|
O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari
|
| bet | 133/222 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 5,84 Mb. | | #236377 |
Birinchi senariy. Birinchi holatda elektron pochtani jo‘natuvchi va qabul qiluvchi bitta pochta serveridagi foydalanuvchilar (yoki
dasturlar); ular to‘g‘ridan-to‘g‘ri umumiy pochta serveriga ulangan. Ma’mur qabul qilingan xabarlar saqlanadigan har bir foydalanuvchi uchun bitta pochta qutisini yaratdi. Pochta qutisi mahalliy qattiq diskning bir qismi, ruxsat cheklovlari bo‘lgan maxsus fayl. Faqat pochta qutisi egasi unga kirish huquqiga ega. A foydalanuvchi B foydalanuvchiga xabar yuborishi kerak bo‘lganida, u xabarni tayyorlash va B ning pochta qutisiga saqlash uchun foydalanuvchi agenti (user agent - UA) dasturini ishga tushiradi. Xabarda jo‘natuvchi va qabul qiluvchining pochta qutisi manzillari (fayllarning nomlari) mavjud. B foydalanuvchi agentidan foydalangan holda o‘z pochta qutisi tarkibini o‘zi xohlagan paytda olishi va o‘qishi mumkin. 7.8- rasmda mazkur misol ko‘rsatilgan. Bu ofisdagi xodimlar o‘rtasidagi an’anaviy qaydlarni almashinishga o‘xshaydi. Pochta xonasi mavjud, u yerda har bir xodimda uning ismi yozilgan pochta qutisi mavjud. A, B ga eslatma yuborishi kerak bo‘lganida, u xatni yozadi va B ning pochta qutisiga kiritadi.
7.8- rasm. Birinchi senariy
B pochta qutisini tekshirib ko‘rganda, A ning qaydlarini topadi va o‘qiydi. Demak, elektron pochta jo‘natuvchisi va qabul qiluvchisi bitta pochta serverida bo‘lsa, faqat ikkita foydalanuvchi agenti kerak bo‘ladi.
Ikkinchi senariy. Ikkinchi holatda elektron pochtani yuboruvchi va qabul qiluvchi ikki xil pochta serverlaridagi foydalanuvchilar (yoki dastur dasturlari). Xabar Internet orqali yuborilishi kerak. Bu yerda bizga 7.9- rasmda ko‘rsatilgandek foydalanuvchi agentlari (user agent
- UA) va xabarlarni uzatish agentlari (message transfer agents - MTA) kerak.
7.9- rasm. Ikkinchi senariy Afoydalanuvchio‘zxabarinio‘zpochtaserverigayuborishuchunfoy
dalanuvchiagentidasturidanfoydalanishikerak. Pochta serveri yuborilishini kutayotgan xabarlarni saqlash uchun navbatdan foydalanadi. Shuningdek, B ham pochta qutisida saqlangan xabarlarni olish uchun foydalanuvchi agenti dasturiga muhtoj. Xabarni Internet orqali A dan B ga yuborish kerak. Bu yerda ikkita xabarni uzatish agenti kerak: bitta mijoz va bitta server. Ko‘pgina Internetdagi mijoz- server dasturlari singari, server doimo ishlashi kerak, chunki mijoz qachon ulanishni so‘rashini bilmaydi. Boshqa tomondan, mijoz yuborishi kerak bo‘lgan xabar mavjud bo‘lganda tizim tomonidan ishga tushishi mumkin.
Elektron pochta jo‘natuvchisi va qabul qiluvchisi turli xil pochta serverlarida bo‘lganda, ikkita foydalanuvchi agenti (UA) va bir juft xabarlarni uzatish agentlari (MTA, mijoz va server) kerak bo‘ladi.
|
| |
