192
№ 11 Laboratoriya ishi
Visual Basic dasturlash tilining imkoniyotlari bilan ishlash
Ishning maqsadi:
Visual Basic tili xaqida qisqacha ma’lumot.
Hozirgi vaqodatdagi Basic dan k Hozirgi vaqtda dasturlashga bo’lgan qarash
birmuncha o’zgargan, ya’ni dasturlar ѐzilishidan tashqari ilovalar loyihalanadi ham.
Visual Basic
yuqori darajadagi ilovalar yaratish vositasi bo’lib
odatdagi Basic dan
keskin farq qiladi. Faqatgina odatdagi Basic ning operatorlari va dasturlash sintaksisiga
tayanadi. Visual Basic o’rganish uchun nisbatan sodda bo’lishiga qaramasdan uning
ѐrdamida murakkab komppyuter dasturlarini yaratish mumkin.
Basic (BEYSIK) so’zi Beginner’s (boshlang’ich) All-purpose (universal) Symbolic
(simvolik) Instruction Code (buyruqlar tizimi) dan hosil bo’lgan. Vizual so’zi bu
tilning mazkur dastur versiyasidagi dastur tuzish jaraѐnida ko’plab operatsiyalar
vositalar ѐrdamida, ya’ni bevosita kodlarni ѐzmasdan bajarilishini anglatadi
.
Dasturlar
tuzish sermashaqqat jaraѐndir, lekin Visual Basic
bu ishni sezilarli darajada
soddalashtiradi. Visual Basic ning yana bir yutug’i shundaki, u Microsoft Office paketi
dasturi va Internet resurslari bilan ishlaydi. Visual Basic bir necha versiyada ishlab
chiqariladi.
Visual Basicni ishga tushirish
1.
Visual Basicni ishga tushirish uchun:
a) Windows ning Start(Pusk) tugmasida sichqonchaning chap tugmasini bosing;
b) ochilgan menyuda Programs(Programmo’) satrini ko’rsatib, keyin
Microsoft Visual Studio6.0 satriga o’tiladi;
v) Microsoft Visual Basic 6.0 satrida sichqonchaning chap tugmasini bosiladi.
2.
Ochiladigan dialogda
Standart EXE
belgisi tanlanganligini tekshirib va
Open(Otkro’t) tugmasini bosiladi.
193
Visual Basicni ishga tushirish dialog oynasi
VB panellari asboblar paneli oynasining yuqori qismida joylashgan bo’lib
undagi
tugmalar ѐrdamida menyuning ayrim buyruqlariga tezlik bilan etib borish mumkin.
Masalan
tugma ѐrdamida loyihaga shakl qo’shiladi.
tugma ѐrdamida kerakli
loyiha ochiladi.
tugma ѐrdamida yaratilgan loyiha saqlanadi.
tugma ѐrdamida yaratilgan loyiha ishga tushiriladi va hakazo.
Visual Basicning elementlar paneli dasturlar uchun qurilish bloklaridan
iboratdir. Unda joylashgan boshqarish elementlaridan keraklisi tanlanadi. Elementlar
panelidan foydalanishni amalda sinab ko’rish uchun
quyidagi amallarni bajarib
ko’rishingiz mumkin:
1.
Elementlar panelidagi
“A”
tugmachasini bosing. Mazkur belgi shaklga ѐzuv qo’yish
uchun ishlatiladi. Bosilgandan so’ng belgining tasviri o’zgarib bosilganligini
ko’rsatadi.
Visual Basic
bilan ishlaѐtganda ko’p vaqt elementlar panelida
strelkako’rsatkich belgisi tanlanadi. Boshqa asbob belgilari siz shaklga
faqat yangi
ob’ektni joylash kerak bo’lgan hollardagina tanlab olinadi.
Shaklning ѐzuv joylashtirilishi zarur bo’lgan joyiga sichqoncha ko’rsatkichi
ѐrdamida
Label
elementi joylashtiriladi.
2.
Kursorni shakl ichiga joylang va sichqonning chap tugmasini ѐzuvning chap yuqori
burchagi shaklda turishi kerak bo’lgan joyda bosing. Tugmani
bosilgan holda tutib
turishda davom etib, ѐzuvni cho’zish uchun kursorni o’ngga va pastga suring. Shundan
so’ng tugmani qo’yib yuboring. Agar siz ѐzuv joyi va o’lchamlarini noqulay
joylashtirib qo’ygan bo’lsangiz, ѐzuvni sakkizta markerdan biri ѐrdamida uning joyi,
o’lchamlarini o’zgartirishingiz mumkin. Asboblar panelining mazmuni
Visual Basic
ning o’rnatilgan versiyasiga hamda uning qanday o’rnatilganligiga boliq.
3.
Agar elementlar panelida sichqoncha o’ng tugmasini bosilsa, komponentlarni qo’shish
ѐki yo’qotishingizga imkon beruvchi menyu chiqadi.