O’zbekisтon respublikasi oliy va o’rтa maхsus




Download 3,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/99
Sana18.05.2024
Hajmi3,59 Mb.
#242311
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   99
Bog'liq
darslik avtomatika asoslari

Konsentratomer
- modda konsentrasiyasi miqdorini o`lchovchi asbob. 
Ko`rsatkich 
- ma`lum texnologik qiymat. 
Kengayish termometri 
- gaz yoki suyuqlikni issiqlikdan kengayishiga asoslanib 
ishlaydigan asbob. 
Kuchni kompensasiyalashga asoslangan signali o`zgartirgich
- o`lchanayotgan 
parametrga proporsional bo`lgan kuchni kompensasiyalash yo`li unifikasiyalangan 
signalga o`zgartirishga mo`ljallangan moslama 

Lokal boshqarish tizimi
- boshqa tizim bilan bog`liq bo`lmagan, alohida boshqarish 
tizimi. 
Linza 
- kuchaytiruvchi oyna. 

Manometr
- bosim o`lchash asbobi. 
Mantiqiy o`zgaruvchi
- fa
q
at ikkita 0 va 1 
q
iymatlarini 
q
abul 
q
iluvchi kattalik. 
Manti
q
iy funksiya
 -
argumentlari fa
q
at 0 va 1 
q
iymatlarni 
q
abul 
q
iluvchi funksiya. 
Manti
q
algebrasi
- 0 va 1 
q
iymatlarini
q
abul
q
ilib, o`zgaruvchan kattaliklar
o`rtasidagi bo
g`
li
q
likni o`rganadigan analiz va sintez matematik
apparati. 
Magnitoelektrik kuch mexanizmi
- mexanizm g‘altagidan o‘tayotgan tok qiymatiga 
qarab aks ta`sir kuchini ishlab chiqaradigan moslama.
Matematik model
- ma`lum bir jarayonni mazmunan to`g`ri ifodalaydigan 


191 
matematik tenglama yoki tenglamalar tizimi . 
Membranali IQ
- pnevmatik IQ larda rostlash ta`sir signalini qabul qiluvchi sezgir 
elementi membrana bo`lgan IQ. 
Membranali solishtirish elementi
- kameralaridagi bosimlar farqiga qarab, ta`sir 
etuvchi signal beradigan qurilma. 
Miqdor hisoblagich (miqdor o`lchagich)
- modda miqdorini o`lchovchi asbob. 
 Membrana
- kichik bosimni qabul qilib, o`lchashga yordam beradigan maxsus 
moslama. 
Millivol`tmetr
- kichik kuchlanishlarni o`lchovchi asbob. 
Moddani isitish jarayoni
- modda issiqligini vaqt bo`yicha o`zgarishi. 
Masalani yechish algoritmi
- masalani yechish ketma-ketligi. 
Masalani taqribiy hisoblash usuli
- oddiy birinchi tartibli differensial tenglamani 
takribiy hisoblash usuli (Eyler usuli). 
Moddaning yig`ilish tezligi 
- modda miqdorining vaqt bo`yicha o`zgarishi. 
Moddiy balans tenglamasi
- massalarning saqlanish qonuni asosida tuzilgan 
moddalar balansi tenglamasi. 
Mo`tadil
- ma`lum bir me`yorda kechadigan. 
Murakkab boshqaruv tizimi 
- bir necha ko`rsatkichli funksional bog`lanishga ega 
bo`lgan boshqaruv tizimi . 

Nazorat vositasi 
- kuzatib borish uchun qo`llaniladigan asbob. 
Namunaviy bo`g’in
- signal o`tishiga qarab ob`ektlarni xillanishi.
 
Nisbiy xatolik
- absolyut xatolikni o`lchanayotgan haqiqiy qiymatga nisbati, % da. 
Nul-galvonometr
- zanjirdan o`tayotgan tokni va uning yo`nalishini ko`rsatuvchi 
o`lchov asbobi. 
Normallovchi signal o`zgartirgich
- parametr - to`g`risidagi axborotni analog elektr 
signaliga aylantirib beruvchi o`zgartirgich. 

Ob`ekt
- texnologik jarayonlar sodir etiladigan joy yoki qurilma. 
Og’ish
- rostlanayotgan ko`rsatkichni belgilangan qiymatdan chetlashishi. 
Ob`ektni statik tavsifi
- turg`unlik holatidagi kirish va chiqish ko`rsatkichlarini 
o`zaro bog‘liqligi. 
Ob`ektni dinamik tavsifi
- vaqt davomida o`zgaradigan tartibda kirish va chiqish 
ko`rsatkichlarini o`zaro bog‘liqligi. 


192 
Ob`ektning kechikish vaqti
- turtki berilgan vaqtdan parametr o`zgara boshlagan 
vaqtgacha o`tgan vaqt. 
Ortiqcha bosim 
- parometrik bosimdan ortiqcha bosim. 

Pirometr
- yuqori harorat o`lchash asbobi. 
Potensiometr
– termo e.yu.k. ni o`lchovchi asbob. 
Pnevmoelektrik signal o`zgartirgich
- pnevmatik signalni elektr signaliga 
aylantiruvchi beruvchi o`zgartirgich 
Pozision rostlagich
- "Ochiq-yopiq" rostlagich - ta`sir signali maksimal yoki 
minimal qiymatda boshqaruvchi rostlagich 
Proporsional rostlagichlar
-rostlash organining siljishi rostlanuvchi parametrni 
belgilangan qiymatidan chetlashishiga bog`liq bo`ladigan rostlagich 
PI-rostlagich
- proporsional va integral rostlash qonuniyatlarining ijobiy sifatini 
ta`minlovchi rostlagich. 
Pnevmo quvvat kuchaytirgich
- rostlagichdan chiqayotgan rostlash ta`sir signali 
quvvatini kuchaytirib beruvchi moslama. 
Pnevmatik IK
- IK qabul qilayotgan rostlash ta`sir signali pnevmatik signali 
ko`rinishida bo`lgan qurilma 

Rostlagich 
- datchik va buyurtma qiymatlarini o`zgartirishni o`zaro solishtirib, 
ijrochi qurilmaga ob`ektni mo`tadil yoki ma`lum holatga keltirtiruvchi asbob. 
Rostlash ob`ekti sig’imi
- ob`ektda ushbu daqiqadagi bor bo`lgan, mahsulot yoki 
energiya miqdori. 
Reversiv yuritgich 
- vali ikki tomonga harakatlana oladigan elektr yuritgich.
Registr
 -
so`z kodlarini qabul qilish, saqlash va chiqarish, shuningdek son kodi 
ustida mantiqiy amallarni bajarishga mo`ljallangan qurilma. 
Rotametr
- o`zgarmas bosimlar farqiga asoslanib sarf o`lchaydigan qalqovichli 
shisha asbob. 
Rostlagichning solishtirish elementi
-rostlanayotgan parametr qiymatini uning 
belgilangan qiymatiga solishtirishga mo`ljallangan element. 
Rostlash ta`sir signali
-rostlagichda ma`lum qonuniyat bo`yicha ishlab chiqilgan 
ta`sir signali. 
Reversiv magnit yuritgich
- yuqori quvvatli elektr zanjirlarni tok yo`nalishiga qarab 
boshqaradigan qurilma 


193 
Rostlash organi
- trubadan o`tayotgan muhit sarfini, o`tish yuzasini o`zgartirib 
boshqarishga mo`ljallangan qurilma 

Download 3,59 Mb.
1   ...   91   92   93   94   95   96   97   98   99




Download 3,59 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O’zbekisтon respublikasi oliy va o’rтa maхsus

Download 3,59 Mb.
Pdf ko'rish