O’rnatilgan tizimlar O’quv uslubiy majmua

192 
 
13.4-chizma. Mikrokontrollerli tizimning DXQ emulyatorining apparaturasi 
Bajarilayotgan 
dasturda 
hatolik 
topilganda 
loyihalashning 
oldingi 
bosqichlariga qaytiladi (yo‘nalish bo‘yicha tahlillash, algoritmlashtirish yoki 
dasturlashtirish), shundan so‘ng o‘zgartirish kiritilgan dasturni DXQ emulyatorning 
operativ hotirasiga bajarish uchun kiritiladi. 
Sozlashni o‘tqazishda bundek tutilgan yo‘l DXQ dan dasturni oldingi 
versiyasini o‘chirish siklini o‘tqazilishini talab etilmaydi, bu esa vaqt harajatini 
kamaytiradi va MK tizimining doimiy hotira qurilmasining cheklangan o‘chirish-
yozish sikli sonini saqlash imkoniyatini beradi. 
Dasturlash qurilmasi 
(
programmator
).
Apparatura va dasturiy ta’minotni kompleks sozlashga o‘tishga imkon 
beruvchi dasturiy ta’minotni loyihalashning tugallash bosqichi, bu loyihalashtirilgan 
dasturni MK tizimining doimiy hotirasiga joylashtirishdir, xuddi tugallangan 
maxsulot uchun inobatga olinganidek. 
Doimiy hotira qurilmasining turlarini keltiramiz: 
➢
mikrokontroller mikrosxemasiga nisbattan: tashqi va ichki; 
➢
“o‘chirish-dasturlash” ruxsat etilgan sikllar soni bo‘yicha: bir marotaba 
dasturlanuvchi va ko‘p marotaba dasturlanuvchi; 
Инструменталь 
компьютер 
Бошқариш 
қурилмаси 
Эмуляторнинг ОХҚ 
Ў/Ё 
1 
Ў/Ё 
2 
Ў/Ё 
3 
Ёзиш 
МШ 
АШ 
МШ 
АШ 
Кристаллни 
танлаш 
ўқиш 
МК 
тизимидан 
сигналлар 
Дастурлаш / иш 

193 
➢
ega bo‘lish usuli bo‘yicha: ketma-ket va parallel. 
Dasturlash qurilmasi turlashda keltirilgan doimiy hotira turlariga 
foydalanuvchi dasturini joylashtirishni amalga oshirish imkoniyatini beradi. 
Dasturlash qurilmasi bir tomondan dasturiy ta’minotni oxirgi versiyasini bajarishni 
amalga oshirsa, ikkinchi tomondan real apparat muhitida dasturiy ta’minotni 
tugallash bosqichini o‘tqazish imkoniyatini beradi. Dasturlash qurilmasining 
tarkibiy sxemasi 13.5-chizmada keltirilgan. 
13.5-chizma. Dasturlash qurilmasi 
Dasturlash qurilmasining dasturiy ta’minoti bilan muloqotda bo‘lib, 
foydalanuvchi quyidagilarni ko‘rsatish imkoniyatiga ega bo‘ladi: 
➢
dasturlash qurilmasini ish tartibini: DXQ ni o‘qish, dasturlash va 
ko‘rsatgichlar bo‘yicha o‘rnatilgan talablarga mosligi (verifikatsiya); 
➢
dasturlanuvchi DXQ ga (dasturlash va verifikatsiyalash ish tartibi uchun) 
joylashtirilib bajariladigan dastur kodili fayl yoki DXQ dagi axborot 
joylashtiriladigan fayl (o‘qish ish tartibi uchun); 
Ахборо
т 
Инструментал компьютер 
Бошқариш 
қурилмаси 
Дастурланувчи 
ДХҚ 
микросхемаси 
Кучайтир
гич 
Буфер 
Ёзиш 
Ахборо
т 
Ўқиш
МШ 
АШ 
Кристаллни танлаш 
Чиқишларга рухсат 
Дастурловчи импульс

194 
➢
DXQ dasturlash algoritmi (ayovchi, normal). 
Dasturlash qurilmasi instrumental kompyuterning dasturiy ta’minotidan DXQ 
hotirasiga joylashtirish uchun mo‘ljallangan buyruqlarni (foydalanuvchi ko‘rsatgan) 
va axborotlarni qabul qiladi.
MK tizim hotirasiga kiritilgan dastur real apparat muhitda real vaqt ish 
tartibida bajariladi. Apparatura va dasturiy ta’minotni dasturlash qurilmasi bilan 
kompleks sozlash imkoniyati kengroq DXQ emulyatoridagiga nisbattan, chunki 
ushbu holda tashqi hotiraga ega bo‘lish ko‘rsatgichlari oxirgi maxsulotni 
ko‘rsatgichlariga mosdir.

Download 2,55 Mb.