|
Oriental Renaissance: InnovativeBog'liq kitob-mutolaasi-ma-naviyat-poydevoriOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 2 | ISSUE 8
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor
SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor
ASI Factor = 1.7
113
w
www.oriens.uz
August
2022
yoshlarda odob-axloq, mas’uliyat, xayrixohlik, bag‘rikenglik, mehr-oqibat, odob-
axloq me’yorlariga rioya qilishga intilish kabi axloqiy fazilatlarning ahamiyatining
pasayishida namoyon bo‘ladi. Ya’ni, ijtimoiy ongning asta-sekin noinsoniylashuvi
kuzatilmoqda, bu esa eng kuchli yosh avlodga ta’sir qiladi va ma’naviy-axloqiy
qadriyatlarni yo‘qotish, adolatga, shaxsga, shaxsga e’tibor va hurmatga asoslangan
dunyoqarashdan voz kechish deb tushuniladi. insonning fazilatlari. Hozirgi kunda
deyarli hamma joyda kuzatilayotgan jamiyatning g‘ayriinsoniylashuvi nihoyatda
xavflidir, chunki u axloq normalari va shaxsni axloqiy tarbiyalash mezonlari haqidagi
g‘oyalarning o‘zgarishiga olib keladi. Insonparvarlik, shuningdek, kitobxonlik kabi
inson hayotining muhim jihatiga ham tegishli.
Turli shubhali davriy nashrlarning oqimi chinakam insonparvarlik, mahalliy va
xorijiy adabiyotlar ko‘pincha o‘zining avvalgi mavqeini yo‘qotayotganini tasdiqlaydi.
Bu omillarning barchasi faol kitobxonlar ulushining kamayishiga olib keladi.
Mutolaa maqomining pasayishi bilim tanqisligining kuchayishiga olib keladi va
jamiyatning taraqqiyot yo‘lidagi ilg‘or harakatiga to‘sqinlik qiladi, yosh avlodning
umumiy ta'lim darajasiga, axloqiy va ma'naviy qadriyatlar tizimini shakllantirishga
ta'sir qiladi. Oqibatda kitob madaniy hodisa, bilim manbai sifatida o‘z o‘qituvchi va
ustoz, avlodlar tomonidan to‘plangan ma’naviy tajriba tarjimoni rolini yo‘qotib, asta-
sekin muqobil faoliyat turlari bilan almashtirilmoqda.
Hozirgi
vaziyat
shundayki,
fan-texnika
taraqqiyoti
jadal
rivojlanib
borayotganiga qaramay, u yoshlarni kitob o‘qishga, kitobxonlikka yaqinlashtirmaydi,
aksincha ularni ulardan, inson tomonidan yaratilgan moddiy va ma’naviy
qadriyatlardan uzoqlashtiradi, birinchi navbatda madaniyat va ma’rifat tomonlama.
Ongning oqilona-iste’molchi tipi shakllanmoqda, avvalgi avlodlar tomonidan
yaratilgan madaniy merosni asrab-avaylash va ko‘paytirishga qodir insonparvar
shaxsni
shakllantirish
uchun
shart-sharoitlar
yomonlashmoqda.
Binobarin,
buzg‘unchi ijtimoiy hodisalarning kuchayishi xavfi sharoitida kitobxonlikni himoya
qilish, unga qiziqishni saqlash qator davlat ahamiyatiga ega bo‘lgan vazifalarga
aylanib bormoqda.
XULOSA
Xalqaro hamkorlik va tushunish yo‘lidagi bog‘lovchi, irqiy va madaniy
tushunishni rivojlantirishning kuchli vositasi sifatida kitoblar ijobiy namunaga
aylanadi. Mutolaa insonga intellektual qoniqish keltiradi, uning tasavvurini boyitadi,
insonga erkinlik va shaxsiy rivojlanish beradi, o‘zini jiddiy shaxs sifatida ko‘rsatadi,
ayniqsa uning ichki dunyosi va shaxsiyatini tushunish, uning tarixdagi o‘rni va
|
| |
