lik diodining qanday turlarini bilasiz va ularning farqi nimada?
Qaysi kamchiliklar yorug’lik diodlarini tolali optik aloqada qo’llanilishini chegaralaydi?
Lazer diodining qanday turlarini bilasiz va ularning farqi nimada?
Bir modali va ko‘p modali lazer diodlar nurlanishining spektral xarakteristikalarini farqi nimada?
Lazer diodining qanday turlari mavjud, ular qanday xususiyatlarga ega?
Nima uchun yuqori tezlikli optik aloqa tizimlarida lazer diodi ishlatiladi?
Tolali optik aloqa tizimining uzatuvchi modulining vazifasi nimadan iborat va u qanday elementlardan tashkil topgan?
Tolali optik aloqa tizimining uzatuvchi modulida temperatura mo‘tadilligini ta’minlash uchun qaysi bloklar qo‘llaniladi?
42-savolda
Tolali optik aloqa tizimining fotoqabulqilgichlariga qanday talablar qo‘yiladi?
Fotoqabulqilgichlar qanday yarim o‘tkazgich materiallardan tayyorlanadi?
Ko‘chkisimon fotodiod qanday afzallik va kamchiliklarga ega?
Passiv optik qurilmalarni ta’riflang.
Aktiv optik qurilmalarni ta’riflang.
Yorug’lik diod,Lazer diodi,Fotodiod,optik kuchaytirgich,optik modulyatorlar aktiv qurilmalarga misol bo’ladi.
Optik liniya traktini ta’riflang.
Optik tolali liniya traktining asosiy qurilmalari.
Raqamli tolali optik aloqa tizimlarining optik liniya kodlariga qanday talablar qo‘yiladi?
Optik liniya kodlarining elektr kodlardan asosiy farqi nimada?
Yuqori tezlikli tolali optik aloqa tizimlarida qaysi liniya kodlaridan foydalaniladi?
Optik liniya traktida regenerator va kuchaytirgichlarni qo‘llashda qanday farq bor?
Optik regeneratorlar qanday alohida xususiyatlarga ega?
Optik signallarni regeneratsiyalash jarayonini tushuntiring.
Optik kuchaytirgichlar nima maqsadda qo‘llaniladi va ularni qancha masofada joylashtirish tavsiya etilgan?
Оптик кучайтиргичлар вазифасига қараб дастлабки, линия ва қувват кучайтиргичларига бў линади.
Олд, дастлабки кучайтиргичлар регенератор киришида ўрнатилади ва сигнал/шовқин нисбатини оширишга ёрдам беради. Жуда кичик саҳли (-45...-30 дБқ) сигналларни кучайтиришга мўлжалланган.
Линиявий кучайтиргичлари сигнал бузилишларини бартараф этиш зарурияти бўлмаса, регенераторлар ўрнини босиши мумкин.
Қувват кучайтиргичлари лазер узатгичларнинг чиқишида ўрнатилади ва оралиқ кучайтириш пунктлари орасидаги масофани узайтиришга ёрдам беради.
|
| |
