• Yaxlitlik (butunlik)
  • Risk -Potensial foyda yoki zarar. Hujumchi kabi fikrlash
  • Tizimli fikrlash
  • -rasm. Axborot tizimlari xavfsizligi




    Download 4,2 Mb.
    bet67/96
    Sana30.07.2024
    Hajmi4,2 Mb.
    #268923
    1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   96
    Bog'liq
    Axborot xavfsizligi 2022 (1)

    3.8-rasm. Axborot tizimlari xavfsizligi.


    Kiberxavsizlik.


    3.9-rasm. Kiberxavsizlik.


    Nima uchun kiberxavfsizlik kerak?

    3.10-rasm

    Kiberxavfsizlikni fundamental terminlari:


      1. Konfidensiallik

    • Tizim ma‘lumoti va axborotiga faqat vakolatga ega subyektlar foydalanishi mumkinligini ta‘minlovchi qoidalar.

    • Mazkur qoidalar axborotni faqat qonuniy foydalanuvchilar tomonidan

    ―o‗qilishini‖ ta‘minlaydi.
      1. Yaxlitlik (butunlik)


    • Ma‘lumotni aniq va ishonchli ekanligiga ishonch hosil qilish.

    • Ya‘ni, axborotni ruxsat etilmagan o‗zgartirishdan yoki ―yozish‖ dan himoyalash.
      1. Foydalanuvchanlik


    • Ma‘lumot, axborot va tizimdan foydalanishning mumkinligi. Ya‘ni, ruxsat etilmagan ―bajarish‖ dan himoyalash. Kiberxavfsizlikni fundamental terminlari

    Risk


    -Potensial foyda yoki zarar.

    Hujumchi kabi fikrlash


    • Bo‗lishi mumkin bo‗lgan xavfni oldini olish uchun qonuniy foydalanuvchini hujumchi kabi fikrlash jarayoni.

    • Yaxshi insonlar ―yomon inson‖ kabi o‗ylashi kerak !

    • Militsiya xodimi…

    • …kriminal haqida bilishi va tushinishi kerak

    • Ushbu mavzuda

    • Biz hujumchi foydalangan usullarini bilishni istaymiz

    • Buzg‗unchi motivlari haqida o‗ylash kerak

    • Tez – tez buzg‗unchi kabi bo‗lish

    Tizimli fikrlash


    • Kafolatlangan amallarni ta‘minlash uchun ijtimoiy va texnik cheklovlarni o‗zaro ta‘sirini hisobga oladigan fikrlash jarayoni.

    Kiberxavfsizlikning bilim sohalari


    Axborotni himoyalash konsepsiyasi


    Axborotni himoyalash konsepsiyasi – axborot xavfsizligi muammosiga rasmiy qabul qilingan qarashlar tizimi va uni zamonaviy tendensiyalarni hisobga olgan holda yechish yo‗llari.
    Konsepsiyani ishlab chiqishni uch bosqichda amalga oshirish tavsiya etiladi. I bosqich
    Himoyalanuvchi obyekt qiymatini aniqlash

    1. bosqich

    Buzg‗unchining bo‗lishi mumkin bo‗lgan harakatlarini tahlillash

    1. bosqich

    Axborotni himoyalash vositalarining ishonchliligini baholash

    Download 4,2 Mb.
    1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   96




    Download 4,2 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    -rasm. Axborot tizimlari xavfsizligi

    Download 4,2 Mb.