156
baland nuqtaga chiqariladi, va o`sha yerdan o`zi oqar kanal orqali taqsimlanadi.
Nasoslar yordamida suv chiqarishga mo`ljallangan gidromexanik va energetik
asbob - uskunalar va gidrotexnika inshootlari majmuiga nasos stansiyasi deyladi.
Nasos stansiyalarining asosiy asbob uskunalari ularga o`rnatilgan nasos
agregatlari (nasos va elektrodvigatel) hisoblanadi.
Nasos deb, tashqaridan uzatilgan energiyani suyuqlik oqimining bosim
energiyasiga aylantirib beruvchi gidravlik mashinaga aytiladi.
Nasosning uzatkich va surgich qismlaridagi solishtirma energiyalar ayirmasiga
nasosning bosimi deyiladi.
g
V
V
P
P
Z
Z
E
E
H
2
2
1
2
2
1
2
1
2
1
2
(12.7)
bu yerda, N- suyuqlik ustunining metr o`lchovidagi nasosning to`la ko`tarish
balandligi yoki bosimi, m
Z
1
, Z
2
- tenglashtirish tekisligiga nisbatan surgich va uzatkich o`qigacha
balandliklar, m
R
1
, R
2
– surgich va uzatkich qismlaridan absolyut bosimlar, N/m
2
γ- suvning solishtirma og‘irligi (9806,05)
V
1
,V
2
- surgich va uzatkich qismlaridagi oqimning tezliklari, m/s
Nasos elektromotori, mexanik energiya uzatmasi surish va bosim quvurlardan
iborat suyuqlik uzatishga mo`ljallangan tuzilmaga nasos qurilmasi deb yuritiladi.
Amaliyotda ochiq havzalarga o`rnatiladigan nasos qurilmalari 3 xil ko`rinishda
bo`lishi mumkin. 1 - nasosning o`qi pastki suv sathidan balandda va yuqori suv
sathidan pastda, 2 - nasos o`qi pastki va yuqori suv sathlarida balandda, 3- nasos
o`qi pastki va yuqori suv sathlaridan pastda.
Nasos qurilmasining ish tartibi suyuqlik haydashi Q bosimi, R quvvati N va
f.i.k kabi ish ko`rsatkichlari bilan belgilanadi.
Nasoslarning tavsifnomalari deb, aylanish chastotasi
