|
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’limBog'liq Buhoro oziq-ovqat va engil sanoat texnologiyasi instituti buhoro 1-Mavzu, elektron tijorat, Suv tarqatish tarmog, OBSERVATION TABLES
S
O
O
`
`
Z
Z
B
B
O
O
S
S
H
H
I
I
Hozirgi rivojlanayotgan bozor sharoitida iqtisodiyotni boshqarishning
ma'muriy buyruqbozlikka asoslangan usulidan voz kechgan holda uning iqtisodiy
manfaatdorlikka asoslangan usuliga o`tilishi iqtisodiyotning barcha jabhalarini
marketing nuqtai nazaridan tadqiq qilishni taqozo qiladi.
Inson turmush darajasini ancha yuqori bosqichlariga ko`tara olgan jahondagi
mamlakatlarning tajribasi shuni tasdiqladiki, jamiyat va shaxs manfaatlarini
uyg`unlashtirishning iqtisodiy manbalari avvalo tovarlar va xizmatlar bozoriga,
mahsulot ishlab chiqarishchilarning o`z mehnat natijalarini teng ayirboshlashlariga
asoslanishi shart.
Hozirgi zamon bozori o`z taraqqiyotiga erishguncha uzoq tarixiy yo`lni
bosib o`tdi. Bir tomondan, bozorga davlat yo`li bilan ta'sir ko`rsatishning juda
xilma-xil shakllari va usullari yuzaga keldi, ikkinchi tomondan, bozorning o`zini-
o`zi boshqarishga imkon beruvchi normalar va qoidalar tarkib topdi.
Mazkur kitob zamonaviy bozor munosabatlarini tashkil etishning hal
qiluvchi vositalardan biri – «Marketing»ga bag`ishlangan.
Marketing – eng sodda qilib aytganda, tovar va xizmatlar bozorini o`rganish
va tashkil qilish yoki bozorshunoslik ma'nosini bildiradi.
Marketing fani bozor faoliyati bilan bog`liq muammolar yechimini topishda
zamonaviy usullardan foydalanadi. Marketingning uslubiy asoslari ilmiy-analitik
va istiqbolni belgilash kabilardan iborat.
Analitik usullardan: chiziqli dasturlar, ko`pchilikka xizmat qilish nazariyasi,
aloqalar nazariyasi, jarayonlar tadqiqoti, iqtisodiy statistika, matematik modellash,
ekspertli baholash va keng miqyosda EHM ishlatiladi.
Marketing boshqa fanlarda qo`llaniladigan uslubiyatlardan ham foydalanadi.
Bularga iste'molchilarning bozordagi faoliyatini o`rganuvchi sosiolog va
psixologlar uslublari: so`rovlar, testlar, farqli tahlil kabilarni misol keltirish
mumkin.
Marketing fanini o`qitishdan maqsad, O`zbekiston Respublikasi bozor
iqtisodiyoti sharoitiga o`tish munosabati bilan «Marketing asoslari» fanini
o`rganish davr talabi bfo`lib qolmoqda, chunki biznes va tadbirkorlik sohalaridan
muvaffaqiyatga erishish uchun fanni mukammal bilganda uni samarali boshqarish
mumkin.
Bo`lajak mutaxassislarga bozor sirini o`rganish, korxonada harakat
qilayotgan ichki va tashqi muhitni tashkil qilish, bozor va iste'molchilarni, raqiblar,
raqobat va tovarlarni o`rganish, yangi tovarlar mohiyatini aniqlash, marketingni
boshqarish jarayonini o`z ichiga olgan tamoyillar va qoidalar haqida bilimlarni
shakllantiradi.
Ushbu kitobda keng foydalaniladigan umumiy usullar: tizimli (sistemali)
tahlil, maqsadli dastur asosida yondashish, kompleks tadqiqot va boshqalar keng
yoritilgan
|
| |