129
2. Hisobotni sxemalar,
chizmalar
bilan to„ldirish
va o„rganilgan
ma'lumotlarni qisqacha konspektlashtirish.
Umumiy ma'lumotlar
7
Iqtisodiyotning
ko„p
tarmoqlari
uchun
qiziqishni
uyg„otadigan
datchiklarning turli xillari ko„plab hodisalarni o„lchash uchun ishlab chiqilgan.
Tenzonometrik
datchiklar, ular yelimlangan ustunliklarning mikro egilishlarini
o„lchaydi. Egilishlar kuchlar tomonidan yuzaga kelganligi sababli, tenzorezistorlar
kuch va bosimni hamda deformatsiyalarni o„lchash uchun qo„llanilishi mumkin.
Peezoelektrli datchiklar kristallardan iborat bo„lib, ular
yuklanishga chalinganda
elektr signallarini shakllantiradi. Ion tanlanuvchi dala tranzistorlari (ISFETs)
datchiklar hisoblanib, ular kimyoviy moddalarning konsentratsiyasini o„lchashi
mumkin. Ular ionlarni tanlovli o„tkazish vaqtida
differensial zaryadni
generatsiyalaydigan maxsus membranalarni qo„llashadi. Dala tranzistorida
qoplangan membrana qo„llanilishga yaroqli bo„lgan signalni generatsiyalash uchun
ishlatiladi. Masalan, ISFET, u esa nitratning tanlovli o„zatiladigan
ionlari orqali
yer va suvdagi suspenziyaning nitratlari konsentratsiyasini o„lchashi mumkin.
Videodatchiklar tasvirlarni uzluksiz olish uchun raqamli kamerani qo„llashadi,
keyinchalik ushbu tasvirlardan tahlil orqali foydali ma'lumotlarni olish uchun
dasturiy ta'minotni ishga solishadi.
