• Shovqin ulchagichlarning asosiy texnik ko’rsatkichlari
  • Yo’l kuyish mumkin bo’lgan tovush bosimiga tuzatishlar




    Download 362,5 Kb.
    bet5/18
    Sana07.10.2024
    Hajmi362,5 Kb.
    #273904
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
    Bog'liq
    Sultonboyev.N. Hayot havfsizlik fanidan mustaqil ish

    Yo’l kuyish mumkin bo’lgan tovush bosimiga tuzatishlar.



    Shovqin ta’siri vaqtining uzunligi, soat

    Shovqin xarakteri




    keng mintaqali

    tonal

    4 dan 8 gacha

    0

    -5

    1 dan 4 gacha

    -6

    -1

    15 min. dan 1 s gacha

    -12

    -7

    5 min. dan 15 min. gacha

    -18

    -13

    5 mino’tgacha

    -24

    -19

    To’qimachilik korxonalarida ajralib chiqadigan shovqinlarning xaraktristikasi umumiy tarzda kuyidagi jadvalda berilgan.


    Shunday qilib, yukoridagi jadvaldan ko’rinib turiptiki, to’qimachilik sanoatining kupgina mashina va dastgoxlarning shovqin darajali gigiyena meyorlaridan 10-20 dB yukoridir.
    Jadval
    To’qimachilik sanoati korxonalari mashinalarining tovush bosimi darajasi (VNIILTek Mash bo’yicha)



    Mashina (dastgoxturi)

    Oktava chiziklarining urta geometrik chastotadagi, Gs, tovush bosimi darajali, dB




    63

    125

    250

    500

    1000

    2000

    4000

    8000

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    Kiporix litel

    94

    93

    91

    89

    84

    77

    69

    61

    Pilik mashinasi

    94

    97

    101

    105

    101

    97

    99

    94

    Yigiruv mashinasi P-76-IG-1m

    104



    108

    104

    103

    106

    99

    97

    95

    P-76-5m

    98

    102

    107

    110

    106

    101

    99

    94

    PPM-120-M

    95

    96

    98

    104

    105

    102

    98

    90

    Urash mashinasi M-150-2

    100

    96

    97

    99

    99

    95

    93

    89

    Pishitish mashinasi
    KE-1-175 SHL

    97

    95

    99

    101

    101

    105

    108

    104

    KE-1-250-ZI

    92

    103

    100

    99

    102

    103

    100

    95

    Kushib urash-pishitish mashinasi TK-160-I

    86

    102

    96

    98

    99

    102

    103

    95

    TK-200-I

    79

    83

    81

    84

    88

    100

    100

    85

    Yigiruv pishitish mashinasi PK-114-SHG

    91

    96

    97

    99

    102

    95

    89

    87

    PK-100M

    102

    103

    106

    103

    102

    99

    95

    89

    Tukuv dastgoxlari
    AT-100-5M, AT-100-6

    98

    99

    100

    103

    104

    103

    100

    94

    STB-2-175

    95

    95

    95

    99

    99

    98

    96

    96

    STB-4-175

    96

    97

    98

    98

    99

    96

    96

    94

    STB-2-250

    97

    97

    98

    97

    96

    94

    92

    91

    STB-2-330

    94

    95

    96

    96

    96

    95

    93

    92

    ATPR-100-1

    93

    92

    95

    99

    96

    94

    93

    93

    ATPR-120-1

    94

    97

    98

    99

    97

    96

    95

    94

    TLB-80

    92

    98

    98

    98

    96

    93

    89

    86

    TLB-40

    89

    85

    95

    96

    94

    91

    87

    85

    To’qimachilik sanoatining yigiruv-pishituv sexlarning ish joylarida tovush darajasi A shkalasi bo’yicha 80-98 dBA, tayyorlov-tukuv va yigiruv sexlarida 75-95 dBA, piliklash va piltalash sexlarida 80-100 dBA ni tashkil etadi. Shovqin chiqishi bo’yicha eng yukori darajani tukuv sexlari tashkil kiladi. Ayniksa mokili avtomatik tukuv dastgoxlari o’rnatilgan sexlarda umumiy shovqin darajasi yukori chastotali spektrlarda 100-104 dBni tashkil etadi. Ishlab chiqarishga yangi joriy kilingan mokisiz va pnevmatik to’tkuv stanoklarida shovqin 15-20 dBA kamrok.
    Sanoat korxonalarini loyihalashning sanitariya talablariga muvofik, ishlab chiqarish korxonalarining xonalari va ularning xududdi uchun tovush bosimining ruxsat etilgan chekli darajalari jadvalda belgilangan.
    jadval
    Tovush bosimining ruxsat etilgan chekli darajalari, dB.



    Tartib rakami

    Xonalarning vazifasi

    Oktavali polosalarning urtacha geometri



    To
    vush darajasi, dBA

    1

    Akliy ish uchun shovqin manba
    lari bo’lmagan xona

    73



    61


    54


    49


    45


    42


    40


    38


    50


    2

    Boshkaruv xonalari, ish xonalari

    79


    70


    68


    58


    55


    52


    50


    49


    60


    3

    Telefon orqali suzlashib aloka qilishni talab etadigan

    83


    74


    68


    63


    60


    57


    55


    54


    65


    4

    Telefon orqali suzlashib aloka qilishni talab etmaydi
    gan kuzatish va uzoqdan boshkarish xonalari

    94


    87


    82


    78


    75


    73


    71


    70


    80


    5

    Korxonalarning ishlab chiqarish xonalaridagi va xududidagi ish o’rinlari

    99


    92



    86


    84


    80


    78


    76



    74



    85



    Shovqining turiga va uning ta’sir ko’rsatish davomiyligiga karab tovush bosimining ruxsat etilgan darajalariga jadvalda keltirilgan tuzatishlar kiritiladi.


    Pilla tortish va ipak yigirish mashinalari ishlayotganda yuzaga keladigan ishlab chiqarish shovqining jadalligi (dBA) kuyidagicha bo’lishi kerak: pilla tortish sexida-94-96; yigiruv sexida -100-105; tukuv sexida -95-98.
    Shovqinni ulchash va taxlil qilish xar xil tuzilishdagi shovqin ulchagichlar, analizatorlar, uziyozar uskunalar, magnitofonlar hamda ossillograflardan foydalaniladi.
    Ulchash yo’nalish bo’yicha shovqinni ulchash usullarini nazorat va muxandis usullariga ajratish mumkin.
    Nazorat usuli - asosan ishlab chiqarish, transport, maishiy shovqinlarning sanitariya talablariga mosligini tekshirish uchun qo’llaniladi. Bu usulda oktavali chastotali polosalari bo’lgan analizatorlar va shovqin ulchagichlardan foydalaniladi.
    Muxandis usuli - shovqin manbalarini tekshirish, uning paydo bo’lish sabablarini taxlil qilish, shovqini sundirish vositalarini ishlab chiqish. Bu usulda ulchash uchun uchdan bir oktavali tor polosali analizatorlar, yorug’lik nurlari hisoblash asbobi va boshka asboblar ishlatiladi.
    Respublikamizda keng qo’llaniladigan turli xil shovqin ulchagichlar va shovqin spektri analizatorining akustik ulchashlarni amalga oshirish uchun zarur bo’ladigan texnik ko’rsatkichlari 15-va 16 jadvallarda keltirilgan.
    “FT” hamda “Bryo’l va Kyer” firmalarida chiqarilgan asboblar aniqrok vibroakustik ulchovlar doirasi kengdir.
    Ulchashni boshlaridan oldini xamma akustik asboblar graduslarga bulib chiqilishi hamda standartlar, ulchovlar va ulchash asboblari bo’yicha davlat kumitasi tashkilotlarida kamida uch yilda bir marta tekshirilib turishi kerak.
    jadval
    Shovqin ulchagichlarning asosiy texnik ko’rsatkichlari

    Turi

    Chastota
    lar doirasi, kGs

    Ulchanadi
    gan shovqining darajalari doirasi, dB

    Xarorat doirasi, t0S

    Ruxsat etiladigan namlik, %

    Tashki ulchamlari, sm

    Ogirligi, kg

    SH-3M

    0,040-10

    30-140

    10 dan 35gacha

    65-75

    27x20x14

    5,5

    ISHV-1

    0,022-12

    30-150

    -20dan 50 gacha

    80 gacha

    22x36x36

    12,0

    2203(Bryu
    l va Kyer) PSI - 202

    0,020-18

    22-140

    -10 dan 60 gacha

    90 gacha

    31x12x9

    2,7

    (RET-Germaniya)

    0,020-12

    17-135

    -10 dan 10 gacha

    90 gacha

    26x12x18

    3,6


    Download 362,5 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




    Download 362,5 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Yo’l kuyish mumkin bo’lgan tovush bosimiga tuzatishlar

    Download 362,5 Kb.