191
matematik tenglama yoki tenglamalar tizimi .
Membranali IQ
- pnevmatik IQ larda rostlash ta`sir signalini qabul qiluvchi sezgir
elementi membrana bo`lgan IQ.
Membranali solishtirish elementi
- kameralaridagi bosimlar farqiga qarab, ta`sir
etuvchi signal beradigan qurilma.
Miqdor hisoblagich (miqdor o`lchagich)
- modda miqdorini o`lchovchi asbob.
Membrana
- kichik bosimni qabul qilib, o`lchashga yordam beradigan maxsus
moslama.
Millivol`tmetr
- kichik kuchlanishlarni o`lchovchi asbob.
Moddani isitish jarayoni
- modda issiqligini vaqt bo`yicha o`zgarishi.
Masalani yechish algoritmi
- masalani yechish ketma-ketligi.
Masalani taqribiy hisoblash usuli
- oddiy birinchi tartibli differensial tenglamani
takribiy hisoblash usuli (Eyler usuli).
Moddaning yig`ilish tezligi
- modda miqdorining vaqt bo`yicha o`zgarishi.
Moddiy balans tenglamasi
- massalarning saqlanish qonuni asosida tuzilgan
moddalar balansi tenglamasi.
Mo`tadil
- ma`lum bir me`yorda kechadigan.
Murakkab boshqaruv tizimi
- bir necha ko`rsatkichli funksional bog`lanishga ega
bo`lgan boshqaruv tizimi .
N
Nazorat vositasi
- kuzatib borish uchun qo`llaniladigan asbob.
Namunaviy bo`g’in
- signal o`tishiga qarab ob`ektlarni xillanishi.
Nisbiy xatolik
- absolyut xatolikni o`lchanayotgan haqiqiy qiymatga nisbati, % da.
Nul-galvonometr
- zanjirdan o`tayotgan tokni va uning yo`nalishini ko`rsatuvchi
o`lchov asbobi.
Normallovchi signal o`zgartirgich
- parametr - to`g`risidagi axborotni analog elektr
signaliga aylantirib beruvchi o`zgartirgich.
O
Ob`ekt
- texnologik jarayonlar sodir etiladigan joy yoki qurilma.
Og’ish
- rostlanayotgan ko`rsatkichni belgilangan qiymatdan chetlashishi.
Ob`ektni statik tavsifi
- turg`unlik holatidagi kirish va chiqish ko`rsatkichlarini
o`zaro bog‘liqligi.
Ob`ektni dinamik tavsifi
- vaqt davomida o`zgaradigan
tartibda kirish va chiqish
ko`rsatkichlarini o`zaro bog‘liqligi.
192
Ob`ektning kechikish vaqti
- turtki berilgan vaqtdan parametr o`zgara boshlagan
vaqtgacha o`tgan vaqt.
Ortiqcha bosim
- parometrik bosimdan ortiqcha bosim.
P
Pirometr
- yuqori harorat o`lchash asbobi.
Potensiometr
– termo e.yu.k. ni o`lchovchi asbob.
Pnevmoelektrik signal o`zgartirgich
- pnevmatik signalni elektr signaliga
aylantiruvchi beruvchi o`zgartirgich
Pozision rostlagich
- "Ochiq-yopiq" rostlagich - ta`sir signali maksimal yoki
minimal qiymatda boshqaruvchi rostlagich
Proporsional rostlagichlar
-rostlash organining siljishi
rostlanuvchi parametrni
belgilangan qiymatidan chetlashishiga bog`liq bo`ladigan rostlagich
PI-rostlagich
- proporsional va integral rostlash qonuniyatlarining ijobiy sifatini
ta`minlovchi rostlagich.
Pnevmo quvvat kuchaytirgich
- rostlagichdan chiqayotgan rostlash ta`sir signali
quvvatini kuchaytirib beruvchi moslama.
Pnevmatik IK
- IK qabul qilayotgan rostlash ta`sir
signali pnevmatik signali
ko`rinishida bo`lgan qurilma
R
Rostlagich
- datchik va buyurtma qiymatlarini o`zgartirishni o`zaro solishtirib,
ijrochi qurilmaga ob`ektni mo`tadil yoki ma`lum holatga keltirtiruvchi asbob.
Rostlash ob`ekti sig’imi
- ob`ektda ushbu daqiqadagi bor bo`lgan, mahsulot yoki
energiya miqdori.
Reversiv yuritgich
- vali ikki tomonga harakatlana oladigan elektr yuritgich.
Registr
-
so`z kodlarini qabul qilish,
saqlash va chiqarish, shuningdek son kodi
ustida mantiqiy amallarni bajarishga mo`ljallangan qurilma.
Rotametr
- o`zgarmas bosimlar farqiga asoslanib sarf o`lchaydigan qalqovichli
shisha asbob.
Rostlagichning solishtirish elementi
-rostlanayotgan parametr qiymatini uning
belgilangan qiymatiga solishtirishga mo`ljallangan element.
Rostlash ta`sir signali
-rostlagichda ma`lum qonuniyat bo`yicha ishlab chiqilgan
ta`sir signali.
Reversiv magnit yuritgich
- yuqori quvvatli elektr zanjirlarni tok yo`nalishiga qarab
boshqaradigan qurilma
193
Rostlash organi
- trubadan o`tayotgan
muhit sarfini, o`tish yuzasini o`zgartirib
boshqarishga mo`ljallangan qurilma