|
VIBRATSIYA. VIBRATSIYA KASALLIGI VA UNING PROFILAKTIKASI
|
| bet | 11/12 | | Sana | 11.01.2024 | | Hajmi | 298,5 Kb. | | #134970 |
Bog'liq 1-amaliyot3.5. VIBRATSIYA. VIBRATSIYA KASALLIGI VA UNING PROFILAKTIKASI Jismning biroro‗rtavaziyatda uzluksiz ravishda goho‗ng, goh chap tomongaog‗ishibilan takrorlanadigan harakattebranma harakat yoki vibratsiya deb ataladi. Tebranma harakatda jismningo‗rtavaziyatdanog‗ishiniifodalovchioraliq surilish yoki harakatyo„nalishideb ataladi.
69Tebranishning manbai qattiq jismlarning mexanik tebranishibo‗lib, ishchilar organizmiga shovqindan farqlio‗laroqqandaydir muhitlar orqali uzatilmay (havo, suv), balki ishchi tanasining tebranuvchi jismga bevosita tegishi orqali uzatiladi. Tebranish ham chastotasi va amplitudasi bilan ta‘riflanadi. Tebranishining chastotasi Gs larda ifodalaniladi. 1 Gs -1 sek ichidagi tebranish soni. Amplituda– mm yoki sm da ifodalaniladi. Tebranish tezligi sm sek da ifodalaniladi Tebranish qiymatini vibro tezlanish ifodalaydi va u chastota va amplitudaning hosilasi hisoblanadi. Shovqin kabi tebranish qiymati nisbiy birlikda - db ifodalanadi. 5 x 10 sek tebranish tezligi 5 x 10 sek nol hisobida olinadi Bunda 0 db qilib 5 x 10 -5 m/sek vibro tezlanish qabul qilingan (eshitish bo‗sag‗asi- 5 x 10 -4 m/sek, og‗riq bo‗sag‗asi- 1 m/sek).
SanQ va M №0326-16―Ish joylaridagiumumiy va mahalliy vibratsiyaning sanitar me‘yorlari‖ da vibratsiya turlari va ularni ruxsat etilgan me‘yorlari to‗g‗risida ma‘lumotlar keltirilib o‗tilgan. Vibratsiya vaqtinchalik tavsif bo„yicha farqlanadi: - doimiy vibratsiya, uning uchun spektral yoki korreksiya qilingan chastota bo‗yicha nazorat qilinuvchi parametr kuzatuv davri mobaynida 2 martadan ortiq o‗zgarmasligi lozim(6 db); -doimiy bo‗lmagan vibratsiya, uning uchun ushbu parametrlar kuzatuv davri mobaynida 2 martadan ortiq o‗zgaradi(6 db). Doimiybo„lmaganumumiy va lokal (mahalliy) vibratsiya quyidagilargabo„linadi: - vaqtoralig‗idatebranuvchi, ular uchun tebranuvchi tezlik darajasi vaqtoralig‗ida uzluksizo‗zgaribturadi; - uzluksizbo‗lmagan, unda opreratorning vibratsiya bilanbog‗liqligiish jarayonida uzilib turadi,bog‗liqlikkuzatiladigan davr mobaynidagi intervallar davomiyligi 1 s dan ortiqbo‗lishikerak; - impulsli, ular har biri 1 s dan kam davom etadigan davomiylikka ega bir yoki bir nechta vibratsionta‘sirdaniboratbo‗ladi(masalan, zarbalar). Shakllanish manbasigako„raumumiy vibratsiya quyidagi toifalargabo„linadi:
70
|
| |
