-rasm. Takrorlanishlar soni aniq bo‘lmagan sikllar bo‘yicha algoritmning




Download 1,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet35/71
Sana22.12.2023
Hajmi1,08 Mb.
#127027
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   71
Bog'liq
Algoritmlashtirish va dasturlash asoslari

5.8-rasm. Takrorlanishlar soni aniq bo‘lmagan sikllar bo‘yicha algoritmning 
blok-chizmasi 
Siklni boshqarilishini hisoblashlar xatoligi bo‗lmish e belgilaydi. Agar keyingi 
iteratsiyada xatolik e bo‗lsa, u holda sikl keyingi yaqinlashib borish natijasida y
1
qiymatini hisoblaydi, aks holda sikldan chiqib ketiladi. Xatolik |y
1
–y
0
e bo‗lganda 
sikl davom etadi. 5 blokdagi oldingi iteratsiya asosida olingan y

natija keyingi 
iteratsiyada olingan bilan almashtiriladi. Undan keyin boshqaruv jarayoni 3 blokka 
berilib, unda ildiz qiymatining talab qilinayotgan natijalarga yaqinlashishi 
hisoblanadi. |y
1
–y
0
|<e aniqlikka erishilgandan so‗ng sikldan chiqib ketilib, 4 blokdan 
6 blokka boshqarish beriladi.
Boshlash 
y
0
= h 
Kiritish 
h, x, p, e 
|y
1
–y
0
|<e
y
1
hisoblash 
Chiqarish 
y
1
y
0
=y
1
Tamom 


62 
Shuni aytish joizki, algoritm asosida turli xildagi iqtisodiy va ijtimoiy
masalalarni ifoda etish mumkin. Bu esa o‗sha hal qilinishi mumkin bo‗lgan masalani 
tizimli yondashuv asosida kompleks ravishda echishni ta`minlab beradi.
 
5.5. Matritsalar (ikki o‘lchamli massivlar) tushunchasi 
Matritsalar (ikki o‗lchamli massivlar) bilan ishlash uchun, avvalom bor undagi 
o‗zgaruvchilarning indekslarini o‗zgarib borish tartibi bilan yaqindan tanishib chiqish 
kerak. A{i=1,N; j=1,M} matritsaning umumiy ko‗rinishi quyidagicha bo‗ladi: 
a
11
a
12
a
13
… a
1m
a
21
a
22
a
23
… a
2m
……………………. 
a
n1
a
n2
a
n3
… a
nm
Keltirilgan matritsadan ko‗rinib turibdiki, uning har bir elementi i va j indeksga 
egadir. Bu erda i elementning matritsani qaysi qatorida joylashganini bildiradi, j esa 
ushbu elementning qaysi ustundagiligini ko‗rsatadi. SHKning xotirasida esa matritsa 
elementlari qatorma-qator joylashadi, ya`ni birinchi qator elementlaridan keyin 
ikkinchi qatorniki ketadi va h.k. Matritsaning elementlariga murojaat qilib, ularni 
barchasini ko‗rib chiqish uchun ikkita indeksni ko‗rsatish kerak, ya`ni oldin qator 
raqamini, keyin esa ustun raqamini va uni chegarab qo‗yilgan m-gacha o‗zgartirib 
boriladi, undan keyin esa qatorning raqamini bittaga ko‗paytiriladi. O‗z o‗rnida j 
ustunlar raqamining o‗zgarish qonuniyatini 1-dan m-gacha qaytarish kerak, ya`ni i 
chegarab qo‗yilgan n-gacha etganicha. Indekslarning o‗zgarib borish tartibini 
quyidagi misol ko‗rinishida aks ettirish mumkin. 

Download 1,08 Mb.
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   71




Download 1,08 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



-rasm. Takrorlanishlar soni aniq bo‘lmagan sikllar bo‘yicha algoritmning

Download 1,08 Mb.
Pdf ko'rish