• Laboratoriya ishini bajarish uchun qisqacha nazariy ma’lumot
  • Laboratoriya ishini bajarish shartlari
  • O’rnatilgan tizimlar O’quv uslubiy majmua




    Download 2,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet146/160
    Sana13.07.2024
    Hajmi2,55 Mb.
    #267489
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   160
    Bog'liq
    O’rnatilgan tizimlar O’quv uslubiy majmua

     
    6-laboratoriya ishi.
    Mavzu: Fotoqarshilik. Yorug‘lik diodlariini yoqish yoki o‘chirish orqali 
    yorug‘lik darajasiga ishlov berish 
     
    Ishdan maqsad: 
    Bu mashg‘ulotda analog datchik – fotoqarshilik, yorug‘lik 
    darajasini o‘lchash vositasi bilan tanishiladi (6.1-chizma). 
    Kerakli elementlar

    Quyida keltirilgan kerakl komponentlar va elementlar virtual platformada 
    mavjud va ulardan foydalaniladi.

    Tinkercad.com 

    Arduino UNO kontrolleri; 

    sxema yig‘ish uchun plata; 

    fotoqarshilik; 

    220 Om li qarshilik – 8 ta; 

    Yorug‘lik diodi – 8 ta; 

    ikki uchida razyomlari bo‘lgan simlar.
    Laboratoriya ishini bajarish uchun qisqacha nazariy ma’lumot: 


    245 
    6.1-chizma. Fotoqarshilik 
    Fotoqarshilikni eng ko‘p tarqalgan foydalanilishi – bu yorug‘lik darajasini 
    o‘lchash. Qorong‘ilikda uning qarshiligi yetarlicha katta. Qachonki fotoqarshilikka 
    yorug‘lik tushsa, qarshilik yorug‘lik darajasiga proportsional ravishda kamayadi. 
    Arduino ga fotoqarshilikni ulanish sxemasi 6.3-chizmada ko‘rsatilgan. Yorug‘lik 
    darajasini o‘lchash uchun kuchlanishni bo‘lish sxemasini yig‘ish kerak bo‘ladi, unda 
    yuqori yelka fotoqarshilikdan iborat va pastki yelka esa yetarli darajada katta 
    qiymatga ega bo‘lgan oddiy qarshilikdan iborat bo‘ladi. 10 kOm li qarshilik 
    ishlatiladi. Kuchlanish bo‘luvchisining o‘rta yelkasini Arduino ning AO kirishiga 
    ulanadi [2].
    Laboratoriya ishini bajarish shartlari: 
    1.
    Fotoqarshilik va yorug‘lik diodlarini 6.3 sxemadagidek ulang. 
    2.
    Tinkercad.com platformasining code qismiga kod yoziladi va tekshiriladi 
    (Listing shakillantiriladi va u hisobotga kiritiladi). 
    3.
    Qo‘l bilan fotoqarshilikning yorug‘lik darajasini o‘zgartiring va yonayotgan 
    yorug‘lik diodlarning soni bo‘yicha yorug‘lik darajasini hozirdagi darajasini 
    aniqlang. (6.3-chizma). 
    8 ta yorug‘lik diodi qatoridan tashkil topgan yorug‘lik daraja indikatorini 
    yaratiladi. Yonayotgan yorug‘lik diodlarining soni hozirdagi yorug‘lik darajasiga 
    proportsional. 220 Om qiymatga ega bo‘lgan cheklovchi qarshilikdan foydalanib 
    6.3-chizmada ko‘rsatilganidek yorug‘lik diodlarini yig‘iladi. 


    246 
    Arduino Uno
    Fotorezistor
    GND
    (ground,-)
    Л
    Л
    R
    Л
    ...
    R
    R
    1
    10
    2
    3
    4
    5
    6
    8
    7
    9
    11
    12
    13
    1-Arduino Unonig +5V li oyog i 
    2-Fotorezistor terminal2 oyog i
    3-Arduino Unoning A0 oyog i
    4-Fotorezistorning terminal1 oyog i
    5-Arduino Unoning D3 oyog i
    6-Arduino Unoning D11 oyog i
    7-Arduino Unoning D4 oyog i
    8-Led lampaning musbat oyog i
    9-Led lampaning manfiy oyog i
    10-Led lampaning manfiy oyog i
    11-Led lampaning musbat oyog i
    12-Led lampaning manfiy oyog i
    13-Led lampaning musbat oyog i
    14-21- Qarshiliklarning oyoqlari
    R
    14
    15
    16
    17
    18
    19
    20
    21
    6.3-chizma. Fotoqarshilik va yorug‘lik diodini Arduino ga ulanish sxemasi.

    Download 2,55 Mb.
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   160




    Download 2,55 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O’rnatilgan tizimlar O’quv uslubiy majmua

    Download 2,55 Mb.
    Pdf ko'rish