|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi I. Karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti “elektronika va avtomatika” fakulteti
|
| bet | 16/16 | | Sana | 30.05.2024 | | Hajmi | 1,35 Mb. | | #257854 |
Bog'liq 999 ДИПЛОМ СОБИРЖОНОВ14. RF guruhi.
Yuqori chastotali RF (Radio Frequency) elementlar guruhi tarkibiga radio texnik detallarni modellari oilasiga radio texnika zanjirlarida foydalanadigan elementlar kiradi:
- yuqori chastotali kondensatorlar;
- yuqori chastotali induktiv g’altaklar;
- yuqori chastotali Bi qutubiy tranzistorlar n-p-n hildagi;
- yuqori chastotali Bi qutubiy tranzistorlarni p-n-p hili;
- yuqori chastotali MOYAO tranzistorlar;
- tunel diodi;
- polosa liniyalari;
- ferrit halqa.
Ushbu guruh elementlari yuqori va o’ta yuqori chastotalarda (O’YCH) ishlashga mo’ljallangan. Bu materyallar tuzilishi va bu elementlarni tayyorlash texnalogiyasini aniqlaydi. Bu guruh elementlarini modeli o’ziga hos. Masalan yuqori chastotali kondensatorni modelini bayon qilishimizda uzin liniyalarga hos bo’lgan haraktiristikalardan foydalaniladi.
Yuqori chastotali Bi qutbli MOYAO tranzistorlari tunel diodlari fiolet halqalarni yuqori chastotali oilasiga seriyalab ishlab chiqariladigan elementlar kiradi, ularni hossalari malumotlar paketini asosiy bazasida saqlanadigan modellarida aniqlangan. Elementlarni tanlash uchun talab qilingan haraktiristikalardan foydalanish uchun tegishli malumotlar toplamidan foydalanish kerak bo’ladi.
Yuqori chastotali kondensatorlar va induktivliklar oilasi shunindek palosali chiziqlar ham faqat bittadan modelga ega elementlarga ega (bitta misol bilan). Bu elementlarni parametrlari modellar tomonidan to’lig’ aniqlangan. Yuqori chastotali kondensatorlarni ado qilinishida ko’pincha taroq simonidan foydalaniladi induktivlikni ado qilinishida esa speral simon shakldan foydalaniladi. Bu elementlarni shartli grafik tasvirlanishida aks ettirilgan rasm 4. chapdan kondensator o’ngdan indektiv g’altak) yuqori chastotali kondensatorni sig’imi – 10 Fp , yuqori chastotali g’altakni induktivligi – 20 nGn.
Rasm 4. RF elementlarining shartli grafik belgilanishi
HULOSA
NI Multisim dasturi o’quv, ishlab chiqarish maqsadida virtual asboblar texnologiyasi asosida elektron qurilmalarni ishlab chiqish va testlash jarayonlarini birlashtirish imkonini beradi. National Instruments kompaniyasining Electronics Workbench Group bo’linmasi Multisim va Ultiboard maxsulotlarini yaratadi, ularni SPICE – modellash va elektr zanjirlarini tahlilini interfaol dasturiy ta’minotini eng oxirgi versiyalaridan sxematexnikada, bosma platalarni loyihalashda va kompleks testlashda foydalanadilar. Bu platforma testlash va loyihalash jarayonini o’zaro bog’laydi va elektron uskunalarni ishlab chiquvchilarga virtual asboblarni texnologiya imkoniyatlaridan qulay foydalanish imkonini beradi. LabVIEW o’lchov tizimlarini ishlab chiqish muhiti bilan National Instruments kompaniyasini Multisim elektr zanjirlarini modellash uchun dasturiy ta’minotdan birgalikda foydalanish oddiy pechat platalarni sxemasini yaratish jarayonida real nazariy ma’lumotlarni solishtirish imkonini beradi, u loyihalar interatsiyasi sonini kamaytiradi, prototiplarida xatolar sonini kamaytiradi va mahsulotni bozorga chiqishini tezlashtiradi.
Ushbu bitiruv malakaviy ishida Multisim dasturi bazaviy elementlari to’g’risida ma’lumotlar, ularni qo’llash bo’yicha tavsiyanomalar keltirilgan.
Bitiruv malakaviy ishida:
Basic_virtual oilasi, rated_virtual oilasi,resistor, rpack va potentiometer oylasi, switch, relay oilasi, transformer va non_linear_transformer oilasi, connectors va sockets oylasi, capacitor, cap_electrolit va variable_capacitor oilasi, inductor va variable_inductor oilasi, sch_cap_syms oilasi, transistor guruhi, diodes guruhi, power guruhi, TTL guruhi, CMOS guruhi, electro_mechanical guruhi, indicators guruhi, misc guruhi, misc digital guruh, mixed guruhi, RF guruhi elementlari yoritilgan.
Multisim modellash va tamoyilli elektr sxemalarni interfaol yaratilishida ularni ish rejimlarida foydalanish mumkin. Multisim National Instruments kompaniyasini elektrotexnikaga o’qitish uchun platformasini asosini tashkil etadi, uning tarkibiga NI ELVIS va NI LabVIEW ishchi dasturlari kiradi. Ular talabalarga har tomonlama amaliy tajriba olish imkonini beradi. Ushbu platforma yordamida talabalar oson nazariyadan amaliyotga o’tib, tajriba namunalarini yaratib, sxemalarni loyihalash asoslari bo’yicha o’z bilimlarini chuqurlashtiradilar.
ADABIYOT
Шестеркин А. Н. Система моделирования и исследования радио-электронных устройств Multisim 10. – М.: ДМК Пресс, 2012.-360 c.
Карлащук В. И. Электронная лаборатория на IBM PC. Программа Electronics Workbench и её применение. – М.: Солон-Р, 2005. – 506 с.
Кучумов А. И. Электроника и схемотехника: учеб. пособие. – М.: Гелиос АРВ, 2004. – 336 с.
Марченко А. Л. Основы электроники: учеб. пособие для вузов. – М.: ДМК Пресс, 2008. – 296 с.
Марченко А. Л., Освальд С. В. Лабораторный практикум по электротехнике и электронике в среде Multisim. – М.: ДМК Пресс, 2008. – 448 с.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi I. Karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti “elektronika va avtomatika” fakulteti
|
