|
O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari
|
| bet | 134/222 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 5,84 Mb. | | #236377 |
Uchinchi senariy. 7.10- rasmda uchinchi senariy ko‘rsatilgan. B, ikkinchi senariyda bo‘lgani kabi, to‘g‘ridan-to‘g‘ri pochta serveriga ulangan. Ammo, A o‘zining pochta serveridan ajratilgan. A pochta serveriga yoki point-to-point WAN orqali ulangan - masalan, dial-up modem, DSL yoki kabel-modem yoki bitta pochta serveridan foydalanish uchun tashkilotda LANga ulangan elektron pochta xizmatiga ulangan, bu orqali barcha foydalanuvchilar o‘z xabarlarini ushbu pochta serveriga yuborishlari kerak.
Xabarni tayyorlash uchun A ga hali ham foydalanuvchi agenti kerak. Keyin u LAN yoki WAN orqali xabarni yuborishi kerak. B uni xabarlarni uzatish agentlari (mijoz va server) orqali amalga oshirish
mumkin. A har safar xabar yuborishi bilan u foydalanuvchi agentini chaqiradi, u esa o‘z navbatida MTA mijozini chaqiradi. MTA mijozi doimiy ravishda ishlaydigan tizimdagi MTA serveri bilan aloqani o‘rnatadi. Tizim qabul qilingan barcha xabarlarni navbatga qo‘yadi. Keyin MTA mijozidan xabarlarni B ga yuborish uchun foydalanadi; tizim xabarni oladi va uni B ning pochta qutisiga saqlaydi.
O‘ziga qulay bo‘lganida, B o‘zining foydalanuvchi agentidan xabarni olish uchun foydalanadi va uni o‘qiydi. E’tibor bering, bizga ikkita juft MTA mijoz-server dasturlari kerak. Yuboruvchi pochta serveriga LAN yoki WAN orqali ulanganda bizga ikkita UA va ikki juft MTA (mijoz va server) kerak bo‘ladi.
UA
7.10- rasm. Uchinchi senariy
To‘rtinchi senariy. To‘rtinchi va eng keng tarqalgan holatda, B o‘z pochta serveriga WAN yoki LAN orqali ulanadi. Xabar B ning pochta serveriga yetib borgandan so‘ng, B uni qaytarib olishi kerak. Bu yerda bizga xabarlarga kirish agentlari (message access agents - MAA) deb nomlanadigan mijoz-server agentlarining yana bir to‘plami kerak. B o‘zining xabarlarini olish uchun MAA mijozidan foydalanadi. Mijoz har doim ishlaydigan MAA serveriga so‘rov yuboradi va xabarlarni uzatishni talab qiladi. Vaziyat 7.11- rasmda keltirilgan.
Bu yerda ta’kidlashimiz kerak bo‘lgan ikkita muhim jihat mavjud. Birinchidan, B pochta serverini chetlab o‘ta olmaydi va to‘g‘ridan-to‘g‘ri MTA serveridan foydalana olmaydi. To‘g‘ridan-to‘g‘ri MTA serveridan foydalanish uchun B MTA serverini doimo ishga tushirishi kerak edi, chunki u qachon xabar kelishini bilmaydi. Bu shuni anglatadiki, agar u o‘z tizimiga LAN orqali ulangan bo‘lsa, B o‘z kompyuterini doimo tarmoqa ulangan holda ushlab turishi kerak. Agar u WAN orqali ulangan bo‘lsa, u doimo aloqani saqlab turishi kerak. Bugungi kunda ushbu holatlarning ikkalasi ham amalga oshirilmaydi.
Ikkinchidan, B ning mijoz-server dasturlariga yana bir juft dastur kerak: xabarlarga kirish dasturlari. Buning sababi, MTA mijoz-server dasturi jo‘natish (push) dasturidir: mijoz xabarni serverga yuboradi. B ga tortish (pull) dasturi kerak. Mijoz xabarni serverdan tortib olishi kerak. 7.12- rasmda farq ko‘rsatilgan.
7.11- rasm. To‘rtinchi senariy
MTA
Mijoz
MTA
Server
MAA
Mijoz
So‘rov Javob
MAA
Server
a) b)
7.12- rasm. a) Mijoz xabarlarini jo‘natish, b) Mijoz xabarlarini tortish
Pochta serveriga LAN yoki WAN orqali ulanganda qabul qiluvchiga ikkita UA, ikkita juft MTA (mijoz va server) va bir juft MAA (mijoz va server) kerak bo‘ladi. Bu bugungi kunda eng keng tarqalgan holat.
|
| |
