O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Kommunikatsiyalarini Rivojlantirish Vazirligi

O’zbekiston Respublikasi Axborot Texnologiyalari va Kommunikatsiyalarini Rivojlantirish Vazirligi

 Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti

 MUSTAQIL ISH

Mavzu: tarmoq identifikatsiya va autentifikatsiya protokollari

Guruh: 031-19

Fan: Tarmoq xavfsizligi

Bajardi: Umarov Shoxrux

Tekshirdi: Fayziyeva.D

Reja: 1. kirish 2. tarmoq identifikatsiyasi 3. tarmoq autentifikatsiyasi 4. Ma’murlash (Accounting) xulosa

Kirish. Kompyuter tizimida ro’yxatga olingan har bir sub’ekt (foydalanuvchi yoki foydalanuvchi nomidan harakatlanuvchi jarayon) bilan uni bir ma’noda indentifikatsiyalovchi axborot bog’liq. Bu ushbu sub’ektga nom beruvchi son yoki simvollar satri bo’lishi mumkin. Bu axborot sub’ekt indentifikatori deb yuritiladi. Agar foydalanuvchi tarmoqda ro’yxatga olingan indentifikatorga ega bo’lsa u legal (qonuniy), aks holda legal bo’lmagan (noqonuniy) foydalanuvchi hisoblanadi. Kompyuter resurslaridan foydalanishdan avval foydalanuvchi kompyuter tizimining identifikatsiya va autentifikatsiya jarayonidan o’tishi lozim. Identifikatsiya (Identification) - foydalanuvchini uning identifikatori (nomi) bo’yicha aniqlash jarayoni. Bu foydalanuvchi tarmoqdan foydalanishga uringanida birinchi galda bajariladigan funktsiyadir. Foydalanuvchi tizimga uning so’rovi bo’yicha o’zining identifikatorini bildiradi, tizim esa o’zining ma’lumotlar bazasida uning borligini tekshiradi.

Asosiy Tushunchalar har qanday boshqa xizmatlar, asosan, bu sub'ektlarning xizmat uchun mo'ljallangan bo'lib, identifikatsiya va autentifikatsiya, zamonaviy dasturiy va apparat xavfsizlik asosi hisoblanadi. Bu tushunchalar xavfsizligini ta'minlash, mudofaa birinchi liniyasi bir xil vakili axborot makonini tashkil etish. Identifikatsiya va autentifikatsiya turli vazifalarga ega. birinchi o'z nomini aytib imkoniga (nomidan harakat foydalanuvchi yoki jarayonni) bir mavzuni beradi. autentifikatsiya orqali ikkinchi tomoni mavzusi, albatta, u deb da'vo kimga biri ekanini to'liq ishonch hosil bo'ladi. Ko'pincha, bir xil ma'noga identifikatsiya va autentifikatsiya kabi jumla "Post nomi" va "autentifikatsiya» bilan o'zgartiriladi.