|
O’quv mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi modeli
|
| bet | 14/20 | | Sana | 15.01.2024 | | Hajmi | 5,59 Mb. | | #137761 |
Bog'liq Mavzu 1-42-ilova
Klaster
3-ilova Klаstеrni tuzish qоidаsi
B/B/Busulidanfoydalanibmavzunikengroqyoriting.
Bilaman
|
Bilishni xohlayman
|
Bilib oldim
|
|
|
|
|
|
|
4-ilova
5-ilova uyga vazifa
Yo`riqli texnologik xarita
Kasb kodi va nomi: 40720705 Tikuv buyumlarini konstruksiyalash, modellashtirish texnologiyasi
O`quv amaliyot nomi: Tikuv buyumlariga texnologik ishlov berish
Mavzu: Qo‘lda bajariladigan ishlar.
№
|
Bajariladigan ishlar mazmuni
|
Moslamalar, asboblar va xom-ashyolar
|
Eskizlar, chizmalar, rasmlar
|
Bajarish tartibi
|
1
|
Qo‘Lda bajariladigan ishlar haqida
ma’lumot
|
Qo‘l ishlari ikki guruhga bo‘linadi: tik turib bajariladigan
ishlar va o‘tirib bajariladigan ishlar.
|
|
Tik turib bajariladigan
ishlarda kiyim yoki detal stol ustiga qo‘yiladi, o‘tirib
bajariladigan ishlar esa kiyim yoki detalni ham stol ustiga, ham
ishchining tizzasiga qo‘yib qilinishi mumkin. Shunga ko‘ra ish
jihozlari va ish o‘rnining tashkil qilinishi har xil bo‘lishi
mumkin. Ish o‘rnining to‘g‘ri tashkil qilinishi har bir
operatsyada mehnat unumdorligini oshirishga yordam beradi va ishning yuqori sifatli chiqishini ta’minlaydi.
Kiyim tikishda qo‘l ishlari uchun mo‘ljallangan ish o‘rnida
stol (3.1-rasm), stul va oyoq qo‘yiladigan taglik (3.2-rasm)
bo‘lishi lozim. Stulning konstruktsiyasi har xil bo‘lishi mumkin
|
2
|
Qo‘l ishlarini bajarishda quyidagi talablar qo‘yiladi
|
Qo‘l ishlarini bajarishda quyidagi talablar qo‘yiladi:
. bir detaldan ikkinchi detalga bo‘r chiziqlarini o‘tkazish
uchun solqi qaviq bilan yoki yordamchi andaza bilan bo‘rlanadi;
-detallarni bir-biriga vaqtincha qaviqqator bilan ulashda
ipning rangi asosiy detal rangidan ancha farq qilishi kerak;
|
|
- qaviqlarni detallarga tushirishda qaviq yirikligi o‘ng
tomonida ham, teskari tomonida ham bir xil bo‘lishi kerak;
-detallarni ko‘klashda qaviqqator shu detaldagi solqi
qaviqqator ustidan yoki bo‘r chizig‘i stidan tushiriladi. Ko‘klab
bo‘lgandan keyin solqi qaviq iplari olib tashlanadi;
-qo‘l qaviqqatorini bajarishda ishlatiladigan ip nomeri qaysi
qaviq qayerda bajarilishiga qarab tanlanadi;
-qaviq yirikligi va qaviqqator zichligi gazlama qalin-
yupqaligiga va shu qaviqqa qo‘yilgan talablarga bog‘liq bo‘ladi
-doimiy qaviq va qaviqqatorlar uchun ishlatiladigan ipning
rangi asosiy gazlama rangiga mos bo‘lishi shart;
-qo‘l ishlarini bajarishda tikilayotgan kiyimning sifati va
mehnat unumdorligi asbob va moslamalarning
to‘g‘ri tanlanganligiga, ularning sifatiga va ish o‘rnida ratsional joylashtirilganligiga ko‘p darajada bog‘liq bo‘ladi. Qo‘lda bajariladigan ishlar uchun zarur asboblarga: qo‘l
ignalari, angishvona, qaychi, santimetrli lenta, moslamalarga esa maneken, andaza, pichoqli xalqa, qoziqcha, to‘nog‘ich va
boshqalar kiradi (3.3-rasm). Bajariladigan operatsiya va
tikiladigan material turiga qarab turli nomerdagi igna va
angishvonalar ishlatiladi.
Qo‘l ignalari o‘tkir, elastik, sinmaydigan, silliq, teshigidan
ip bemalol o‘tadigan bo‘lishi lozim. Ignalarning yo‘g‘onligi va
uzunligi, teshiklarning kattaligi har xil bo‘ladi. Ignalar uzunligi
va diametri bo‘yicha 1 dan 12 gacha nomerlarga bo‘linadi. Toq
nomerli ignalar juft nomerli ignalardan uzunroq bo‘ladi.
|
3
|
Angishvona ignani gazlamaga qadash paytida barmoqni
ignadan asrash uchun xizmat qiladi.
|
Angishvona ignani gazlamaga qadash paytida barmoqni
ignadan asrash uchun xizmat qiladi. U o‘ng qo‘lning o‘rta
barmog‘iga taqiladi.
|
|
Ishlatiladigan iplarning nomeri ham ignalar va gazlamalarga
moslab tanlanadi. Yupqa ip gazlamalardan kiyim tikishda 50-80 nomerli iplar, chit, satin, flanel kabi ip gazlamalardan yengil
ko‘ylaklar tikishda 50-60 nomerli iplar ishlatiladi. Yupqa shoyi
gazlamalar, masalan, shifon, krepjorjet 65, 75 nomerli shoyi
iplar va 80 nomerli paxta iplar bilan, yupqa va уengil shoyi
gazlamalar 60-80 nomerli iplar bilan, jun ko‘ylaklar 50-60
nomerli iplar bilan tikiladi.
Bichish operatsiyalarini va qirqish, detallarni aniq qirqish
singari yordamchi operatsiyalarni bajarishda ishlatiladigan
qaychining shakli va o‘lchamlari har xil bo‘lishi mumkin. Detal
chetlarini titilishdan saqlash uchun tig‘i tishli qilib kertilgan
maxsus qaychi ishlatiladi.
Pichoqli halqa ish oxirida ipni uzish uchun ishlatiladi.
Halqa chap qo‘lning ko‘rsatgich barmog‘iga taqiladi. Ipni
qirqish uchun ish o‘rniga maxsus moslama ham o‘rnatilishi
mumkin. U burchaklikdan iborat bo‘lib, unga plastinka va vintlar
vositasida piska mahkamlab qo‘yiladi. Barmoqlarni kesib
olishdan saqlash uchun ikkita ilgak o‘rnatilgan. Pichoqli halqa va
statsionar moslamadan foydalanish natijasida ishchining vaqti
tejaladi va ish unumi oshadi.
Ko‘klangan iplarni so‘kib tashlash va detal burchaklarini
to‘g‘rilash uchun dukcha ishlatiladi, u bir tomoni uchli qilingan
metall, plastmassa yoki suyakdan iborat ingichka sterjen tarzida
bo‘ladi.
Cho‘ntak qopqoq chetlari namlab – isitib ishlov berish
jarayonida shablon tipidagi maxsus moslama yordamida
tekislanadi. Xlyastik va belbog‘larni ag‘daradigan moslama
|
|
| |
