O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent to‟qimachilik va yengil sanoat instituti

220 
miqdori. 
Iqtisodiy sikl 
Business 
cycle
Экономическ
ий цикл 
– ishlab chiqarishning bir 
iqtisodiy inqirozdan 
ikkinchisi boshlangunga 
qadar takrorlanib turadigan 
to‗lqinsimon harakati. 
Iqtisodiy inqiroz 
Economic 
crisis
Экономическ
ий кризис 
– ishlab chiqarish hajmining 
keskin tushib ketishi. 
Iqtisodiyotni davlat 
tomonidan tartibga 
solish usullari 
Methods of 
state 
regulation of 
the economy
Методы 
государствен
ного 
регулировани
я экономики 
– tartibga solishning 
ma‘muriy va iqtisodiy 
vositalari birligi. 
Iqtisodiyotni davlat 
tomonidan tartibga 
solish 
State 
Regulation of 
Economy
Государствен
ное 
регулировани
е экономики 
– qonunchilik, ijro va 
nazorat qilish 
xususiyatidagi tadbirlar 
tizimini ishlab chiqish va 
amalga oshirish. 
Iqtisodiy 
rivojlanish 
Economic 
development
Экономическ
ое развитие 
– ko‗p qirrali jarayon 
bo‗lib, jamiyatning ijtimoiy, 
iqtisodiy taraqqiyotida o‗z 
ifodasini topadi. 
Iqtisodiy 
muvozanat 
Economic 
equilibrium
Экономическ
ое равновесие 
– iqtisodiy jarayonlar, 
hodisalarning ikki yoki bir 
necha tomonining bir-biriga 
mos kelish holati. 
Iqtisodiy o„sishning 
ko„rsatkichlari 
Economic 
growth
Показатели 
экономическо
го роста 
– iqtisodiy o‗sishni 
aniqlashda foydalaniladigan 
qiymat, ijtimoiy naflilik va 
natural (jismoniy) 
ko‗rsatkichlar tizimidan 
iborat. 
Iqtisodiy qonun 
Economic 
laws 
Экономическ
ие законы 
– iqtisodiy hayotning turli 
tomonlari, iqtisodiy hodisa 
va jarayonlar o‗rtasidagi 
doimiy, takrorlanib 
turadigan, barqaror sabab-
oqibat aloqalari, ularning 
o‗zaro bog‗liqligi. 
Iqtisodiy yoki sof 
foyda 
Economic or 
pure profit
Экономическ
ая или чистая 
прибыл 
– yalpi pul tushumidan 
barcha xarajatlar chiqarib 
tashlangandan keyin qolgan 
qismi. 
Iqtisodiy 
Economic 
Экономическ – iqtisodiyotning turli 

221 
mutanosiblik 
proportionalit
y 
ая 
пропорсионал
ност 
tomonlari va sohalari 
o‗rtasida miqdor va sifat 
o‗lchamlarning mos 
kelishlik darajasi. 
Iqtisodiy islohotlar 
Economic 
reforms
Экономическ
ие реформы 
– iqtisodiyotda tub 
o‗zgarishlarni amalga 
oshirishga qaratilgan 
iqtisodiy chora-tadbirlar 
majmui. 
Iqtisodiy 
jamg„arish 
Economic 
savings
Экономическ
ое 
сбережение 
– milliy daromadning bir 
qismining asosiy va 
aylanma kapitallarni, 
shuningdek, ehtiyot va 
zahiralarni ko‗paytirish 
uchun sarflanib borishi. 
Iqtisodiy tizim 
economic 
system 
Экономическ
ая система
– mavjud iqtisodiy 
munosabatlar majmuasining 
iqtisodiyotni tashkil qilish 
shakllari, xo‗jalik 
mexanizmi va iqtisodiy 
muassasalar bilan 
birgalikdagi tizimi. 
Iqtisodiy bitimlar 
Economic 
transactions 
Экономическ
ие сделки 
– qiymatning har qanday 
ayirboshlanishi, ya‘ni 
tovarlar ko‗rsatilgan 
xizmatlar yoki aktivlarga 
mulkchilik huquqining bir 
davlat rezidentlaridan 
boshqa davlat rezidentlariga 
o‗tishi bo‗yicha kelishuvlar. 
Iqtisodiyotni 
barqarorlashtirish 
economy 
Stabilizing
Стабилизация 
экономики 
– tanglik holatlariga barham 
berish asosida 
makroiqtisodiy 
muvozanatlikni saqlash va 
ishlab chiqarishni 
yuksaltirish uchun shart-
sharoitlarni vujudga 
keltirish. 
Iqtisodiyotni 
erkinlashtirish 
liberalization 
of the 
economy
Либерализац
ия экономики 
– bu xo‗jalik hayotining 
barcha sohalaridagi to‗siq 
hamda cheklovlarni, 
shuningdek, davlat 
nazoratini keskin ravishda 
qisqartirish yoki bekor 

222 
qilishga yo‗naltirilgan 
chora-tadbirlar tizimi. 
Iqtisodiy o„sish 
The economic 
growth
Экономическ
ий рост 
– YAIM, SMM, MD 
miqdorining mutloq hajmi 
va aholi jon boshiga hamda 
iqtisodiy resurs xarajatlari 
birligi hisobiga 
ko‗payishida va sifatining 
yaxshilanishida ifodalanadi. 
Iqtisodiy o„sish 
omillari 
Factors of 
Economic 
Growth
Факторы 
экономическо
го роста 
– iqtisodiy o‗sishga ta‘sir 
ko‗rsatishda o‗z o‗rniga ega 
bo‗lgan va uni aniqlab 
beruvchi talab, taklif va 
taqsimlash omillarini 
bildiradi. 
Iqtisodiy o„sish 
mezoni 
The criterion 
of economic 
growth
Критерий 
экономическо
го роста 
– iqtisodiy o‗sishni nisbatan 
to‗liq darajada baholash 
imkonini beradigan 
ko‗rsatkichni xarakterlaydi. 
Kapital sig„imi 
Емкость 
капитала 
asosiy kapitalning mos 
keluvchi davr mobaynida 
ishlab chiqarilgan mahsulot 
yoki uning biron-bir qismini 
- milliy daromad, sof 
daromad, foydaga nisbatini 
tavsiflovchi ko‗rsatkich. 
Kapitalning 
markazlashuvi 
The 
centralization 
of capital
Централизаци
я капитала 
– bir kapital tomonidan 
boshqa birining qo‗shib 
olinishi yoki bir qancha 
mustaqil kapitallarning 
aksiyadorlik jamiyati va 
boshqa shakllarda ixtiyoriy 
birlashishi orqali kapital 
hajmining o‗sishi. 
Kengaytirilgan 
takror ishlab 
chiqarish 
Extended 
reproduction
Расширенное 
воспроизводс
тво – 
– ishlab chiqarish 
miqyoslarini muntazam 
ravishda oshirib borishga 
asoslangan holdagi 
takrorlanishi. 
Kredit 
Credit
Кредит 
– bo‗sh turgan pul 
mablag‗larini ssuda fondi 
shaklida to‗plash va ularni 
takror ishlab chiqarish 
ehtiyojlari uchun qarzga 

223 
berish. 
Lizing 
leasing
Лизинг 
– odatda ishlab chiqarish 
vositalari va boshqa moddiy 
boyliklarni keyinchalik 
foydalanuvchilar tomonidan 
muntazam ravishda haq 
to‗lab borib, sotib olish 
sharti bilan uzoq muddatli 
ijaraga berishdan iborat 
kreditning pulsiz shakli.
Makroiqtisodiyot 
Macroeconom
ics
Макроэконом
ика 
– moddiy va nomoddiy 
ishlab chiqarish sohalarini 
yaxlit bir butun qilib 
birlashtirgan milliy 
iqtisodiyot va jahon 
xo‗jaligi darajasidagi 
iqtisodiyotdir. 
Marketing 
Marketing 
Маркетинг 
korxonalarning mahsulot 
ishlab chiqish, ishlab 
chiqarish va sotish yoki 
xizmat ko‗rsatishga oid 
faoliyatini, bozorni va 
iste‘molchilar talabiga faol 
ta‘sir ko‗rsatishni o‗rganish 
asosida boshqarish tizimi. 

Download 4,06 Mb.