149
hisoblanadi. Raqamli imzo sxemasining ba‘zi turlarida imzoni shakllantirishda
protokol ishlatiladi.
Risk matritsasi
- rutbalash va oqibatlariga va imkoniyatlariga rutbalar berish
yo‘li bilan riskni ifodalash instrumenti.
Risk menejmenti
— axborot-telekommunikatsiya texnologiya resurslariga
ta‘sir etishi mumkin bo‘lgan xavfli xodisalar oqibatlarini identifikatsiyalashning,
nazoratlashning, bartaraf etishning yoki kamaytirishning to‘liq jarayoni.
Riskni nazoratlash
- riskni modifikatsiyalovchi (o‘zgartiruvchi) chora. 1-
izoh. Riskni nazoratlash o‘z ichiga har qanday jarayonni, siyosatni, usulni,
amaliyotni va riskni modifikasiyalovchi boshqa harakatlarni olishi mumkin. 2-
izoh. Riskni nazoratlash doimo istalgan va kutilgan effektni bermasligi mumkin.
RSA shifrlash algoritmi
– 1978 yili R. Rayvest, A Shamir va L.Adleman
tomonidan taklif etilgan va asimetrik shifr tizimlarini qurishga mo‘ljallangan
shifrlash algoritmi.
Shaxsiy axborot
– tarqalishi faqat mos shaxslar yoki tashkilotlar ruxsati bilan
mumkin bo‘lgan mamlakat fuqarolari yoki tashkilotlari manfaatlariga daxldor
axborot.
Shifrlash-
Kriptografik uslublardan (shifrmatnga va dastlabki matnga oʻgirish,
elektron raqamli imzoni shakllantirish va tekshirish, xesh-funksiya shakllantirish
va tekshirish) foydalanishga asoslangan axborotni oʻzgartirish jarayoni. Axborotni
shifrlash uni begonalar tomonidan oʻrganish yoki oʻzgartirish imkoniyatini yoʻqqa
chiqaradi. Shuningdek, maʼlumotlarga va dasturlarga, ulardan noqonuniy
foydalanish maqsadida, ruxsatsiz raqamli imzo tizimiga kirishning oldini olishni
taʼminlaydi.
