61
C++ tilida ifodalanishi
y=abs(x-2)+sin(x)+abs(1/sqrt(t-pow(x,2)));
C++ dasturlash tilida matematik funksiyalardan tashqari ba‘zi bajariladigan
amallarni keltiramiz. Ya‘ni sonning butun qismi, qoldiq ni topish yoki yaxlitlash
va hakoza amallar quyidagicha tasvirlanadi.
fmod(x,y) – x sonini
y ga bo‗lgandagi qoldiqni hisoblaydi. Bu amalni %
belgisi orqali ham ifodalash mumkin.
Misol: qoldiqni hisoblash.
fmod(12,5)=2, fmod(121,100)=21, fmod(1523,1000)=523
ceil(x)-
x haqiqiy sonni uzidan katta bo‗lgan eng yaqin son bilan
almashtiradi.
Misol: butun qismini hisoblash.
ceil(12.5698)=13,
ceil(1.5698)=2
floor(x)-
x haqiqiy sonni o‘zidan kichik bo‗lgan eng yaqin son bilan
almashtiradi.
Misol: butun qismini hisoblash.
floor(45.6598)=45, floor(789.15246)=789
hupot(x, y)- x va
y haqiqiy sonlar uchburchakning katetlari bo‗lsa,
gepatenuzani hisoblash.
Eslatma: Standart funksiyalar kutubxonasidan foydalanish uchun int main( )
funksiyasidan oldin
#include sarlavha faylini ham yozish kerak. Quyida
keltirilgan dastur va uning natijalarini tahlil qiling:
#include
#include
using namespace std;
int main( )
{ double n, m, c, s, g, d, k,x,y,z,x1,y1,z1;
s= log(9); cout << "s=" << s;
c= log10(1000); cout << " c=" << c << '\n';
n= pow(2.2,2.2); cout << "n=" <m = fmod(45,7); cout << " m="<g = tan(3.14/4); cout << "tg(3.14/4) = "<k = 1/tan(3.14/4); cout << "ctg(3.14/4)=" <x=ceil(14.235601); y=floor(7.235601); cout<<"x="<
62
x1=ceil(-14.235601);
y1=floor(-7.235601);
cout<<"x1="<
y1="<
z=fmod(-23,7);cout<<"z="<
return 0;
}
Dastur natijasi quyidagicha bo‗ladi:
s=2.19722 c=3
n=5.6667 m=3
tg(3.14/4) = 0.999204
ctg(3.14/4)=1.0008
x=15 y=7
x1=-14 y1=-8
z=-2 z1=27
Ro‗yxatda bo‗lmagan standart funksiyalar matematik formulalardan
foydalanib, mavjud funksiyalar orqali ifodalanadi. Masalan,
Ctgx cos(x)/sin(x) yoki 1/tan(x)
Log
2
x log(x) / log(2)
