139
-
Ilova xizmati (Software-as-a-Service, SaaS).
Ushbu 3 ta xizmat tuzilishi bo‘yicha 18.4-rasmda keltirilgan arxitekturaga
asoslanadi.
1. Software as Service (SaaS) modeli
Ushbu modelda foydalanuvchiga tugallangan dasturiy ta‘minot taklif
etilib, cloud tizimida bitta xizmat asosida ko‘plab
foydalanuvchilarga xizmat
ko‘rsatiladi. Cloudning ushbu xizmat modelida foydalanuvchi kichik
foydalanuvchi ilovasi (thin client)yordamida brauzer orqali tizimni boshqaradi.
SaaStizimi o‘zida ko‘plab ilovalarni qamrab olib, ular,
ofis ilovalari, turli
messenjerlar, to‘lovni amalga oshiruvchi maxsus ilovalar, ma‘lumotlarni
boshqaruvchi tizim ilovalari, boshqaruvchi ilovalar va ko‘plab turdagi ilovalarni
o‘z ichiga oladi.
SaaS
modeli asosiy imkoniyati bu, sarf xarajatlarni kamaytirish bo‘lib,
bunda foydalanuvchi dasturiy vositani to‘liq sotib olmasdan, undan kerak
bo‘lgan vaqtdagina foydalanadi. Bu albatta ortiqcha
sarf-xarajatlarni oldini
oladi. Quyida esa uning yana quyidagi imkoniyatlari keltirilgan:
2. Platform as Service (PaaS) modeli
PaaS xizmatida istemolchi IaaS xizmatidan foydalanib qurilgan tizim ustida,
o‘zining istagan dasturiy vositani yaratish imkoniniga ega bo‘ladi. Ushbu
imkoniyatlar dasturlarlash tillari, maxsus dasturlar yoki boshqa qo‘shimcha
ilovalar ko‘rinishida bo‘ladi. Qisqa qilib aytganda
PaaS xizmati IaaS tizimida
ixtiyoriy dasturlash tillaridan foydalangan holda yangi dasturlarni yaratish
imkoniyatini beradi.
Shulardan kelib chiqib shuni aytish mumkinki, PaaS xizmati orqali quyidagi
imkoniyatlarga ega bo‘linadi:
Kam xarajat.Ushbu xizmatdan foydalangan holda istemolchi o‘z sarf
xarajatlarini kamida ikki marta kamaytirishi mumkin.
Qisqa tayyorlov vaqti.PaaS xizmati maxsus ilovalar yoki umumiy
funksiyalarni boshqarish tizimi asosida dasturiy vositani
tayyorlanish vaqtini
kamaytiradi.
140
Kam xatarlilik. PaaS xizmati yaratilayotgan dasturiy vositalarda xatarlilik
darajasini kamaytiradi. Sababi, ushbu tizimda foydalanilayotgan ko‘plab
funksiyalar allaqachon testlangan va sinovlardan o‘tgan.
Yuqori xavfsizlik darajasi. Ushbu xizmat asosida yaratilayotgan dasturiy
vositalar yaratilish muhiti xavfsiz bo‘lganligi sababli ana‘naviy
usulda yaratilgan
dasturiy vositalarga qaraganda xavfsizdir.
