116
asosiy mazmunini ifodalash va ochib berishga xizmat qiladigan tayanch iboralar,
mavzuni tizimli bayon qilishga xizmat qiladigan savollarga e‘tibor qaratish, asosiy
adabiyotlar va axborot manbalarini ko‗rsatish lozim.
Topshiriqni
bajarish
jarayonida
talabalar
mustaqil
ravishda
o‗quv
adabiyotlaridan
foydalanib,
ushbu
mavzuni
konspektlashtiradilar,
tayanch
iboralarning mohiyatini anglagan holda mavzuga taalluqli savollarga javob
tayyorlaydilar. Zarur hollarda (o‗zlashtirish qiyin bo‗lsa, savollar paydo bo‗lsa,
adabiyotlar yetishmasa, mavzuni tizimli bayon eta olmasa va h.k.) o‗qituvchidan
maslahatlar oladilar. Mustaqil o‗zlashtirilgan mavzu bo‗yicha tayyorlangan matn
o‗qituvchiga himoya qilish orqali topshiriladi.
O‗quv jarayonining ajralmas tarkibiy qismi bo‗lgan iqtisodiyot nazariyasi fani
bo‗yicha mustaqil ishlar ko‗proq referatlar ko‗rinishida bo‗lib kelmoqda. Referat
talabalar ilmiy ishlarining birinchi shaklidir. Talabalar ilmiy ijodi o‗quv
jarayonlaridan biri sifatida o‗qitish, bilim berish va tarbiyalash vazifalarini bajarishda
o‗z xususiyatlariga ega. Talaba tadqiqot faoliyatiga jalb qilinib, ilmiy adabiyotlar
bilan ishlash, statistik va boshqa materiallarni yig‗ish, qayta ishlash va tahlil qilish
ko‗nikmalariga ega bo‗ladi, o‗rganilayotgan hodisani tanqidiy baholashga o‗rganadi,
nazariyani amaliyot bilan bog‗laydi va h.k.
Agar referat tayyorlashning darslik bo‗yicha tayyorlangan seminar
mashg‗ulotidagi chiqishga qaraganda mazmun va sifat jihatdan yuqoriligi hisobga
olinsa, referat shubhasiz katta foyda keltiradi. Talaba auditoriya oldida referatda
bayon qilingan qoidalarni himoya qilishga, yoqlashga tayyorlanishi kerak, iqtisodiyot
nazariyasini o‗rganishda bu muhim ahamiyatga ega.
Referat talabalar mustaqil ishlarining samarali shakllaridan biridir. Mazkur
shakl talaba tomonidan referat mavzusini tanlash, unda yoritiladigan masalalar
mazmunini oldindan rejalashtirish, referatni tayyorlash va muhokama qilishning
barcha bosqichlarida kafedra professor-o‗qituvchilarining tashkiliy-uslubiy yordami
va maslahati asosidagina samarali amalga oshishi mumkin. Bu yerda o‗qituvchi
tomonidan talabalarning referat ishlariga rahbarlik qilish qanchalik batafsil va
malakali amalga oshirilganligi va referatlarga talablar mezoni qanchalik to‗g‗ri
qo‗yilganligi albatta, hal qiluvchi ahamiyatga ega. Topshiriq talabalarning referat
yozish ko‗nikmalarini, ilmiy qiziqishlari va bilim darajasini hisobga olgan holda
berilishi juda muhim.
